Την ανάγκη άμεσου εμβολιασμού κατά της μηνιγγίτιδας Β των φοιτητών της Πάτρας, αλλά και τον εμβολιασμό της ηλικιακής ομάδας 15-24 ετών, με δωρεάν χορήγηση του εμβολίου προτείνει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων, με αφορμή τον θάνατο του 20χρονου φοιτητή στην Αχαϊκή πρωτεύουσα.
Ωστόσο ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) επισημαίνει ότι από τη στιγμή που δεν υπάρχει συρροή κρουσμάτων στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας δεν χρειάζεται να κάνουν το εμβόλιο οι φοιτητές αλλά ούτε και ο γενικός πληθυσμός καθώς πρόκειται για μια εξαιρετικά σπάνια ασθένεια.
Συγκεκριμένα το 2024 είχαν καταγραφεί 37 κρούσματα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου σε όλη τη χώρα και ένας θάνατος ενός 16χρονου ατόμου τον περασμένο Νοέμβριο. Από τις αρχές του έτους 2025 μέχρι και χθες 29 Ιανουαρίου 2025, έχουν δηλωθεί 8 κρούσματα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου.
«Με τα σημερινά δεδομένα, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συρροής κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου στο Δήμο Πατρέων, για το σκοπό αυτό δεν έχει μεταβεί κλιμάκιο του ΕΟΔΥ στην περιοχή», όπως είπε στο topontiki.gr χθες ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ Χρίστος Χατζηχριστοδούλου, καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας στο τμήμα Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Σημειώνεται ότι το μικρόβιο του μηνιγγιτιδόκοκκου δεν επιβιώνει στο περιβάλλον.
Τι ζητούν οι παιδίατροι
Αναλυτικά οι Παιδίατροι επισημαίνουν μεταξύ άλλων ότι μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος, αν και σπάνια, εξελίσσεται ταχύτατα και μπορεί να αποβεί θανατηφόρα ή να προκαλέσει σοβαρές αναπηρίες.
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με τα διαθέσιμα εμβόλια, που καλύπτουν τα κυριότερα στελέχη του μηνιγγιτιδοκόκκου (A, C, W, Y και B).
«Προτείνουμε στους γονείς των παιδιών που φοιτούν στην Πάτρα να εμβολιάσουν άμεσα τα παιδιά τους με το εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδοκόκκου τύπου Β, μέχρις ότου αποφασίσει η πολιτεία να το χορηγήσει ή όχι. Η χώρα μας οφείλει να ενισχύσει την εμβολιαστική πολιτική της, ειδικά για ασθένειες με τόσο σοβαρές συνέπειες.
Καλούμε τις αρμόδιες αρχές να ανταποκριθούν άμεσα και να προχωρήσουν στην καθολική και δωρεάν παροχή του εμβολίου στους φοιτητές της Πάτρας άμεσα» αναφέρει η Ομοσπονδία Παιδίατρων.
Σημειώνεται ότι σε πολλές χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ, ο εμβολιασμός είναι προϋπόθεση εγγραφής των φοιτητών, ειδικά όσων διαμένουν σε φοιτητικές εστίες, όπως αναφέρουν οι παιδίατροι στην ανακοίνωσή τους.
Αντίθετα, στην Ελλάδα, η εμβολιαστική κάλυψη των φοιτητών δεν αποτελεί προϋπόθεση για την εγγραφή τους στα πανεπιστήμια, αφήνοντας πολλά νέα άτομα εκτεθειμένα σε έναν σοβαρό λοιμογόνο παράγοντα.
Προτεινόμενα μέτρα των παιδίατρων είναι:
- Άμεσος και δωρεάν εμβολιασμός όλων των φοιτητών στην Πάτρα με το αντίστοιχο εμβόλιο, δεδομένης της αυξημένης κυκλοφορίας του μηνιγγιτιδοκόκκου στην περιοχή, τα τελευταία δύο χρόνια.
- Ενημερωτική εκστρατεία προς τους γονείς και τους φοιτητές για την αξία και σημασία του εμβολιασμού και τους κινδύνους της νόσου.
- Υποχρεωτική εμβολιαστική κάλυψη ως προϋπόθεση εγγραφής στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές.
- Επέκταση του εμβολιασμού εναντίον του μηνιγγιτιδοκόκκου τύπου Β και για την ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών, με δωρεάν χορήγηση του εμβολίου.
- Ενίσχυση της προληπτικής ιατρικής στα πανεπιστήμια, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου της εμβολιαστικής κατάστασης των φοιτητών κατά την εγγραφή τους.
Γιατί αρνείται ο ΕΟΔΥ
Από την πλευρά του ο ΕΟΔΥ επιμένει ότι από τη στιγμή που δεν υπάρχει συρροή κρουσμάτων στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας δεν χρειάζεται να κάνουν το εμβόλιο οι φοιτητές αλλά ούτε και ο γενικός πληθυσμός καθώς πρόκειται για μια σπάνια ασθένεια.
Αναλυτικά ο ΕΟΔΥ στην ανακοίνωση του επισημαίνει ότι στο πλαίσιο επιδημιολογικής επιτήρησης των κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου, θα ήθελε να ενημερώσει για τα ακόλουθα:
- Ο μηνιγγιτιδόκοκκος (Neisseria meningitidis) είναι βακτήριο που αποικίζει τον ρινοφάρυγγα ασυμπτωματικών ατόμων – φορέων. Η επιδημιολογία της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου είναι περίπλοκη και υπάρχουν χρόνιοι φορείς που δεν νοσούν και άτομα που μόλις εκτεθούν θα νοσήσουν.
- Ασυμπτωματικοί φορείς μηνιγγιτιδόκοκκου είναι περίπου το 10% του γενικού πληθυσμού, ωστόσο τα ποσοστά αποικισμού ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία, από 2% σε παιδιά που δεν παρακολουθούν παιδικό σταθμό έως 24-37% των εφήβων και νεαρών ενηλίκων ηλικίας 15-24 ετών.
- Η μετάδοση του μηνιγγιτιδόκοκκου γίνεται με την άμεση στενή επαφή από άτομο σε άτομο με τα σταγονίδια των αναπνευστικών εκκρίσεων.
- Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο μηνιγγιτιδόκοκκος μπορεί να εισχωρήσει στο ρινοφαρυγγικό επιθήλιο του ατόμου, να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσει απειλητική για τη ζωή ασθένεια, όπως μικροβιαιμία, μηνιγγιτιδοκοκκική σηψαιμία ή και μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα. Είναι γνωστό διεθνώς ότι υπάρχουν κεραυνοβόλες μορφές μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου.
Παράγοντες κινδύνου
Παράγοντες κινδύνου για νόσηση είναι το κάπνισμα, η πρόσφατη νόσηση από ιώσεις του ανώτερου αναπνευστικού, η πρόσφατη κατανάλωση αντιβιοτικών, ανοσολογικά ελλείμματα, το γενετικό υπόστρωμα του ατόμου, η ηλικία (βρέφη ηλικίας μικρότερης του έτους, έφηβοι και νεαροί ενήλικες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο νόσησης), η πρόσφατη αλλαγή περιβάλλοντος διαβίωσης, κλπ.
Να σημειωθεί ότι μετά από έξαρση των αναπνευστικών ιώσεων παρατηρείται έξαρση κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου.
Μέτρα πρόληψης και διαχείρισης του πρόσφατου περιστατικού
Για το πρόσφατο κρούσμα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου σε φοιτητή Πανεπιστημιακού Ιδρύματος του Δήμου Πατρέων βρίσκεται σε εξέλιξη ιχνηλάτηση των στενών επικίνδυνων επαφών και χορηγείται χημειοπροφύλαξη σε αυτές. Ο ΕΟΔΥ βρίσκεται σε εγρήγορση και παρακολουθεί στενά τα επιδημιολογικά δεδομένα της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου και είναι σε ετοιμότητα να εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα, αν και εφόσον χρειαστεί.
Σημαντικές διευκρινίσεις
Διευκρινίζεται ότι το μικρόβιο του μηνιγγιτιδόκοκκου δεν επιβιώνει στο περιβάλλον, γι’ αυτό δεν απαιτείται η εφαρμογή ειδικών μέτρων απολύμανσης και το κλείσιμο των εκπαιδευτικών μονάδων για την πρόληψη μετάδοσης της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου.
Ιδιαίτερα τη μεγάλη σημασία που έχει η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία των κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου. Οι πολίτες και κυρίως νεαρά άτομα που έχουν κλινικά συμπτώματα συμβατά με τη νόσο (πυρετό και εξάνθημα) πρέπει άμεσα να απευθύνονται σε Ιατρό. Οι Ιατροί επί υποψίας μηνιγγίτιδας πρέπει άμεσα να χορηγούν θεραπεία και να παραπέμπουν σε νοσοκομείο.
Περισσότερες πληροφορίες για τη μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ Βακτηριακή Μηνιγγίτιδα – Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (eody.gov.gr).
