Την Κυριακή (26/1) θα πραγματοποιηθεί το μεγάλο ντέρμπι του ελληνικού ποδοσφαίρου ανάμεσα στον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό. Μπορεί όλα τα φώτα να είναι στραμμένα εκεί, αλλά σήμερα θα μιλήσουμε για κάτι τελείως διαφορετικό.
Όπως και στο πρώτο μέρος του συγκεκριμένου αφιερώματος θα εστιάσουμε σε ιστορικές ομάδες της Α’ Εθνικής όπου άφησαν το στίγμα τους και λείπουν από το ποδόσφαιρο της χώρας.
Ομάδες που δεν βρίσκονται πλέον στα «μεγάλα σαλόνια» και που βάσει φανέλας και ιστορίας, θα έπρεπε να κοσμούν τη Super League, ενώ σε πολλές περιπτώσεις μιλάμε για κάποιες από τις πιο δύσκολες έδρες του πρωταθλήματος με φανατικό κοινό.
Πάμε να δούμε τις 5 ομάδες που επιλέξαμε:
Καλαμάτα
Η Καλαμάτα ή αλλιώς «Μαύρη Θύελλα» ιδρύθηκε το 1967, έπειτα από αναγκαστική συγχώνευση που επέβαλε το δικτατορικό καθεστώς στα ποδοσφαιρικά σωματεία της πόλης, Απόλλωνα και Όμιλο Καλαμάτας. Κατά τη δεκαετία του 1970 υπήρξε η πρώτη χρυσή περίοδος του συλλόγου. Το 1972 και το 1974 κατέκτησε το πρωτάθλημα της Β΄ Εθνικής και αγωνίστηκε για δύο περιόδους στην Α΄ Εθνική. Τις διακρίσεις αυτές ακολούθησε μια μακρά περίοδος παρακμής, κατά την οποία ο σύλλογος υποβιβαζόταν συνεχώς, φθάνοντας ως την Α΄ Κατηγορία Ε.Π.Σ. Μεσσηνίας.
Στη συνέχεια άρχισε να ανεβαίνει σταδιακά τις κατηγορίες και το 1995 επανήλθε στην Α΄ Εθνική. Η χρονιά-ορόσημο στην ιστορία της ομάδας ήταν το 1999-2000, όπου η ομάδα συμμετείχε για πρώτη και μοναδική φορά στην ιστορία της στο κύπελλο της UEFA, Ιντερτότο. Τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σταθερά στη Super League 2 και φέτος διεκδικεί με αξιώσεις την άνοδό της στη Super League. Έχει παίξει 7 φορές στην Α’ Εθνική.
ΑΕΛ
Η Αθλητική Ένωση Λάρισας (ΑΕΛ) ιδρύθηκε στις 17 Μαΐου 1964 και αποτελεί τη μοναδική ελληνική επαρχιακή ομάδα που έχει καταφέρει να κατακτήσει το Πρωτάθλημα Ελλάδας και αυτό πραγματοποιήθηκε κατά την λεγόμενη χρυσή δεκαετία της, την περίοδο 1987–1988, ενώ επίσης έχει κατακτήσει δύο Κύπελλα Ελλάδας (1984–1985, 2006–2007).
Η Α.Ε.Λ. έχει συμμετάσχει επίσης σε ευρωπαϊκούς αγώνες, όπως το Κύπελλο UEFA (σημερινό Europa League) το 2007. Είναι από τις λίγες ομάδες της επαρχίας που έχει δικό της φανατικό κοινό, ενώ φέτος που βρίσκεται στη Super League 2 είναι από τα ξεκάθαρα φαβορί για την άνοδο στη Super League.
Καβάλα
Η Καβάλα ή αλλιώς «αργοναύτες» ιδρύθηκαν το 1965 έπειτα από τη συγχώνευση 3 σωματείων της πόλης, του Γ.Σ. Ηρακλής Καβάλας, του Γ.Σ. Φίλιπποι Καβάλας και της Α.Ε.Κ. Καβάλας. Το 2009 κατέλαβε την 6η θέση στο πρωτάθλημα της Super League και το 2010 τερμάτισε στην 7η θέση. Ωστόσο υποβιβάστηκε αφού ο τότε πρόεδρος του συλλόγου, Μάκης Ψωμιάδης είχε καταδικαστεί για στημένους αγώνες.
Αυτό ουσιαστικά ήταν και το «κύκνειο άσμα» της ομάδας, που ξεκίνησε πάλι από μηδενική βάση. Έχει συμμετάσχει 19 φορές στην Α’ Εθνική, ενώ τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στη Super League 2 όπου δεν καταγράφει κάποια αξιόλογη πορεία.
Παναχαϊκή
Μία από τις πιο ιστορικές ομάδες της Ελλάδας, καθώς μετράει 26 συμμετοχές στο Πρωτάθλημα της Α΄ Εθνικής και 30 συνολικά στο κορυφαίο επίπεδο της χώρας διαχρονικά. Παράλληλα, είναι ο πρώτος επαρχιακός σύλλογος που κατάφερε να αγωνιστεί σε ευρωπαϊκή διοργάνωση, κερδίζοντας τη συμμετοχή της στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ της περιόδου 1973-74.
Αξιοσημείωτο είναι πως έχει αναδείξει πολλούς σημαντικούς ποδοσφαιριστές. Ιδρύθηκε το 1891 με την επωνυμία «Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος» και το ανδρικό τμήμα ποδοσφαίρου συστάθηκε το 1899, 8 χρόνια έπειτα από την ίδρυση του συλλόγου. Όσο για τους τίτλους στην Β΄ Εθνική, έχει 6 πρωταθλήματα. Φέτος, αγωνίζεται στη Super League 2 και βρίσκεται στη ζώνη του υποβιβασμού.
Απόλλων Σμύρνης
Το τμήμα ποδοσφαίρου του Γ.Σ. Απόλλωνα Σμύρνης ιδρύθηκε το 1910 στη Σμύρνη δεκαεννέα χρόνια μετά τη δημιουργία του αθλητικού συλλόγου (1891), αν και προϋπήρχε από τις αρχές του 20ου αιώνα. Έγινε όμως το πιο αγαπητό του συλλόγου στους φιλάθλους, καθώς η ομάδα ποδοσφαίρου του Απόλλωνα αποτέλεσε την κορυφαία ομάδα στο πρωτάθλημα Σμύρνης με 6 συνεχόμενους τίτλους την πενταετία 1917-1922 μέχρι την Καταστροφή της Σμύρνης.
Από το 1922 και την εγκατάσταση στην Αθήνα, είχε σχεδόν ανελλιπή παρουσία στην Α΄ Εθνική Κατηγορία, την ανώτατη κατηγορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, από τη σύστασή της μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1990 (55 συμμετοχές), αποκτώντας το παρατσούκλι «Ελαφρά Ταξιαρχία». Είναι μία από τις πιο αρχαιότερες ελληνικές ομάδες και από αυτήν έχουν αναδειχτεί σημαντικοί ποδοσφαιριστές κατά το παρελθόν. Τη σεζόν 2024-2025 αγωνίζεται στην Α΄ Ε.Π.Σ. Αθηνών.
Πέρα από τις προαναφερθείσες ομάδες, δεν μπορούμε να αφήσουμε εκτός της λίστας τη Δόξα Δράμας, την Καστοριά, τον Πανηλειακό, τον Πιερικό, τον Ιωνικό, τη Βέροια και τον Εθνικό Πειραιώς.