Mικροπλαστικά βρέθηκαν σε ανθρώπινο εγκεφαλικό ιστό

Επιστήμονες στη Βραζιλία βρήκαν μικροπλαστικά στον εγκεφαλικό ιστό σορών τις οποίες εξέτασαν, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό JAMA Network Open.

Η εξελισσόμενη έρευνα τα τελευταία χρόνια έχει βρει μικροπλαστικά σε σχεδόν κάθε όργανο του ανθρώπινου σώματος, καθώς και στην κυκλοφορία του αίματος αλλά και στην πλάκα που φράζει τις αρτηρίες. Το αν αυτοί οι πανταχού παρόντες ρύποι μπορούν να φτάσουν στον ανθρώπινο εγκέφαλο ήταν πρωταρχικό μέλημα των επιστημόνων.

Η πιο πρόσφατη έρευνα εξέτασε ένα μέρος του εγκεφάλου που ονομάζεται οσφρητικός βολβός, ο οποίος επεξεργάζεται πληροφορίες σχετικά με τη μυρωδιά. Οι άνθρωποι έχουν δύο οσφρητικούς βολβούς, έναν πάνω από κάθε ρινική κοιλότητα. Το οσφρητικό νεύρο συνδέει τον οσφρητικό βολβό και τη ρινική κοιλότητα.

Μερικοί ερευνητές ανησυχούν ότι η οσφρητική οδός μπορεί επίσης να αποτελεί σημείο εισόδου για τα μικροπλαστικά που εισέρχονται στον εγκέφαλο, πέρα ​​από τον οσφρητικό βολβό.

«Προηγούμενες μελέτες σε ανθρώπους και ζώα έδειξαν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση φτάνει στον εγκέφαλο και ότι έχουν βρεθεί σωματίδια στον οσφρητικό βολβό, γι’ αυτό πιστεύουμε ότι ο οσφρητικός βολβός είναι πιθανώς ένα από τα πρώτα σημεία όπου φτάνουν τα μικροπλαστικά στον εγκέφαλο», είπε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Δρ. Thais Mauad, αναπληρωτής καθηγητής παθολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο στη Βραζιλία.

Η Mauad και η ομάδα της πήραν δείγματα ιστού οσφρητικού βολβού από 15 σορούς ανθρώπων που πέθαναν, ηλικιών μεταξύ 33 και 100 ετών. Δείγματα από οκτώ από τα πτώματα περιείχαν μικροπλαστικά – μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού που κυμαίνονταν από 5,5 μικρόμετρα έως 26,4 μικρόμετρα σε μέγεθος.

Συνολικά, οι ερευνητές βρήκαν 16 πλαστικές ίνες και σωματίδια στους ιστούς. Τα μικρότερα ήταν πιο λεπτά από τη διάμετρο ενός ανθρώπινου ερυθροκυττάρου, το οποίο είναι περίπου 8 μικρόμετρα. Ο πιο κοινός τύπος πλαστικού που βρήκαν ήταν το πολυπροπυλένιο, ακολουθούμενο από το πολυαμίδιο, το νάιλον και το οξικό βινύλιο πολυαιθυλενίου.

«Το προπυλένιο υπάρχει παντού, στα έπιπλα, στα χαλιά, στα ρούχα», είπε η Mauad. «Γνωρίζουμε ότι το μέρος που είμαστε περισσότερο εκτεθειμένοι στα σωματίδια είναι το εσωτερικό, επειδή όλα τα σπίτια μας είναι γεμάτα πλαστικό».

Ο Μάθιου Κάμπεν, ένας τοξικολόγος στο Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού που έχει μελετήσει τα μικροπλαστικά στον εγκέφαλο, είπε ότι η παρουσία μικροπλαστικών στον οσφρητικό βολβό «είναι μοναδική, αλλά όχι τρομερή έκπληξη».

«Η μύτη είναι ένα σημαντικό σημείο άμυνας για να κρατήσει τα σωματίδια και τη σκόνη μακριά από τους πνεύμονες», σύμφωνα με τον Κάμπεν. «Έτσι, το να δούμε μερικά πλαστικά στο οσφρητικό σύστημα, ειδικά δεδομένου του τρόπου με τον οποίο βρίσκονται παντού αλλού στο σώμα, είναι απολύτως αναμενόμενο».

Αν και δεν σημειώθηκε στη μελέτη, ο Κάμπεν είπε ότι πιστεύει ότι τα δείγματα πιθανότατα περιείχαν επίσης πολλά νανοπλαστικά, τα οποία κυμαίνονται σε μέγεθος από 1 έως 1.000 νανόμετρα. Ένας κλώνος ανθρώπινου DNA έχει πάχος περίπου 2,5 νανόμετρα.

Η παρουσία μικροπλαστικών στον οσφρητικό βολβό δεν σημαίνει αυτόματα ότι υπάρχουν μικροπλαστικά αλλού στον εγκέφαλο, όπως περιοχές που σχετίζονται με τη γνωστική λειτουργία. Το αν αυτά τα σωματίδια μπορούν πραγματικά να φτάσουν σε αυτά τα μέρη του εγκεφάλου μέσω του οσφρητικού βολβού δεν είναι ακόμα σαφές.

«Υπάρχουν ενδείξεις ότι πολύ μικρά αιωρούμενα σωματίδια μπορούν να μετακινηθούν στον εγκέφαλο μέσω του οσφρητικού βολβού, αλλά δεν είναι γνωστό ότι αυτή είναι μια σημαντική οδός διακίνησης υλικού προς τον εγκέφαλο», είπε ο Κάμπεν.

Το οσφρητικό σύστημα είναι η οδός μεταξύ της μύτης και του εγκεφάλου. Το σύστημα ανιχνεύει τη μυρωδιά επεξεργάζοντας τα μικροσκοπικά μόρια μυρωδιάς που αναδύονται από διάφορα αντικείμενα. Αυτά τα μόρια διεγείρουν τα οσφρητικά νεύρα και τα σήματα φτάνουν στον εγκέφαλο ως μυρωδιά. Άλλα σωματίδια μπορούν να ταξιδέψουν σε αυτές τις ίδιες διαδρομές. Αν και σπάνιες, αμοιβάδες όπως η Naegleria fowleri – μεγαλύτερες από το μέγεθος των μικροπλαστικών που βρέθηκαν στη μελέτη – μπορούν να εισέλθουν στον εγκέφαλο μέσω του οσφρητικού νεύρου.