Η κατάσταση στην Μ. Ανατολή έχει γίνει ιδιαίτερα περίπλοκη, με πολλά αρνητικά σενάρια, το ένα χειρότερο από το άλλο, να βρίσκονται στο τραπέζι.
Η κατάσταση έχει επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο μετά τις δηλώσεις του Μπάιντεν, ο οποίος ουσιαστικά επιβεβαίωσε την έγκριση επιθέσεων του Ισραήλ σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο Ιράν.
Ως αποτέλεσμα, οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν χθες πάνω από 5%, και η σωρευτική αύξηση το τελευταίο 48ωρο, από τη στιγμή της επίθεσης του Ιράν στο Ισραήλ, υπερβαίνει το 10%.
Όπως είναι φυσικό, τις επόμενες ώρες αναμένονται επιπτώσεις και στις λιανικές τιμές, οι οποίες αυτή τη στιγμή βρίσκονται κοντά στα χαμηλά επίπεδα των τελευταίων τριών ετών, αλλά δεν θα παραμείνουν έτσι για πολύ. Η κλίμακα της αύξησης θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη της κατάστασης.
Οι αναλυτές εκφράζουν ανησυχίες ότι αν η επίθεση προκαλέσει την απομάκρυνση του ιρανικού πετρελαίου από την αγορά, θα δημιουργηθεί ένα σημαντικό κενό που θα πρέπει να καλυφθεί, αυξάνοντας τη ζήτηση σε συνδυασμό με μειωμένη προσφορά. Ορισμένοι εκτιμούν ότι, αν οι συνθήκες επιδεινωθούν, η τιμή του πετρελαίου θα μπορούσε να εκτοξευθεί ακόμα και στα 200 ή 250 δολάρια το βαρέλι, ιδίως αν κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ.
Χθες, οι τιμές του πετρελαίου έφτασαν τα υψηλότερα επίπεδα του τελευταίου μήνα, καθώς οι traders εκτίμησαν ότι το Ισραήλ μπορεί να απαντήσει με αντίποινα στη βιομηχανία πετρελαίου του Ιράν. Το αμερικανικό West Texas Intermediate σημείωσε αύξηση έως και 5,5%, φτάνοντας τα 74 δολάρια το βαρέλι, ενώ το διεθνές Brent ανέβηκε πάνω από 5%, φτάνοντας τα 77,65 δολάρια το βαρέλι. Σε ερώτηση για την πιθανότητα στήριξης από τις ΗΠΑ σε επιθέσεις του Ισραήλ κατά των ιρανικών πετρελαϊκών εγκαταστάσεων, ο Μπάιντεν απάντησε: «Το συζητάμε».
Η Ουάσινγκτον έχει επανειλημμένα δηλώσει τη στήριξή της στο δικαίωμα του Ισραήλ να αντιδράσει στρατιωτικά στην πυραυλική επίθεση του Ιράν. Οι επικοινωνίες μεταξύ των ΗΠΑ και Ισραηλινών αξιωματούχων για τον σχεδιασμό των επόμενων βημάτων είναι συνεχείς. Σύμφωνα με τους Financial Times, ο Μπάιντεν είχε συνομιλίες με άλλους ηγέτες της G7 για τον συντονισμό κυρώσεων κατά της Τεχεράνης και για την καθοδήγηση του Ισραήλ όσον αφορά την αντίδρασή του, επισημαίνοντας ότι η αντίδραση πρέπει να είναι αναλογική.
Το Ισραήλ εξετάζει διάφορες στρατηγικές, περιλαμβάνοντας επιθέσεις σε εκτοξευτές πυραύλων ή πετρελαϊκές υποδομές. Παρά τις προτάσεις κάποιων Ισραηλινών αξιωματούχων για επιθέσεις στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, αυτή η επιλογή δεν φαίνεται να εξετάζεται, και ο Μπάιντεν έχει εκφράσει την αντίθεσή του.
Ιρανικές εξαγωγές και προοπτικές της αγοράς
Το Ιράν εξάγει περίπου 1,6-1,8 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, εκ των οποίων 1,5 εκατομμύρια πηγαίνουν στην Κίνα, καθώς και πάνω από 0,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαϊκών προϊόντων, σύμφωνα με την Energy Aspects.
Ο Amrita Sen, διευθυντής έρευνας της Energy Aspects, σημειώνει ότι οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να αυξηθούν σημαντικά εάν το Ισραήλ επιτεθεί σε ιρανικά διυλιστήρια και αν το Ιράν ανταπαντήσει χτυπώντας άλλες πετρελαϊκές υποδομές της περιοχής.
Η παγκόσμια αγορά πετρελαίου παραμένει ασταθής από την αρχή της εβδομάδας, εξαιτίας των αυξανόμενων εντάσεων στη Μέση Ανατολή και των πιθανών διαταραχών στις ενεργειακές εξαγωγές.
