Μια πρωτοφανής απόπειρα διακοπής και ουσιαστικά ακύρωσης του εξαιρετικά σημαντικού και μεγάλου δημόσιου έργου για τον ηλεκτροφωτισμό των Σπετσών, βρίσκεται σε εξέλιξη στο νησί του Αργοσαρωνικού.
Σε ρόλο αρνητικού πρωταγωνιστή είναι το Ίδρυμα της Αναργύρειου και Κοργιαλένειου Σχολής Σπετσών, που με ωμές παρεμβάσεις και κατά τα φαινόμενα αστήρικτα επιχειρήματα, με επίκληση «περιβαλλοντικές ευαισθησίες», επιχειρεί να σαμποτάρει ένα κρίσιμο για την οδική ασφάλεια έργο, χρηματοδοτούμενο από ευρωπαϊκούς πόρους.
Πέρα από το αδιανόητο του πράγματος – να σταματά δηλαδή ένα έργο που έχει ήδη ξεκινήσει και έχει υλοποιηθεί κατά τα δύο τρίτα περίπου – τυχόν διακοπή του μπορεί να επιφέρει ένα δυσβάσταχτο πρόστιμο για τον δήμο των Σπετσών, όπως προειδοποιούν ειδικοί που γνωρίζουν από τις διαδικασίες.
Πρόκειται για το έργο της εγκατάστασης ενός σύγχρονου δικτύου ηλεκτροφωτισμού σε τμήμα 16,2 χιλιομέτρων της Περιφερειακής Οδού των Σπετσών, το οποίο δρομολογήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023 από την Περιφέρεια Αττικής. Χαρακτηρίστηκε τότε ως ένα εμβληματικό και απολύτως αναγκαίο δημόσιο έργο για προφανείς μάλλον λόγους – ποιος μπορεί να αμφισβητήσει στα αλήθεια την χρησιμότητά του;
Μελετήθηκε και δημοπρατήθηκε από την Περιφέρεια Αττικής και τον Δήμο Σπετσών με σκοπό τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας της Περιφερειακής Οδού του νησιού και τη μείωση του αριθμού των τροχαίων ατυχημάτων. Ακολουθήθηκαν όλες οι προβλεπόμενες νόμιμες διαδικασίες, με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά έγγραφα και τις εγκρίσεις και έτσι χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με συνολική δαπάνη 2.555.878 ευρώ με ΦΠΑ 24% και με διάρκεια εκτέλεσης τους 12 μήνες.
Ήδη οι εργασίες είναι προχωρημένες και μάλιστα έχει καταβληθεί ποσό 1,2 εκατομμυρίων ευρώ στον ανάδοχο, όπερ σημαίνει ότι το έργο είναι στην τελική ευθεία.
Και ενώ όλα έβαιναν κανονικά, τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2024 ανατρέπονται όλα.
Το Ίδρυμα της Αναργύρειου και Κοργιαλένειου Σχολής Σπετσών, με μεγάλη περιουσία στο νησί, αλλά χωρίς να έχει δώσει στίγμα παρεμβάσεων και ποδηγέτησης μέχρι και την προηγούμενη διοίκησή του, αποφασίζει τώρα να βάλει μπουρλότο στο έργο.
Στις 22 Οκτωβρίου 2024 η διοίκηση του Ιδρύματος αποστέλλει έγγραφο στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού και εκείνη με τη σειρά της, ανταποκρίνεται με πρωτοφανείς ρυθμούς στο σχετικό αίτημα και στις 28 του ίδιου μήνα ζήτησε την διακοπή των εκτελούμενων εργασιών του έργου προκειμένου να ελεγχθούν οι καταγγελίες της Αναργυρείου.
Όπως αποκαλύπτει το topontiki.gr, σε ένα κρεσέντο παρεμβάσεων η διοίκηση του Ιδρύματος της Σχολής είχε στείλει επιστολή στις 10/9/2024, προς τον Δήμο Σπετσών, πιέζοντας έτσι αφόρητα για τη διακοπή των εργασιών του έργου (με τίτλο «μη υλοποίηση/ολοκλήρωση του έργου»).
Η «επιχειρηματολογία» του Ιδρύματος είναι από αστεία μέχρι αφόρητα κοινότοπη και σε κάθε περίπτωση δεν δικαιολογεί την όψιμη κινητοποίησή του κατά του έργου.
Το Ίδρυμα ισχυρίζεται ότι από τις εργασίες υπάρχουν αλλοιώσεις στα πρανή του δασικού τοπίου – μάλλον θεωρεί ότι οι εργασίες αυτού του είδους είναι σαν τις… αερόβιες ασκήσεις, γίνονται χωρίς σκαψίματα δηλαδή!
Ισχυρίζεται επίσης ότι η φωτεινή ζώνη που θα δημιουργηθεί θα αναιρέσει τη διάκριση ανάμεσα στους οικισμούς του νησιού!!! Ότι ο ηλεκτροφωτισμός στο δρόμο θα κάνει τους ανθρώπους να μπερδεύουν τα χωριά είναι μία προσέγγιση που προσιδιάζει περισσότερο σε νούμερο για το Δελφινάριο, παρά φανερώνει σοβαρή συζήτηση.
Το Ίδρυμα μέμφεται τον ηλεκτροφωτισμό επειδή, όπως λέει, θα ενθαρρύνει τη χρήση του αυτοκινήτου! Λες και στην Ύδρα χρησιμοποιούν λάμπες πετρελαίου και γ’ αυτό δεν υπάρχουν αυτοκίνητα! Προφανώς η χρήση του αυτοκινήτου είναι άσχετη με τον ηλεκτροφωτισμό και πάντως αφορά στο πώς οργανώνει ο δήμος τη ζωή στο νησί και τι περιορισμούς βάζει.
Το Ίδρυμα έχει κι άλλα ένα επιχείρημα που… κάνει τη λογική να δοκιμάζει τις αντοχές της: Ο ηλεκτροφωτισμός θα υποστηρίξει, λέει, την ανεξέλεγκτη συγκέντρωση ατόμων, κάτι που θα οδηγήσει σε φωτιές στο δάσος και στη συγκέντρωση απορριμμάτων. Και καλά τα απορρίμματα, αλλά ο ισχυρισμός για… φωτιές στο δάσος μάλλον φανερώνει το άλμα λογικής που κάνουν οι άνθρωποι του Ιδρύματος. Με αυτή τη θεώρηση των πραγμάτων δεν πρέπει να συγκεντρώνονται, ούτε καν να κυκλοφορούν πουθενά οι άνθρωποι!
Η δήμαρχος Σπετσών Ευγενία Φραγγιά είναι μέλος της Επιτροπής της Σχολής, ενώ την επιστολή υπογράφει ο νέος Πρόεδρος του Ιδρύματος Ιωάννης Αίσωπος, ο οποίος πρωτοστατεί στην, ακατανόητη εν πολλοίς, φασαρία για το σαμποτάρισμα του έργου. «Λεπτομέρεια» με μεγάλη σημασία: Ο κ. Αίσωπος είναι μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, που εξ αντικειμένου έχει σημαντικό ρόλο «κλειδί» στην όλη υπόθεση.
Η επιστολή – αίτημα της ΑΚΣΣ
Αν και από την αναλυτική περιγραφή είναι ηλίου φαεινότερο περί τίνος πρόκειται, εν τούτοις η δημοσίευση και μόνο της επιστολής της ΑΚΣΣ, είναι από μόνη της αποκαλυπτική.
Η περίεργη άμεση ανταπόκριση της υπηρεσίας του ΥΠΠΟ
Μετά το κατεπείγον αίτημα του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, τα έργα κατασκευής του δικτύου ηλεκτροφωτισμού της Περιφερειακής Οδού Σπετσών «πάγωσαν», αν και θα πρέπει να επισημανθεί ότι το συνολικό έργο είναι ήδη αρκετά προχωρημένο, όπως υπολογίζεται, γύρω στο 60% -70%.
Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων που συνήλθε έκτακτα την Πέμπτη 16 Ιανουαρίου προκειμένου να λάβει θέση επί του επίμαχου αιτήματος της διακοπής/ακύρωσης του έργου, μετά από συζήτηση (από την οποία εξαιρέθηκε πάντως ο αιτών κ. Αίσωπος) επέλεξε να αναβάλλει την απόφαση για να διενεργήσει μια ακόμη αυτοψία στον χώρο εκτέλεσης του έργου στις Σπέτσες.
Η αυτοψία αναμένεται να πραγματοποιηθεί, πλην απροόπτου, περί τα μέσα Φεβρουαρίου.
Τα ερωτήματα είναι αδυσώπητα:
- Γιατί η νέα διοίκηση της Αναργύρειου και Κοργιαλένειου Σχολής Σπετσών άλλαξε την πάγια και διαχρονική τακτική των μη παρεμβάσεων στο νησί και ξαφνικά θέλει να έχει λόγο, εμφανιζόμενη ως να συνδιοικεί το δήμο;
- Υπάρχει μόνο η «περιβαλλοντική» ανησυχία ή αποσκοπεί σε κάτι άλλο αυτή η παρέμβαση για την μην υλοποίηση ενός κρίσιμου έργου; Μήπως κάποιοι έχουν άλλα σχέδια για το νησί και δεν τα ομολογούν ευθέως, όπως λένε φήμες που ήδη κυκλοφορούν στα πέριξ της Ντάπιας;
- Πώς είναι δυνατόν μία υπηρεσία όπως το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων που χαρακτηρίζεται από αργούς ρυθμούς στις κινήσεις του, να επιδεικνύει τέτοια σπουδή σε αυτό το θέμα; Είναι σε γνώση της πολιτικής ηγεσίας η όλη υπόθεση; Μήπως και λόγω της ιδιότητας του κ. Αίσωπου το ΚΣΝΜ μετατρέπεται σε εργαλείο εξυπηρέτησης αμφιλεγόμενων επιδιώξεων;
- Γνωρίζει ο Δήμος (και οι δημότες) ότι η διακοπή και το ναυάγιο του έργου μπορεί να προκαλέσει την επιβολή προστίμου ίσως και 2.000.000 ευρώ; Αντιλαμβάνονται οι εμπλεκόμενοι ότι τα έργα που έχουν εγκριθεί και χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκούς πόρους δεν είναι παιχνιδάκι για προσωπικές ή άλλες σκοπιμότητες;
- Και τέλος, είναι δυνατόν ένα έργο που αποσκοπεί στην οδική ασφάλεια και αναβαθμίζει το νησί να θεωρείται «βλαπτικό» και «επιβαρυντικό»; Με ποιο λογικό επιχείρημα απορρίπτονται μελέτες και εγκρίσεις, που οδήγησαν στην επιλογή, χρηματοδότηση και υλοποίησή του;
Η δραματική προειδοποίηση για τις επιπτώσεις της διακοπής
Η νομική υπηρεσία του δήμου Σπετσών έχει προειδοποιήσει αρμοδίως ότι σε περίπτωση διακοπής του έργου, οι επιπτώσεις θα είναι δραματικές οικονομικά και όχι μόνο.
Σε γνωμοδότησή του επισημαίνει τα εξής χαρακτηριστικά:
«Σε περίπτωση ματαίωσης του έργου ο Δήμος Σπετσών θα κληθεί και να αποζημιώσει τον Ανάδοχο αλλά και να επιστρέψει το ποσό με το οποίο έχει χρηματοδοτηθεί ή το ποσό αυτό θα συμψηφισθεί με άλλες χρηματοδοτήσεις στις οποίες έχει ενταχθεί ο Δήμος.
Η ευθύνη βέβαια δεν είναι δική του, αλλά της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων. Αυτό σημαίνει ότι θα εισέλθουμε σε ένα δαιδαλώδη και χρονοβόρο δικαστικό αγώνα ανάμεσα σε εμάς τον Ανάδοχο, το Ταμείο Ανάκαμψης και το Ελληνικό Δημόσιο, του οποίου την έκβαση δεν μπορώ απολύτως να προβλέψω. Είναι γεγονός όμως ότι θα δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα εν τοις πράγμασι με τα δημοσιονομικά του Δήμου μας για τα επόμενα έτη, καθώς τα ποσά είναι μεγάλα.
Επίσης σύμφωνα με το ΦΕΚ 47Α/8.2.56 : Τίτλος : «Περί καθορισμού των επαρχιακών οδών των νομών του κράτους κατά τις διατάξεις του Ν. 3155/1955 περί κατασκευής και συντήρησης οδών» η περιφερειακή οδός που τοποθετείται ο ηλεκτροφωτισμός είναι χαρακτηρισμένη ως επαρχιακή. Αυτό σύμφωνα με την Διακήρυξη και την μελέτη του έργου προκύπτει ότι έχει ληφθεί υπ’ όψη και ως εκ τούτου η χωροθέτηση των σημείων του ηλεκτροφωτισμού είναι εκ του νόμου και όχι αυθαιρέτως.
Τέλος, αν και δεν προκύπτει από την επιστολή του Ιδρύματος ΑΚΣΣ, ότι και τυχόν τροποποίηση της σύμβασης θα σήμαινε τεράστιο κόστος για τον Δήμο Σπετσών. Η προμήθεια των υλικών έχει συντελεστεί και έχει εξοφληθεί, καθώς όπως προανέφερα τα συγκεκριμένα υλικά είχαν εγκριθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Οπότε ακόμα και αν υποτεθεί ότι αισθητικά επιλέγεται άλλο υλικό ( κολόνες και σύστημα παραγωγής φωτισμού) το κόστος είναι τόσο μεγάλο άνω των 700.000€ που πρόκειται για ουσιώδη τροποποίηση της σύμβασης και δεν αποτελεί αντικείμενο τροποποίησης , αλλά θα απαιτείτο νέα σύμβαση , άρα και νέα διαδικασία, χωρίς αυτή την φορά να μπορεί να χρηματοδοτηθείς το έργο. Αρά και σε αυτή την περίπτωση θα έπρεπε να αποζημιωθεί τόσο ο υφιστάμενος ανάδοχος για την θετική του ζημία καταρχάς ( επιφύλαξη για ότι άλλο αναζητηθεί) και να επιστραφούν τα χρήματα στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Τα παραπάνω διαπιστώθηκαν από την έρευνα της νομοθεσίας και διατίθενται σε κάθε αρμόδιο όργανό που ήθελε κρίνει.
Σε περίπτωση που κριθεί ότι θα πρέπει να συνεχιστεί το έργο, τότε θα πρέπει άμεσα να διαβιβαστεί το έγγραφο της διακοπής στην Επιτροπή Παρακολούθησης του έργου, να αποσταλεί έγγραφο διαμαρτυρίας προς την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων , όσο και στο Ίδρυμα που προκάλεσε την έκδοση του εγγράφου διακοπής των εργασιών.
Τέλος παρακαλούμε όλους να διαβάσουν προσεκτικά τους όρους της Διακήρυξης και της Μελέτης τα οποία μπορεί να παράσχει η Τεχνική υπηρεσία , ώστε να διαπιστώσουν τι αφορά το έργο και τις προδιαγραφές του φωτισμού, ώστε να μην αιωρούνται λανθασμένες εντυπώσεις περί μη «πράσινης» επιλογής, καθώς γίνεται χρήση φωτισμού ledόπως και για το γεγονός ότι η ένταση του φωτισμού είναι ρυθμιζόμενη».
Διαβάστε επίσης
ΕΟΦ: Προειδοποίηση για συμπλήρωμα διατροφής που προωθείται μέσω διαδικτύου
