Μετά από σχεδόν τρία χρόνια ο 82χρονος Μπομπ Ντύλαν ολοκλήρωσε, στις 12 Νοεμβρίου, την παγκόσμια περιοδεία «Rough and Rawdy» στο διάσημο συναυλιακό χώρο του Άλμπερτ Χολ, στο Λονδίνο. Τα χρόνια πέρασαν από τότε που εμφανίστηκε για πρώτη φορά εκεί, το μακρινό 1966, όταν στις τελευταίες δύο συναυλίες τον είχαν συντροφέψει ο Τζορτζ Χάρισον και ο Τζον Λένον.
Ο Ντύλαν, μοναχικός και απόμακρος πλέον, έπαιξε μια setlist από 17 τραγούδια του. Πολλοί παραπονέθηκαν για τις αλλαγές που κάνει κατά διαστήματα στα τραγούδια που λέει, αλλά μια εμφάνιση του Μπομπ Ντύλαν σε κλειστό χώρο και μάλιστα στις εποχές που ζούμε, είναι ένα μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός.
Έλκοντας την καταγωγή του από τους μπαλανταδόρους του Μεσαίωνα έως τους hobos που μετακινούνταν λαθραία με τα τρένα στις διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ αναζητώντας μεροκάματο κι ένα καλύτερο αύριο, παίζοντας στις κιθάρες τους τα αιρετικά εκείνα τα τραγούδια της εργατικής τάξης που όρισαν την αμερικάνικη folk μουσική, ο Ντύλαν περνάει ένα ακόμα όριο, απλοποιώντας τη μουσική δομή των κομματιών του, παίζοντας άλλοτε κιθάρα, άλλοτε πιάνο, κι άλλοτε την αγαπημένη του αρμόνικα, τονίζοντας με τον οξύ ήχο της τις κύριες νότες μιας μελωδίας.
Ο 82χρονος πλέον Ντύλαν, εκ των πραγμάτων ποστάρει πλέον διαφορετικά και τη φωνή του, φτάνοντας μερικές φορές να τονίζει διαφορετικά κάποιες λέξεις ή και προτάσεις των τραγουδιών του, δίνοντας μια ελαφρά διαφορετική εκδοχή της κυρίαρχης μελωδίας.
Η κατανυχτική ατμόσφαιρα του Άλμπερτ Χολ, οι έμπειροι μουσικοί του συγκροτήματος που παίζουν «λίγα» και ουσιαστικά πράγματα, αλλά και η σεμνότητα του ηλικιωμένου πλέον Μπομπ Ντύλαν πάνω στη σκηνή δημιουργούν μια νέα κι εύθραυστη συνθήκη για τους μουσικούς και το κοινό.
Η συμφωνία με τον…
Ο Ντύλαν, αφού δρασκέλισε ένδοξα τις εποχές του 1960, του 1970, του 1980, της χιλιετίας του 2000, με μόνη αποσκευή τη μουσική και τους στίχους του, αρνείται επίμονα το χαρακτηρισμό του «προφήτη» ή του «επαναστάτη» και πηγαίνει πλέον να συναντήσει -όπως ο ίδιος έχει πει- τον «Chief Commander» (του ορατού και αοράτου κόσμου) με τον οποίο όταν ήταν ακόμη νέος είχε υπογράψει ένα συμβόλαιο, μια συμφωνία για να αποκτήσει χρήμα, δόξα και φήμη.
Ήταν μια αναπάντεχη κι αβίαστη εξομολόγηση που έκανε το 2004, στην τηλεοπτική εκπομπή «60 Minutes» ξαφνιάζοντας ακόμη και τον ίδιο το δημοσιογράφο Εντ Μπράντλεϊ. Εκεί ο Ντύλαν εκμυστηρεύτηκε ότι «κάποια από τα θρυλικά νεανικά μου τραγούδια γράφονταν σχεδόν αυτόματα. Δεν ξέρω πώς έγραψα τα τραγούδια αυτά. Αν κάτσεις και δεις τους στίχους, θα δεις ότι υπάρχει ένα είδος μαγείας. Δεν μοιάζει με τη ‘‘μαγεία’’ των Ζίγκφριντ και Ρόι. Είναι κάτι άλλο, ένα είδος διεισδυτικής μαγείας. Δεν μπορεί ένα νεαρό παιδί να γράψει τέτοιους στίχους, όσο κι αν προσπαθήσει…».
Ήταν μια αινιγματική, ενοχική δήλωση του Μπομπ Ντύλαν ο οποίος μερικά χρόνια αργότερα, το 2016, βραβεύτηκε και με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ο Αμερικανός καλλιτέχνης τα τελευταία χρόνια έχει επιλέξει να ζει απομονωμένος και το νόημα εκείνης της δήλωσής του παραμένει ακόμα μυστήριο. Όπως και να έχει, αυτές ήταν οι τελευταίες συναυλίες του Μπομπ Ντύλαν για το 2024. Ποιος ξέρει, άραγε, τι μας επιφυλάσσει για το 2025;
