Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας αναδεικνύεται χαμηλή σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ, σύμφωνα με νέα μελέτη του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών, σε συνεργασία με το δίκτυο δεξαμενών σκέψης EPICENTER. Η μελέτη εντοπίζει σημαντικές διαρθρωτικές αδυναμίες που περιορίζουν την οικονομική ανάπτυξη και προτείνει μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της παραγωγικότητας, της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας την περίοδο 2025-2030.
Για το 2024, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 45η θέση στον Παγκόσμιο Δείκτη Καινοτομίας και στην 25η θέση στον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) της ΕΕ για το 2022, με σημαντικές αποκλίσεις από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε αρκετές υποκατηγορίες. Παρά τις βελτιώσεις που έχουν γίνει στον τομέα του ανθρώπινου κεφαλαίου και τις μεταρρυθμίσεις ψηφιοποίησης, η χώρα παραμένει πίσω στην ανάπτυξη της αγοράς, της επιχειρηματικότητας και των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών.
Η μελέτη αναδεικνύει την απόσταση στην έρευνα και την καινοτομία μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ, κυρίως λόγω της υπανάπτυξης των χρηματοπιστωτικών αγορών και των συνταξιοδοτικών συστημάτων στην Ευρώπη, καθώς και της αυστηρής ρυθμιστικής πολιτικής της ΕΕ που περιορίζει την καινοτομία. Ειδικότερα, η Ελλάδα υστερεί σε σχέση με τις ΗΠΑ και άλλες προηγμένες οικονομίες λόγω της έλλειψης ανεπτυγμένων κεφαλαιαγορών και ιδιωτικών χρηματοδοτικών εργαλείων.
Για την ενίσχυση της καινοτομίας και της ψηφιακής οικονομίας, προτείνονται μεταρρυθμίσεις όπως η περαιτέρω βελτίωση των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών, η κατάργηση περιοριστικών κανόνων και η ενίσχυση των κεφαλαιοποιητικών συνταξιοδοτικών συστημάτων. Η μελέτη υπογραμμίζει πως η ανάπτυξη ενός ισχυρού κεφαλαιοποιητικού συστήματος και η μείωση της γραφειοκρατίας είναι κρίσιμες για την υποστήριξη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας.
Βασικά πορίσματα της μελέτης:
• Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 45η θέση στον Παγκόσμιο Δείκτη Καινοτομίας το 2024, μεταξύ 133 χωρών.
• Η Ελλάδα βρίσκεται στην 38η θέση μεταξύ 51 ανεπτυγμένων χωρών και στην 28η θέση μεταξύ 39 ευρωπαϊκών χωρών.
• Στην υποκατηγορία του Ανθρώπινου Κεφαλαίου και Έρευνας, η Ελλάδα σημειώνει καλύτερη απόδοση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
• Στην επιχειρηματική ανάπτυξη και στις επενδύσεις, η Ελλάδα εμφανίζει τις μεγαλύτερες αποκλίσεις από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
• Στον Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) για το 2022, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 25η θέση στην ΕΕ.
• Η μεγαλύτερη καθυστέρηση της Ελλάδας εντοπίζεται στις Ψηφιακές Δημόσιες Υπηρεσίες, όπου κατατάσσεται στην προτελευταία θέση.
Η μελέτη επισημαίνει ότι η καθυστέρηση στην ανάπτυξη των χρηματοπιστωτικών αγορών και των συνταξιοδοτικών συστημάτων, σε συνδυασμό με την αυστηρή ρυθμιστική πολιτική της ΕΕ, δημιουργούν εμπόδια στην καινοτομία. Προτείνονται μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση των ψηφιακών υποδομών, τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη δημιουργία ενός ισχυρού κεφαλαιοποιητικού συστήματος για την υποστήριξη της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΚΕΦΙΜ και συγγραφέας της μελέτης, Νίκος Ρώμπαπας, δήλωσε: «Η βελτίωση των επιδόσεων στην καινοτομία και τη ψηφιακή οικονομία είναι απαραίτητη για το μέλλον της χώρας. Το χάσμα που καλούμαστε να καλύψουμε με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και με τις ΗΠΑ είναι μεγάλο, και οι παρεμβάσεις πρέπει να είναι ταχείς και αποτελεσματικές. Η απλοποίηση του κανονιστικού πλαισίου και η ενίσχυση των συνταξιοδοτικών συστημάτων πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητες της κυβερνητικής πολιτικής».
