Ανησυχητική αύξηση παρουσίασαν το 2024 ορισμένα σοβαρά νοσήματα, τα οποία οι ειδικοί εκτιμούν ότι θα μας απασχολήσουν το 2025 και εφεξής, εάν οι κυβερνήσεις των κρατών, δεν προνοήσουν να συμπεριλάβουν στον επιχειρησιακό σχεδιασμό τους για την δημόσια υγεία, άμεσα μέτρα αντιμετώπισης.
Αναλυτικά στην εκπνοή του 2024, οι ειδικοί έχουν καταγράψει περισσότερα από 14 εκατομμύρια κρούσματα του δάγκειου πυρετού. Ο αριθμός αυτός είναι υπερδιπλάσιος απ’ ό,τι το 2023 και τριπλάσιος για την Κεντρική και Νότια Αμερική. Παράλληλα ραγδαία αύξηση υπήρξε και στα θύματα της νόσου, που ξεπέρασαν τις 10.000.
Οξύ πρόβλημα αντιμετωπίζει η Αμερικάνικη Ήπειρο όπου τα κρούσματα ξεπέρασαν τα 12,78 εκατομμύρια, με τους θανάτους να είναι πάνω από 7.800.
Συγκεκριμένα η χώρα με τα περισσότερα κρούσματα ήταν η Βραζιλία. Ακολούθησαν η Αργεντινή, το Μεξικό, η Κολομβία και τέλος η Παραγουάη.
Στην ηπειρωτική Ευρώπη, αυτόχθονα κρούσματα (δηλαδή μολύνσεις επί του εδάφους της) ανέφεραν η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία.
Ένα άλλο από τα νοσήματα με τεράστια εξάπλωση το 2024 ήταν ο κοκκύτης. Τα κρούσματά του σχεδόν δεκαπλασιάστηκαν παγκοσμίως έναντι του 2023.
Σημαντική αύξηση παρατηρήθηκε επίσης στη νόσο mpox, στα κρούσματα του πυρετού oropouche αλλά και στην πολιομυελίτιδα. Μάλιστα ο ιός της πολιομυελίτιδας έχει πια αρχίσει να εμφανίζεται στα λύματα και μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων.
Σημαντική αύξηση είχαν σε Ευρώπη και ΗΠΑ και στην ιλαρά. Τα κρούσματά της αυξήθηκαν κατά 380% και 147% αντίστοιχα, έναντι του 2023.
Η γρίπη των πτηνών
Η νόσος που είχε πρωτοφανή διασπορά το 2024 πιθανώς ήταν η γρίπη των πτηνών. Εξαπλώνεται παγκοσμίως από το 2022, μολύνοντας ολοένα περισσότερα θηλαστικά. Εφέτος όμως ήταν η πρώτη χρονιά που προκάλεσε πολλαπλά κρούσματα σε ανθρώπους και μάλιστα στις ΗΠΑ!
Έως τώρα έχουν επιβεβαιωθεί περισσότερα από 65 κρούσματα, κυρίως σε εργαζομένους σε πτηνοτροφικές και κτηνοτροφικές μονάδες. Ο τρομερός ιός πέρασε στις γαλακτοπαραγωγικές αγελάδες τους, στο γάλα του εμπορίου αλλά και σε τροφές για γάτες.
Συνολικώς 108 χώρες στις πέντε ηπείρους είχαν φέτος κρούσματα στο ζωικό βασίλειο. Όπως ανακοίνωσαν τα Ηνωμένα Έθνη,ο ιός Η5Ν1 έχει μολύνει 500 είδη του ζωικού βασιλείου. Πάνω από 70 εξ αυτών είναι θηλαστικά.
Βασική αιτία η κλιματική αλλαγή
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά ευρήματα ανάλυσης από την εταιρεία πρόβλεψης ασθενειών Airfinity Ltd, πολλά από αυτά τα νοσήματα βρήκαν ευκαιρία να εξαπλωθούν λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Η αύξηση της περιβαλλοντικής θερμοκρασίας διευκολύνει την μετανάστευση κουνουπιών και τσιμπουριών που μεταδίδουν πολλά από αυτά, όπως ο δάγκειος πυρετός.
Σε άλλες περιπτώσεις (π.χ. κοκκύτης, ιλαρά, πολιομυελίτιδα) η αιτία είναι η μείωση των εμβολιασμών μετά την πανδημία της COVID-19.
Καθοριστικό ρόλο, εξ άλλου, παίζει η ανάδυση νέων στελεχών των υπαίτιων παθογόνων, όπως συνέβη με τη νόσο mpox. Η ανάδυση του νέου στελέχους clade 1b είχε ως συνέπεια να κηρυχθεί το 2024 διεθνής συναγερμός από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
