Μια δημόσια έρευνα για την καταστροφική φωτιά στον Πύργο Grenfell του Λονδίνου το 2017 την Τετάρτη αποδίδει την καταστροφή σε αποτυχίες της κυβέρνησης, της κατασκευαστικής βιομηχανίας και, κυρίως, των εταιρειών που εμπλέκονται στην τοποθέτηση εύφλεκτων επενδύσεων στο εξωτερικό.
Εβδομήντα δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους όταν η φωτιά έπληξε το 23όροφο συγκρότημα κοινωνικών κατοικιών σε μια από τις πιο πλούσιες περιοχές του δυτικού Λονδίνου τις πρώτες πρωινές ώρες της 14ης Ιουνίου 2017. Ήταν η πιο θανατηφόρα πυρκαγιά στη Βρετανία σε κτίριο κατοικιών από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Η απλή αλήθεια είναι ότι οι θάνατοι που σημειώθηκαν θα μπορούσαν όλοι να έχουν αποφευχθεί», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Μάρτιν Μουρ-Μπικ.
Στην πολυαναμενόμενη τελική έκθεσή της, η έρευνα καταλογίζει την μεγαλύτερη ευθύνη για την καταστροφή στις εταιρείες που ανέλαβαν τη συντήρηση και την επισκευή του πύργου διαμερισμάτων, αποτυχίες των τοπικών και εθνικών αρχών καθώς και εταιρειών που είχαν εμπορευματοποιήσει ανέντιμα εύφλεκτα υλικά επένδυσης παρουσιάζοντάς τα ως ασφαλή.
Υπήρξε επίσης ευρεία κριτική και κατηγορήθηκε η τότε κυβέρνηση, η τοπική αρχή του Κένσινγκτον και του Τσέλσι, η βιομηχανία, οι ρυθμιστικές αρχές, συγκεκριμένα άτομα και μια κακώς προετοιμασμένη πυροσβεστική για χρόνια αδράνειας σχετικά με την πυρασφάλεια σε πολυώροφα τετράγωνα.
«Δεν φέρουν όλοι τον ίδιο βαθμό ευθύνης για την καταστροφή, αλλά όπως δείχνουν οι αναφορές μας, όλοι συνέβαλαν σε αυτήν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στις περισσότερες περιπτώσεις, λόγω ανικανότητας, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, μέσω της ανεντιμότητας και της απληστίας». είπε ο Μουρ-Μπικ.
Στα χρόνια μετά την κόλαση φωτιάς, οι επιζώντες και οι συγγενείς εκείνων που χάθηκαν ζήτησαν από τους υπεύθυνους να αντιμετωπίσουν ποινικές διώξεις.
Το πόρισμα των περίπου 1.700 σελίδων, ανέφερε ότι η πυρκαγιά ήταν το αποκορύφωμα «δεκαετιών αποτυχίας».
«Το καθήκον της κυβέρνησης θα πρέπει να είναι να προστατεύει τη ζωή, προστατεύοντάς μας ταυτόχρονα από την εταιρική απληστία», δήλωσε η Γκρένφελ Γιουνάιτεντ, μια ομάδα που εκπροσωπεί ορισμένους επιζώντες και οικογένειες πενθούντων.
«Αλλά για πάρα πολύ καιρό, έχουν βοηθήσει τις εταιρείες, διευκολύνοντάς τους να επωφεληθούν και να υπαγορεύσουν τη ρύθμιση».
Ενώ η βρετανική αστυνομία είπε ότι 58 άτομα και 19 εταιρείες και οργανισμοί βρίσκονται υπό έρευνα, οι διώξεις -συμπεριλαμβανομένης της εταιρικής ανθρωποκτονίας και απάτης- παραπέμπονται στο απώτερο μέλλον λόγω της πολυπλοκότητας και της ανάγκης να εξεταστεί ενδελεχώς το πόρισμα.
Ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ είπε ότι η κυβέρνηση θα εξετάσει προσεκτικά τα ευρήματα της έρευνας για να διασφαλίσει ότι δεν θα επαναληφθεί η καταστροφή.
Ένα προηγούμενο πόρισμα της ερευνητικής ομάδας το 2019, το επικεντρώθηκε στα γεγονότα της μοιραίας νύχτας, διαπίστωσε ότι μια ηλεκτρική βλάβη σε ψυγείο σε διαμέρισμα τέταρτου ορόφου προκάλεσε τη φωτιά.
Στη συνέχεια, οι φλόγες εξαπλώθηκαν ανεξέλεγκτα, κυρίως επειδή ο πύργος είχε επενδυθεί κατά τη διάρκεια μιας ανακαίνισης το 2016 με εξωτερικά πάνελ σχεδιασμένα να βελτιώνουν την εμφάνιση και να προσθέτουν μόνωση – ωστόσο αποτελούνταν από εύφλεκτο σύνθετο υλικό αλουμινίου που λειτουργούσε ως πηγή καυσίμου.
Η έρευνα, με επικεφαλής τον συνταξιούχο δικαστή Μάρτιν Μουρ-Μπικ, διαπίστωσε μια σειρά από αστοχίες. Δεν υπήρχε εμπειρία από πυρκαγιές σε πολυώροφους πύργους και τα συστήματα δοκιμών ήταν ανεπαρκή.
Η πιο απροκάλυπτη ευθύνη ανήκει σε όσους συμμετείχαν στην ανακαίνιση του πύργου με την εύφλεκτη επένδυση. Η έρευνα έδιξε ότι οαρχιτεκτονική εταιρεία Studio E, ο κύριος εργολάβος Rydon και ο υπεργολάβος Harley έφεραν όλοι σημαντική ευθύνη για την καταστροφή.
Οι επιθεωρητές πυρασφάλειας Exova μπήκαν επίσης στο στόχαστρο αφού το κτίριο αφέθηκε «σε επικίνδυνη κατάσταση μετά την ολοκλήρωση της ανακαίνισης».
Το θέμα της εξωτερικής επένδυσης έχει εγείρει ανησυχίες σε όλη την Ευρώπη, όπου υπήρξαν παρόμοιες πυρκαγιές σε πολυκατοικίες όπως στην ισπανική πόλη της Βαλένθια τον Φεβρουάριο και στην Ιταλία το 2021.
Στη Βρετανία, τα κυβερνητικά στοιχεία από τον περασμένο Ιούλιο έδειξαν ότι 3.280 κτίρια που υψώνονται στα 11 μέτρα ή ψηλότερα εξακολουθούσαν να έχουν μη ασφαλή επένδυση, ενώ οι εργασίες αποκατάστασης δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει σε περισσότερα από τα δύο τρίτα από αυτά.
