Κατ’ αρχάς η «είδηση», που όμως δεν είναι και… τόσο είδηση: ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, κατά τη συνάντησή του στην Αθήνα, στις 8 Νοεμβρίου, με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, θα συζητήσει και το θέμα του πλαισίου μέσα στο οποίο Αθήνα και Άγκυρα θα διερευνήσουν αν υπάρχει δυνατότητα η συζήτηση αυτή να πάει στη μοναδική ελληνοτουρκική διαφορά που αναγνωρίζει η Αθήνα, δηλαδή στην οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Και η είδηση αυτή δεν είναι και τόσο είδηση, γιατί ήδη από τη συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ ήταν γνωστό ότι είχε δοθεί σχετική εντολή στους επικεφαλής της διπλωματίας των δύο χωρών να προχωρήσουν σε τέτοιες διερευνητικές επαφές, με απώτερο στόχο την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Οπότε, είναι σαφές ότι η κυβέρνηση επιθυμεί να προχωρήσει το συγκεκριμένο θέμα.
Ωστόσο, μιλώντας στη δημόσια ραδιοφωνία, ο Γ. Γεραπετρίτης έσπευσε να βάλει χαμηλά τον πήχη της επικείμενης συνάντησης με τον Χ. Φιντάν λέγοντας ότι «βρισκόμαστε στο σημείο εκείνο, στο οποίο έχουμε λάβει την εντολή οι δύο υπουργοί Εξωτερικών να διερευνήσουμε αν μπορεί να υπάρξει ένα κοινό πλαίσιο για να προχωρήσουμε τη συζήτηση σε ένα άλλο στάδιο, το οποίο θα αφορά την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Δεν είμαστε ακόμη εκεί. Είμαστε ακόμη στη συζήτηση, η οποία αφορά το ποιο θα είναι το εύρος της συζήτησης, με ποιες αρχές θα γίνει η συζήτηση αυτή. Άρα στην πραγματικότητα, σε ένα προκριματικό στάδιο».
Μάλιστα, ο Έλληνας ΥΠΕΞ φρόντισε να τονίσει εμφατικά ότι «ακόμη είμαστε στο στάδιο να δούμε τι πρόκειται να συζητήσουμε. Και το τι πρόκειται να συζητήσουμε είναι για την ελληνική πλευρά πάρα πολύ σαφές. Το έχω δηλώσει επανειλημμένως ενώπιον της Βουλής, ότι είναι η μία και μόνη διαφορά μας που μπορεί να αχθεί ενώπιον της διεθνούς δικαιοδοσίας, η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας», ενώ διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα δεν απεμπολεί το δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια, ούτε το δικαίωμα ορισμού αιγιαλίτιδας ζώνης, για την οποία, μάλιστα, είπε ότι «αφορά αποκλειστικά και μόνο την ελληνική κυριαρχία. Δεν τίθεται εντός οποιουδήποτε διαλόγου».
Βέβαια, ο υπουργός επισήμανε ότι «στο μέτρο που υπάρχει πάντοτε η υποκείμενη διαφορά της μη οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, υπάρχει ένας εν δυνάμει κίνδυνος, διαρκώς. Ο κίνδυνος αυτός θα εξέλιπε ή εν πάση περιπτώσει θα μετριαζόταν ουσιωδώς, θα ελαχιστοποιείτο, εάν μπορούσαμε να κάνουμε την οριοθέτηση αυτή. Η οριοθέτηση αυτή, κατά την άποψή μου, αποτελεί συνθήκη μακράς ειρήνης και ευημερίας για την περιοχή μας» ωστόσο και πάλι έσπευσε να υπογραμμίσει ότι «δεν πρόκειται να υπάρξει τέτοια κατάληξη, ει μη μόνον εάν διασφαλίζονται απολύτως τα εθνικά συμφέροντα και εφόσον υπάρχει η συναίνεση εκ μέρους του πολιτικού κόσμου και της κοινωνίας».
Σε αντίστοιχο μήκος κύματος, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, μιλώντας στην ΕΡΤ σημείωσε ότι «η Ελλάδα έχει επιλέξει να επενδύσει στο διάλογο, χωρίς καμία διάθεση και καμία υποψία υποχωρητικότητας. Είναι δεδομένο ότι τονίζουμε με όλους τους δυνατούς τρόπους, την πάγια ελληνική θέση, ότι εμείς με την Τουρκία αναγνωρίζουμε μόνο μία διαφορά. Μόνο μία διαφορά υπάρχει που θέλουμε να επιλυθεί επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου, ο καθορισμός ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Δεν θα μπουν ποτέ ζητήματα κυριαρχίας στο τραπέζι», προσθέτοντας ότι «συνομιλούμε χωρίς να είμαστε αφελείς, χωρίς να περιμένουμε μαγικές λύσεις ή ότι θα αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη ο κ. Ερντογάν και συνομιλούμε χωρίς να υποχωρούμε».
Με απλά λόγια, η θέση της Αθήνας μπορεί να συμπυκνωθεί στο ότι θα επιθυμούσε να βρεθεί τρόπος Ελλάδα και Τουρκία να καταλήξουν σε συνυποσχετικό και να μεταβούν στη Χάγη για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Ωστόσο, η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι η Τουρκία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θέλει να «ανοίξει» την ατζέντα αυτής της συζήτησης, εντάσσοντας σε αυτή και ζητήματα που θεωρεί αλληλένδετα, όπως τα χωρικά ύδατα και το εύρος του εναέριου χώρου, των γεωγραφικών σχηματισμών που δεν έχει καθοριστεί η κυριαρχία τους, η αποστρατιωτικοποιήση των νησιών και η διαχείριση του FIR Αθηνών, όπως είχαν πρόσφατα αναφέρει στην Hurriyet τουρκικές διπλωματικές πηγές.
Φυσικά, η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει ότι τα ζητήματα αυτά άπτονται της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας και δεν μπορούν ποτέ να αποτελέσουν αντικείμενο διαλόγου με την Άγκυρα. Οπότε, όσο η Τουρκία θα μαξιμαλίζει, τόσο πιο μακριά θα κείται η προοπτική της Χάγης.
