Όχι ότι ήταν έκπληξη – άλλωστε, ήδη από την προηγούμενη θητεία του στο Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε ξεκαθαρίσει ότι πλέον οι ευρωπαϊκές χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ θα πρέπει να αυξήσουν δραματικά τα ποσά που ξοδεύουν για την άμυνα, καθώς η Ουάσινγκτον δεν είχε καμία διάθεση να συνεχίσει να πληρώνει και για τη γηραιά ήπειρο – ωστόσο, όπως και να το κάνουμε, οι διαθέσεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού μόνο ως ευχάριστες δεν μπορούν να θεωρηθούν.
Οι πληροφορίες ότι ο Τραμπ θα ζητήσει από τους συμμάχους των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ (από 2% που είναι σήμερα, άσχετα αν ούτε αυτό το ποσοστό τηρείται από κάμποσες χώρες…) έπεσε ως «βόμβα» στις Βρυξέλλες, αν και πριν από μερικές ημέρες ο νέος γ.γ. της συμμαχίας, Μαρκ Ρούτε, είχε προαναγγείλει αύξηση του ποσοστού για τις αμυντικές δαπάνες στο 3% του ΑΕΠ, ίσως και παραπάνω, κάνοντας, μάλιστα, λόγο για αναγκαίες περικοπές από αλλού.
Την ίδια στιγμή, η Ευρώπη προσπαθεί να συντονιστεί στο ζήτημα των κοινών αμυντικών δαπανών, προφανώς για να υπάρξει ένας διαμοιρασμός του κόστους μεταξύ των χωρών-μελών, ωστόσο, με το συνηθισμένο… ευρωπαϊκό τρόπο, τα πράγματα δεν κινούνται όσο γρήγορα χρειάζονται, με αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στην τελευταία σύνοδο κορυφής της ΕΕ να ζητήσει και να πετύχει να πραγματοποιηθεί έκτακτο ευρωπαϊκό συμβούλιο στις 3 Φεβρουαρίου με αποκλειστικό αντικείμενο την ευρωπαϊκή άμυνα.
Ο Κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι «απαιτείται και κινητοποίηση ευρωπαϊκών πόρων όπως έχω γράψει και έχω εξηγήσει πολλές φορές προκειμένου να υπάρχει ένα ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο το οποίο θα μπορεί να χρηματοδοτεί αμυντικές δράσεις που θα αφορούν το σύνολο της ΕΕ. Διότι αυτό δεν είναι μία δράση ανταγωνιστική προς το ΝΑΤΟ αλλά απόλυτα συμπληρωματική», ενώ από τη φινλανδική Λαπωνία που βρέθηκε το Σαββατοκύριακο για επαφές «Βορείων» και «Νοτίων» της Ένωσης, σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «το 2% του ΑΕΠ για τις αμυντικές δαπανες είναι, πιθανώς, ιστορία. Πρέπει να επενδύσουμε περισσότερα από 2% και να αλληλεπιδράσουμε με τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ για να υπάρξει συνεννόηση και με το ΝΑΤΟ».
Στην παρούσα φάση, ο Κ. Μητσοτάκης μπορεί να μιλάει… εκ του ασφαλούς, καθώς οι αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας βρίσκονται περίπου στο 3% του ΑΕΠ και η χώρα είναι από τους «πρωταθλητές» στα ποσά που δαπανεί για εξοπλισμούς (μόλις τα τελευταία πέντε χρόνια η Ελλάδα έχει αγοράσει μαχητικά Rafale, φρεγάτες Belh@ra, αναβαθμίζει τα F-16 σε έκδοση Viper και έχει ήδη «κλείσει» μαχητικά 5ης γενιάς F-35, ενώ πλέον ετοιμάζεται να αγοράσει και σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας, και αυτά είναι μόνο τα βασικά κομμάτια του εξοπλιστικού προγράμματος).
Σημειώνεται ότι οι αμυντικές δαπάνες για τον προϋπολογισμό του 2025 ψηφίστηκαν από 258 βουλευτές, οπότε η κυβέρνηση μπορεί να υποστηρίζει ότι οι σχεδιασμοί της στον συγκεκριμένο τομέα τυγχάνουν ευρύτερης πολιτικής υποστήριξης. Από την άλλη, με δεδομένο ότι αυτός είναι ο πρώτος προϋπολογισμός που συντάσσεται με βάση η νέα δημοσιονομική πολιτική της ΕΕ και τους περιορισμούς στις συνολικές δαπάνες, η κυβέρνηση ήδη προσπαθεί να διαπιστώσει πώς θα μπορέσει να αυξήσει ακόμα περισσότερο τον αμυντικό προϋπολογισμό, χωρίς να πλήξει τις ούτως ή άλλως σφιχτές δαπάνες για το κοινωνικό κράτος.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο Μαξίμου θα περιμένουν να δουν τις κινήσεις Τραμπ μετά την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου, αλλά και τις… διαθέσεις της νέας πρέσβειρας των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Κιμ Γκιλφόιλ, ενώ πρέπει να υπογραμμιστεί ότι τα πάντα θα παιχτούν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί στην Χάγη στο διάστημα 24-26 Ιουνίου του 2025, οπότε και ο πρόεδρος των ΗΠΑ αναμένεται να ξεκαθαρίσει πλήρως τις προθέσεις του σχετικά με τη συμμαχία και το ποιος πληρώνει τι…
