Τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, σε μια μικρή μονοκατοικία στην Κηφισιά, ο πρέσβης της Ιταλίας Εμμανουέλε Γκράτσι, ανακοίνωνε στον Έλληνα πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά ότι ο ιταλικός στρατός απαιτούσε να εισέλθει στο ελληνικό έδαφος «ειρηνικά» προκειμένου να καταλάβει κάποιες θέσεις στρατηγικής σημασίας.
Ο πρέσβης της Ιταλίας περιγράφει -στο ημερολόγιό του- τη στιγμή που παρέδωσε το τελεσίγραφο της Ιταλίας στον Μεταξά, και όσα ειπώθηκαν.
«Ο Μεταξάς άρχισε να το διαβάζει. Τα χέρια που κρατούσαν το χαρτί έτρεμαν ελαφρά. Μέσα από τα χοντρά γυαλιά του, έβλεπα τα μάτια του να βουρκώνουν, όπως συνήθιζε όταν συγκινείτο. Όταν τελείωσε την ανάγνωση με κοίταξε κατά πρόσωπο και μου είπε με λυπημένη αλλά σταθερή φωνή: ‘‘Alors, c’est la guerre…’’ (λοιπόν έχουμε πόλεμο) […]
»[…] Ο Μεταξάς με ρώτησε αν μπορούσα να καθορίσω τουλάχιστον ποια ήταν τα στρατηγικά σημεία επί του ελληνικού εδάφους που η ιταλική κυβέρνηση θα ήθελε να καταλάβει. Αναγκάστηκα να του απαντήσω ότι δεν είχα την παραμικρή ιδέα. Ο Μεταξάς απάντησε: ‘‘Vous voyez bien que c’ est impossible’’ (καταλαβαίνετε ότι αυτό είναι αδύνατο) […]
»[…] Στη συνέχεια με συνόδευσε μέχρι την έξοδο υπηρεσίας -από την οποία είχα μπει πριν από ένα τέταρτο- κι όταν βρεθήκαμε στο κατώφλι, μού είπε: «Vous etes les plus forts…» (είσαστε οι πιο δυνατοί), με φωνή βαθιά κι αλλοιωμένη…».
Το «Όχι!»
Παρόλα όσα μάθαμε στο σχολικό μάθημα της Ιστορίας, ο Ιωάννης Μεταξάς δεν είπε κανένα «Όχι!» το βράδυ εκείνο. Άσχετα αν αυτό προσπαθούν να επιβάλλουν όλοι οι πεφωτισμένοι δεξιοί και ακροδεξιοί νέο-Έλληνες φωστήρες. Στην πραγματικότητα το «Όχι!» εμφανίστηκε σαν πηχυαίος τίτλος στα πρωτοσέλιδα πολλών εφημερίδων της εποχής και επικράτησε για τη σαφήνεια και τη λακωνικότητά του.
Στην πραγματικότητα, το ηρωικό «Όχι!» το είπε ο μάχιμος λαός και κάποιοι εμπνευσμένοι Έλληνες αξιωματικοί (πχ. Δημήτριος Κασλής) που είχαν χρέος να φυλάνε κάποιες σύγχρονες Θερμοπύλες με παράξενες κωδικές ονομασίες όπως «Ύψωμα 731». Τόσο ο Λαός, όσο και οι αξιωματικοί εκείνοι, λίγα χρόνια αργότερα θα πλήρωναν ακριβά γι’ αυτή τους την «αποκοτιά».
Η αναπάντεχη διακήρυξη της Εθνικής Αντίστασης
Αν μάλιστα θέλουμε να είμαστε ιστορικά ακριβείς, πρέπει ,επίσης, να τονίσουμε ότι το πιο καθαρό μήνυμα για την υπεράσπιση της πατρίδας και την καθολική αντίσταση του λαού απέναντι στο φασισμό, το έστειλε από τις φυλακές της Κέρκυρας όπου ήταν φυλακισμένος, ένα από τα τραγικότερα πρόσωπα της ελληνικής αριστεράς, ο Γ.Γ. του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης, ανοίγοντας το λαμπρό κεφάλαιο της Εθνικής Αντίστασης.
Ένα λαμπρό κεφάλαιο της νέο-ελληνικής ιστορίας που όταν απελευθερώθηκε η χώρα, δυστυχώς κηλιδώθηκε από την ύβρη και το τραύμα του αδελφοκτόνου Εμφυλίου πολέμου.
Ο Ντούτσε πάει «περίπατο»
Όλοι οι συσχετισμοί ήταν εναντίον μας. Η Ιταλία είχε προετοιμαστεί για τον πόλεμο αυτό, έχοντας ήδη διεισδύσει «ειρηνικά» στο τότε βασίλειο της Αλβανίας (την οποία είχε μετατρέψει σε προτεκτοράτο της) και υπερείχε σε όλα τα επίπεδα διαθέτοντας πολυπληθέστερες στρατιωτικές δυνάμεις, ανώτερη βιομηχανική τεχνολογία και συντριπτική υπεροπλία. Οι Ιταλοί, ταυτισμένοι με την αρρενωπή «macho» ναρκισσιστική προσωπικότητα του Μπενίτο Μουσολίνι, και υποτιμώντας τις προδιαγραφές, τον εξοπλισμό, και το αξιόμαχο του ελληνικού στρατεύματος, αποχαιρετούσαν τις οικογένειές τους διαβεβαιώνοντας ότι σε δύο εβδομάδες θα επέστρεφαν νικητές.
Οι Ιταλοί στρατηγοί ήταν τόσο σίγουροι για την ανικανότητα του ελληνικού στρατού, ώστε διαβεβαίωναν τον Μουσολίνι ότι θα χρειάζονταν το πολύ μια βδομάδα για να καταλάβουν τα Ιωάννινα, και 15 έως 20 μέρες (το πολύ) για να μπουν στην Πρέβεζα. Η αλαζονεία τους αυτή, πληρώθηκε πολύ ακριβά…
Τον Οκτώβριο του 1940, οι Έλληνες πραγματοποίησαν μια ιερή υπέρβαση. Κι αυτή η υπέρβαση έμελλε να συνταράξει τον κόσμο συθέμελα, γεννώντας την ελπίδα και μια ακτίδα φωτός.
