Η εξάπλωση του Ανθρώπινου Μεταπνευμονοϊού (HMPV) αλλά και η εμφάνιση κρουσμάτων και στη χώρα μας έχει απασχολήσει έντονα το τελευταίο διάστημα με τις εικόνες από τα υπερπλήρη νοσοκομεία στην Κίνα και την εκτεταμένη χρήση μάσκας να ξυπνούν μνήμες από τις πρώτες ημέρες της πανδημίας του κορωνοϊού.
Εύλογα, λοιπόν, τα ερωτήματα που εγείρονται:
Τι είναι ο HMPV;
Πόσο επικίνδυνος είναι;
Πόσο εύκολα μεταδίδεται;
Προμηνύουν τα αυξημένα κρούσματα νέα παγκόσμια απειλή;
Ο κ. Τηλέμαχος Ζαΐμης, Επιμελητής Παθολόγος Metropolitan Hospital, απαντά:
Τι είναι ο HMPV και πώς μεταδίδεται;
«Ο ανθρώπινος μεταπνευμονοϊός (HMPV) είναι ένας γνωστός αναπνευστικός ιός που ανήκει στην οικογένεια Paramyxoviridaeκαι εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2001 στην Ολλανδία. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι κυκλοφορεί στον ανθρώπινο πληθυσμό για τουλάχιστον έξι δεκαετίες, και οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μολυνθεί από τον ιό τουλάχιστον μία φορά μέχρι την ηλικία των 5 ετών. Ο ιός προκαλεί ήπια αναπνευστικά συμπτώματα, όπως βήχα και ρινική συμφόρηση, και μεταδίδεται κυρίως μέσω σταγονιδίων και επαφής με μολυσμένες επιφάνειες» επισημαίνει ο κ. Ζαΐμης.
Γιατί, ωστόσο, ο ιός παραμένει σχετικά άγνωστος;
«Παρά τη συχνότητά του, ο HMPV παραμένει σχετικά άγνωστος, καθώς δεν υπάρχει γρήγορη και φθηνή μέθοδος διάγνωσης, όπως τα rapid test, και συνήθως συγχέεται με άλλους ιούς, όπως ο ιός της γρίπης (influenza) ή ο RSV. Κλινικά, η πορεία του μοιάζει με αυτή του κοινού κρυολογήματος και η θεραπεία επικεντρώνεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων» επισημαίνει ο ειδικός.
Η αύξηση των κρουσμάτων είναι στο πλαίσιο της εποχικής τάσης ή μπορεί να υποδηλώνει ακόμα και κίνδυνο πανδημίας;
«Η αύξηση των κρουσμάτων HMPV είναι αναμενόμενη και ακολουθεί την εποχική τάση του ιού. Όπως συμβαίνει με άλλους αναπνευστικούς ιούς, ο HMPV παρατηρείται σε κύματα κυρίως τον χειμώνα, όταν οι συνθήκες για τη μετάδοσή του είναι πιο ευνοϊκές. Οι λοιμωξιολόγοι σημειώνουν ότι αυτή η αυξημένη δραστηριότητα είναι φυσιολογική και δεν υποδηλώνει κίνδυνο πανδημίας. Σύμφωνα με τα δεδομένα του ΕΟΔΥ, η κυκλοφορία του HMPV στην κοινότητα ήταν υψηλή και πέρσι, και κορυφώθηκε στις αρχές Απριλίου 2024, με αισθητή μείωση από τα τέλη Ιουνίου 2024».
Πώς εξηγούνται τα αυξημένα κρούσματα στην Κίνα;
Όσον αφορά στη ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων του ιού στην Κίνα, ο κ. Ζαΐμης εξηγεί ότι η αυστηρή πολιτική “Zero-COVID”, που είχε εφαρμοστεί μέχρι πρόσφατα ενδέχεται να είναι η αιτία, καθώς κατά τη διάρκεια της πανδημίας και μέχρι το 2023, οι Κινέζοι πολίτες είχαν περιορισμένη ή καθόλου επαφή με άλλους ιούς, όπως ο HMPV, γεγονός που οδήγησε σε χαμηλότερη ανοσία του πληθυσμού και, ως αποτέλεσμα, σε μεγαλύτερη συχνότητα κρουσμάτων φέτος.
«Ταυτόχρονα, μετά την πανδημία της COVID-19, οι τεχνολογίες διάγνωσης αναπνευστικών ιών έχουν εξελιχθεί σημαντικά και είναι όλο και πιο προσβάσιμες. Οι εξελιγμένες διαγνωστικές μέθοδοι, όπως το film array test, επιτρέπουν τη διάγνωση πολλών ιών ταυτόχρονα, γεγονός που έχει αυξήσει την αναγνώριση του HMPV και, επομένως, σε περισσότερα καταγεγραμμένα κρούσματα» επισημαίνει.
Είναι, τελικά, ο HMPV ο «νέος κορωνοϊός»;
«Παρά το γεγονός ότι ο HMPV είναι συχνός και διαδεδομένος, δεν αποτελεί απειλή για μια παγκόσμια πανδημία, καθώς δεν μεταλλάσσεται με τον ίδιο ρυθμό όπως ο ιός που προκαλεί COVID-19 και οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ήδη κάποια ανοσία λόγω προηγούμενων λοιμώξεων. Επίσης, η παγκόσμια επιτήρηση και οι βελτιωμένες διαγνωστικές μέθοδοι καθιστούν την παρακολούθηση του HMPV πιο αποτελεσματική. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) καθησυχάζουν το κοινό, διαβεβαιώνοντας ότι ο HMPV δεν έχει τη δυναμική να προκαλέσει μια νέα παγκόσμια κρίση. Ο HMPV λοιπόν φαίνεται πως δεν είναι ο “νέος κορωνοϊός”, αλλά μας δίνει την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε πόσο κρίσιμη είναι η επαγρύπνηση και η παρακολούθηση των διεθνών επιδημιολογικών δεδομένων, ώστε τα συστήματα υγείας να παραμένουν σε ετοιμότητα για κάθε ενδεχόμενο», καταλήγει ο ειδικός.