Ο φτωχός Νότος της Ευρώπης παίρνει την «εκδίκησή» του από τον πλούσιο Βορρά μέσω του τουρισμού. Η ταχεία ανάπτυξη των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην τουριστική βιομηχανία, γεγονός που εξηγεί τους ταχύτερους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Σύμφωνα με ανάλυση της Capital Economics, η τάση αυτή θα συνεχιστεί για τουλάχιστον τα επόμενα δύο χρόνια, γεγονός που θα επιτρέψει στον Νότο να υπερκεράσει τον πλούσιο Βορρά, ο οποίος βλέπει τη βαριά του βιομηχανία να βυθίζεται στα αδιέξοδα της παγκοσμιοποίησης.
Όπως αναφέρει ο οίκος, ο τουριστικός τομέας έχει αναπτυχθεί ραγδαία τα τελευταία δύο χρόνια. Αρχικά, αυτό οφειλόταν στην επαναλειτουργία της οικονομίας μετά την καραντίνα και τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν για δύο και πλέον χρόνια. Ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν ότι δεν ήταν μόνο αυτός ο λόγος, καθώς η τουριστική βιομηχανία στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες του Νότου αναπτύσσεται με μεγάλη ταχύτητα και έχει πλέον ξεπεράσει τα προ COVID επίπεδα. Τους 12 μήνες έως τον Μάιο, οι διανυκτερεύσεις σε τουριστικά καταλύματα ήταν κατά μέσο όρο 2,8% υψηλότερες από ό,τι το 2019, όπως επισημαίνει η Capital Economics.
Ένα ακόμη στοιχείο που ενισχύει την εκτίμηση ότι η τουριστική βιομηχανία έχει τεράστια δυναμική είναι το γεγονός ότι η ισχυρή επίδοση συνεχίστηκε παρά τη στασιμότητα των πραγματικών μισθών το 2023. Αυτό προφανώς οφειλόταν εν μέρει στη μειωμένη ζήτηση, καθώς ορισμένα νοικοκυριά στην Ε.Ε. επέλεξαν να κάνουν περισσότερες διακοπές από ό,τι συνήθως, αφού τις στερήθηκαν κατά την περίοδο της πανδημίας. Επιπλέον, αυξήθηκε ο αριθμός των τουριστών εκτός Ε.Ε., με τις ταξιδιωτικές δαπάνες εκτός Ε.Ε. να αυξάνονται ταχύτερα από αυτές εντός της Ε.Ε. τα τελευταία δύο χρόνια, όπως σημειώνει η Capital Economics.
Η Capital Economics εκτιμά ότι ο τουρισμός θα αναπτυχθεί πολύ ταχύτερα από την οικονομία συνολικά αυτό το καλοκαίρι. Επιχειρηματικές έρευνες δείχνουν ότι η ζήτηση για υπηρεσίες που σχετίζονται με τον τουρισμό, και ιδιαίτερα για ταξιδιωτικές υπηρεσίες, είναι αρκετά ισχυρή, ενώ φαίνεται ότι οι περιορισμοί χωρητικότητας στον τουριστικό τομέα μειώνονται. Οι αεροπορικές εταιρείες έχουν ανακοινώσει ότι αναμένουν αύξηση του αριθμού των επιβατών φέτος, αλλά χαμηλότερες τιμές λόγω της ταχύτερης αύξησης της χωρητικότητας σε σχέση με τον αριθμό των τουριστών.
Η Capital Economics εκτιμά ότι ο τουρισμός θα συνεχίσει να αναπτύσσεται ταχύτερα και τα επόμενα χρόνια. Για φέτος, αναμένει ότι τα πραγματικά εισοδήματα θα αυξηθούν με τον ταχύτερο ρυθμό από τη «γέννηση» του ευρώ, λόγω των υψηλών μισθολογικών συμβάσεων και της πτώσης του πληθωρισμού, γεγονός που πιθανόν θα τονώσει τις τουριστικές δαπάνες.
Επιπλέον, τα νοικοκυριά μπορεί να αποφασίσουν να εξοικονομήσουν λιγότερο από το διαθέσιμο εισόδημά τους, καθώς τα επιτόκια αποταμίευσης, που βρίσκονται επί του παρόντος σε ιστορικά υψηλά επίπεδα στην Ευρωζώνη, ενδέχεται να υποχωρήσουν στο μέλλον, με την αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και τη μείωση των επιτοκίων.
Ο οίκος επισημαίνει επίσης πως η κλιματική αλλαγή και η μειωμένη ανοχή στον τουρισμό από τους τοπικούς πληθυσμούς θα μπορούσαν να εμποδίσουν την ανάπτυξη του κλάδου, ειδικά στα παραδοσιακά hotspots. Ωστόσο, αυτό δεν αναμένεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο στον συνολικό αριθμό των τουριστών. Ακόμη και αν η προσφορά είναι περιορισμένη σε μια συγκεκριμένη περιοχή ή πόλη, οι τουρίστες θα ανταποκριθούν στην έλλειψη διαθεσιμότητας ή στις υψηλότερες τιμές πηγαίνοντας σε εναλλακτικούς προορισμούς.
«Η ισχυρή ανάπτυξη στον τουριστικό τομέα υποστηρίζει την άποψή μας ότι οι οικονομίες της περιφέρειας της Ευρωζώνης θα σημειώσουν γενικά ισχυρή ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια», επισημαίνει η Capital Economics. Ο τουρισμός, προσθέτει, θα ενισχύσει σημαντικά το ΑΕΠ των οικονομιών του Νότου, ακόμη και αν ο αριθμός των τουριστών αυξηθεί σύμφωνα με τις ιστορικές τάσεις. Για παράδειγμα, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Τουρισμού και Ταξιδίων εκτίμησε ότι ο τουρισμός, άμεσα και έμμεσα, αντιπροσώπευε περίπου το 14% της ισπανικής οικονομίας το 2023.
Τέλος, σημειώνεται ότι, με βάση αυτήν την εκτίμηση και υποθέτοντας ότι ο αριθμός των τουριστών αυξάνεται σύμφωνα με τον μέσο όρο του 2015-2019 (3,3% ετησίως), ο τουρισμός μπορεί να προσθέσει περίπου 0,5% ετησίως στην ισπανική οικονομία. Ο τουρισμός θα ενισχύσει το ΑΕΠ στην Ελλάδα και την Πορτογαλία ακόμη περισσότερο, καθώς αντιπροσωπεύει ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των οικονομιών. Συνολικά, η Capital Economics αναμένει ότι η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα θα ξεπεράσουν σημαντικά τη Γαλλία και τη Γερμανία τα επόμενα χρόνια όσον αφορά τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ.
