Πριν καλά καλά εμφανιστούν οι δεινόσαυροι στη Γη και δεκάδες εκατομμύρια χρόνια πριν εμφανιστούν τα πρώτα θηλαστικά, οι μακρινοί συγγενείς των γνωστών θηλαστικών ήταν τα Θηριαψιδωτά ζώα (therapsids). Αυτά τα ζώα είχαν μακριά, κοφτερά δόντια ήταν τα κυρίαρχα σαρκοφάγα στη στεριά. Τα πρώτα ζώα αυτής της γενεαλογίας, που ονομάζονται Γοργονόψια, δεν υπήρχαν σε απολιθώματα.
Η ανακάλυψη ενός πρόσφατα αναγνωρισμένου Γοργονόψια αποτελεί μάλλον το αρχαιότερο ζώο της κατηγορίας των θηριαψιδωτών που έχει εντοπιστεί. Το ζώο αυτό μοιάζει με σκύλο και ήταν αρπακτικό.
Η ανακάλυψη του απολιθώματος αυτού έγινε στη Μαγιόρκα, στην Ισπανία. Ο αρχαιότερος γνωστός Γοργονόψια (gorgonopsian), του αρχαίου σαρκοφάγου ζώου με κοφτερά δόντια σαν ξυράφι, που περιπλανιόταν στη Γη πριν από 280-270 εκατομμύρια χρόνια καλύπτει ένα κρίσιμο κενό στην εξελικτική ιστορία των Θηριαψιδωτών, μιας ομάδας που περιλαμβάνει όχι μόνο τα Γοργονόψια, αλλά και τους προγόνους των σύγχρονων θηλαστικών και είναι ιδαίτερα σημαντική.
Τα Γοργονόψια ήταν κυρίαρχοι χερσαίοι σαρκοφάγοι πριν τους δεινόσαυρους
Τα Γοργονόψια, γνωστά για τα μακριά, κοφτερά δόντια τους, ήταν κυρίαρχοι χερσαίοι σαρκοφάγοι πολύ πριν από την εποχή των δεινοσαύρων. Το νέο αναγνωρισμένο δείγμα, περίπου στο μέγεθος ενός μεσαίου σκύλου και με βάρος γύρω από 30-40 κιλά, προσφέρει μια σπάνια εικόνα της πρώιμης εξέλιξης των Θηριαψιδωτών. Σε αντίθεση με τα θηλαστικά, τα Γοργονόψια είχαν δόντια που αναπτύσσονταν συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, όπως οι σύγχρονοι κροκόδειλοι.
Το απολίθωμα, που περιλαμβάνει μέρος του κρανίου, των σιαγόνων και των οστών των άκρων του ζώου, προσφέρει σημαντικές ενδείξεις για την καταγωγή των θηλαστικών. Η ηλικία του βοηθά να διευκρινιστεί ένα σημαντικό κενό στο αρχείο των απολιθωμάτων, καθώς τα θηριαψιδωτά εικάζεται ότι εμφανίστηκαν γύρω στα 300 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Αυτή η ανακάλυψη, που έγινε κατά τη διάρκεια ανασκαφών το 2019 και το 2021, υποδεικνύει επίσης ότι σημαντικά εξελικτικά γεγονότα μπορεί να συνέβησαν σε τροπικές περιοχές, προσφέροντας νέες ενδείξεις για την καταγωγή των θηλαστικών. Καθώς οι επιστήμονες συνεχίζουν την εξερεύνηση νέων περιοχών για αρχαία απολιθώματα, η ανακάλυψη της Μαγιόρκας ανοίγει τον δρόμο για την ανακάλυψη περισσότερων στοιχείων σχετικά με τις πρώιμες ημέρες των θηλαστικών και των μακρινών συγγενών τους.
Η μελέτη που αφορά την ανακάλυψη της Μαγιόρκα δημοσιεύτηκε στο Nature.com
