Το 2024 αποτέλεσε χρονιά-ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό, και ειδικότερα για τα ξενοδοχεία της Αθήνας και της ευρύτερης περιοχής του Αργοσαρωνικού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Ένωση Ξενοδόχων Αθηνών – Αττικής και Αργοσαρωνικού, η πόλη διατήρησε την ανοδική της πορεία στον τουριστικό κλάδο, καταγράφοντας αξιοσημείωτες επιδόσεις τόσο κατά την τουριστική αιχμή όσο και στους μήνες χαμηλής ζήτησης. Τα δεδομένα φανερώνουν όχι μόνο τη δυναμική της ελληνικής πρωτεύουσας στον τουριστικό τομέα, αλλά και την αυξανόμενη δημοφιλία της ως προορισμού city break καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα αφορά την αύξηση της μέσης πληρότητας των ξενοδοχείων, η οποία έφτασε το 78%, καταγράφοντας άνοδο 2,3% σε σύγκριση με το 2023. Παράλληλα, η μέση τιμή δωματίου (ADR) ανήλθε στα 149,26 ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 8,9%, ενώ τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο (Rev Par) κατέγραψαν ακόμη μεγαλύτερη άνοδο, αγγίζοντας τα 116,48 ευρώ (+11,4%). Αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώνουν τη σταθερή βελτίωση της οικονομικής απόδοσης των ξενοδοχείων και την ενίσχυση της θέσης της Αθήνας στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη.
Οι τελευταίοι μήνες του έτους ανέδειξαν τη σταδιακή αλλαγή του προφίλ της Αθήνας ως προορισμού που προσελκύει επισκέπτες και εκτός της παραδοσιακής τουριστικής περιόδου. Ο Νοέμβριος, που φιλοξενεί τον διεθνώς αναγνωρισμένο Μαραθώνιο της Αθήνας, σημείωσε πληρότητα 73,8%, ενώ ο Δεκέμβριος, μήνας εορταστικών εκδηλώσεων, έφτασε στο 61,5%. Οι αυξήσεις στη μέση τιμή δωματίου και τα έσοδα ανά δωμάτιο ήταν αξιοσημείωτες. Συγκεκριμένα, η τιμή δωματίου αυξήθηκε κατά 7,9% τον Νοέμβριο και 14,6% τον Δεκέμβριο, ενώ τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο κατέγραψαν άνοδο 13,7% και 24,7% αντίστοιχα σε σχέση με το 2023.
Σε σύγκριση με άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, η Αθήνα κατάφερε να ξεχωρίσει, παρά τον σκληρό ανταγωνισμό. Στις πόλεις του European Benchmark, η μέση πληρότητα κυμάνθηκε από 69,2% στην Κωνσταντινούπολη (όπου παρατηρήθηκε μείωση 7,3% από το 2023) έως 81% στο Λονδίνο. Σημαντική άνοδος καταγράφηκε στη Μαδρίτη (+13,7%), τη Ρώμη (+10,5%) και τη Βαρκελώνη (+9,7%), ενώ η Αθήνα βρέθηκε στο +2,3%. Στη μέση τιμή δωματίου, η Αθήνα παρουσίασε αύξηση 8,9%, ενώ η Μαδρίτη έφτασε το 14%, η Βαρκελώνη το 7,7%, και η Ρώμη μόλις το 2%. Όσον αφορά τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο (Rev Par), η Αθήνα σημείωσε άνοδο 11,4%, ξεπερνώντας τη Βαρκελώνη (+7%) και τη Ρώμη (+3,1%). Η Κωνσταντινούπολη, αντίθετα, παρέμεινε σχεδόν στάσιμη με αύξηση μόλις 0,4%.
Διακυμάνσεις στη μέση πληρότητα
Η ανάλυση της μέσης πληρότητας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους αποκάλυψε ενδιαφέρουσες τάσεις. Η πληρότητα κυμάνθηκε από 52,9% τους μήνες χαμηλής ζήτησης έως 92,6% κατά την κορύφωση της τουριστικής περιόδου. Η σημαντική αύξηση κατά τους πλάγιους μήνες, όπως τον Φεβρουάριο (+14,2%) και τον Μάρτιο (+1,5%), καταδεικνύει την τάση της Αθήνας να αναδεικνύεται ως προορισμός για σύντομες αποδράσεις (city break). Παρόλα αυτά, παρατηρήθηκε μικρή πτώση κατά τους παραδοσιακούς μήνες αιχμής (Μάιο – Σεπτέμβριο), η οποία κυμάνθηκε από -1,2% έως -2,7%. Η πτώση αποδίδεται κυρίως στην αυξανόμενη προτίμηση των επισκεπτών προς εναλλακτικά καταλύματα, όπως τα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Η ψήφιση του Νόμου 5170/2025 φέρνει σημαντικές αλλαγές στον κλάδο των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Από τον Οκτώβριο του 2025, οι νέοι κανόνες θα θέτουν αυστηρές προδιαγραφές για τη λειτουργία και την ασφάλεια των ακινήτων. Ταυτόχρονα, η εισαγωγή συστήματος περιβαλλοντικής κατάταξης στα ξενοδοχεία και τα τουριστικά καταλύματα αναμένεται να ενισχύσει τη βιωσιμότητα του τουριστικού τομέα, δημιουργώντας ένα ανταγωνιστικότερο προϊόν.
Η Ένωση Ξενοδόχων Αθηνών – Αττικής και Αργοσαρωνικού επισημαίνει την ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση της ανεξέλεγκτης ανάπτυξης της βραχυχρόνιας μίσθωσης, που έχει φτάσει τις 137.499 κλίνες μόνο στην Αττική. Η εισαγωγή περιορισμών στον αριθμό ακινήτων ανά φορολογικό αριθμό, καθώς και στην τουριστική αξιοποίηση σε συγκεκριμένες ημέρες του έτους, κρίνεται απαραίτητη. Επιπλέον, οι εντατικοί έλεγχοι για τη διασφάλιση της νομιμότητας και της ποιότητας των καταλυμάτων είναι επιτακτικοί.
Παρά τις προκλήσεις, η Αθήνα συνεχίζει να ενδυναμώνει τη θέση της ως κορυφαίος τουριστικός προορισμός, συνδυάζοντας τον πολιτιστικό της πλούτο με τη σύγχρονη υποδομή και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Με τη σωστή εφαρμογή των νέων μέτρων και την υποστήριξη της πολιτείας, η πρωτεύουσα έχει τη δυνατότητα να μετατραπεί σε πρότυπο τουριστικής διαχείρισης, προσελκύοντας επισκέπτες όλο τον χρόνο και ενισχύοντας την τοπική οικονομία.