Η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταχωρήσει το “τουρκικό γιαούρτι” ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ) αποτελεί ένα ακόμα πλήγμα για την Ελλάδα, φέρνοντας στο προσκήνιο τις ευθύνες της κυβέρνησης για την αποτυχία προστασίας των εθνικών προϊόντων.
Η κυβερνητική αδράνεια και οι επιπτώσεις
Η εξέλιξη αυτή έρχεται μετά το φιάσκο του “Turkaegean” και αναδεικνύει τη συνεχιζόμενη αδυναμία της κυβέρνησης να θωρακίσει την εμπορική ταυτότητα ελληνικών προϊόντων. Παρά τις προειδοποιήσεις παραγωγών και φορέων του κλάδου, δεν υπήρξε έγκαιρη αντίδραση, με αποτέλεσμα η Τουρκία να προλάβει και να εξασφαλίσει την καταχώρηση της ονομασίας “τουρκικό γιαούρτι”.
Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνώρισε ως ΠΓΕ το “τουρκικό γίδινο γιαούρτι”, το οποίο παρασκευάζεται από γίδινο γάλα με πρόσμιξη από αγελαδινό, σε αντίθεση με το ελληνικό γιαούρτι που είναι προϊόν αγελαδινού γάλακτος. Αυτή η διάκριση έχει εμπορικές και καταναλωτικές συνέπειες, ωστόσο η κυβέρνηση δεν φρόντισε να διασφαλίσει την ενημέρωση και τη διαφοροποίηση του ελληνικού προϊόντος στην ευρωπαϊκή αγορά.
Τι είχε γίνει στο παρελθόν
Η σημερινή κατάσταση έρχεται σε αντίθεση με τις ενέργειες που είχαν γίνει στο παρελθόν. Κατά τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είχε αντιδράσει άμεσα στο ζήτημα της χρήσης του όρου “ελληνικό γιαούρτι” από την Τσεχία το 2016. Κατά την συνάντηση του τότε υπουργού Σταύρου Αραχωβίτη και με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, Βιτ. Αντριουκαΐτις, στις 20/11/2018, το θέμα τέθηκε σε ανώτατο επίπεδο με θετικό αποτέλεσμα προς όφελος της Ελλάδας, αποτρέποντας την αυθαίρετη χρήση του όρου από τρίτες χώρες.
Παράλληλα, το 2019, ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ ανέθεσε στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών την προετοιμασία του φακέλου για την προστασία του “ελληνικού γιαουρτιού” . Ωστόσο, η παρούσα κυβέρνηση δεν προχώρησε ποτέ στην ολοκλήρωση της διαδικασίας, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο για την Τουρκία.
Οι προοπτικές και η αναζήτηση ευθυνών
Η αδράνεια αυτή εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τις προτεραιότητες της κυβέρνησης και την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών προστασίας των ελληνικών προϊόντων. Τώρα, υπό την πίεση των αντιδράσεων, η κυβέρνηση δηλώνει ότι θα κινηθεί για την αναγνώριση του ελληνικού γιαουρτιού, αλλά η καθυστέρηση αυτή έχει ήδη στοιχίσει στην εμπορική εικόνα της χώρας.
Εκτιμάται ότι ο παγκόσμιος κύκλος εργασιών για προϊόντα με την ονομασία “ελληνικό γιαούρτι” ή “Greekyogurt” υπερβαίνει τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια, με ετήσιο ρυθμό αύξησης περίπου 7%. Δυστυχώς, η συμβολή της Ελλάδας σε αυτήν την αγορά είναι ελάχιστη, αντιπροσωπεύοντας λιγότερο από το 0,1% του συνολικού τζίρου.