Η επιθετική τακτική κατά των μηχανισμών fact checking των αμερικανικών ΜΜΕ από τον Ντόναλντ Τραμπ, τους τελευταίους μήνες προκαλεί προβληματισμό σε πολλούς δημοσιογραφικούς οργανισμούς, ιδίως σε τηλεοπτικά δίκτυα, ασκώντας πίεση να εγκαταλείψουν την πρακτική της εξακρίβωσης όσων δηλώνει, αν θέλουν να διατηρήσουν δίαυλο επικοινωνίας μαζί του.
Τον Αύγουστο ο Τράμπ παραλίγο να μην εμφανιστεί σε προγραμματισμένη συνέντευξη στο ετήσιο συνέδριο μαύρων δημοσιογράφων, όταν έμαθε ότι σχεδίαζαν να ελέγχουν τα λεγόμενα του κατά τη διάρκεια της.
Τον Σεπτέμβριο ο ίδιος και οι σύμβουλοι του διαμαρτυρήθηκαν κατ επανάληψη για τον έλεγχο όσων έλεγε στην διάρκεια του τηλεοπτικού debate με την συνυποψήφια για την προεδρία των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρι, υβρίζοντας δημσοιγράφους και στελέχη τηλεοπτικών δικτύων στην διάρκεια της τηλεμαχίας.
Πριν από μερικές ημέρες αρνήθηκε να δώσει συνέντευξη στο πλαίσιο της- θρυλικής- εκπομπής «60 minutes» του CBS, για τον ίδιο ακριβώς λόγο.
Οι σύμβουλοι της προεκλογικής εκστρατείας του Τράμπ ζήτησαν εξάλλου από το CBS News θα μην κάνει επαλήθευση σε όσα θα έλεγε ο γερουστης Τζέι Ντι Βάνς στο πλαίσιο debate των υποψηφίων για την αντιπροεδρία των ΗΠΑ. Ο ίδιος στη συνέχεια διαμαρτυρήθηκε στον «αέρα» όταν ένας από τους δημοσιογράφους, που έθεταν ερωτήσεις, τον διόρθωσε.
Οι παραπάνω ενέργειες, αποτελούν τα πιο πρόσφατα περιστατικά της σταθερής στάσης του Τράμπ να μην λογοδοτήσει για τα ψέματα που εκστομίζει, και τα οποία, όπως υπογραμμίζει η Washington Post «αποτελούν τον θεμέλιο λίθο του πολιτικού λόγου του».
Μόλις τις τελευταίες εβδομάδες ο Τράμπ έχει καταφύγει σε κατασκευασμένες ιστορίες για μετανάστες που τρώνε κατοικίδια και για συμμορίες στη Βενεζουέλα που «ελέγχους» πόλεις, για να προωθήσει το αντιμεταναστευτική «γραμμή» του, επιδιώκοντας να ξαναγίνει πρόεδρος των ΗΠΑ.
Ο Λούκας Γκρέιβς, καθηγητής δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν, υποστηρίζει πως η δημόσια αμφισβήτηση του ελέγχου των γεγονότων έχει λάβει μορφή ρατσισμού μεταξύ ορισμένων Ρεπουμπλικανών.
«Μέσα στο πολιτικό κατεστημένο της Δεξιάς, θεωρείται πλέον απολύτως θεμιτό – και απολύτως θεμιτό να λες δημοσίως και ανοιχτά – ότι αποδοκιμάζεις τον έλεγχο των γεγονότων», δήλωσε ο Λούκας, συγγραφέας του βιβλίου «Deciding What’s True: The Rise of Political Fact-Checking in American Journalism» («Αποφασίζοντας τι είναι αλήθεια: Η άνοδος του πολιτικού ελέγχου των γεγονότων στην αμερικανική δημοσιογραφία»). Και πρόσθεσε: «Ακριβώς λόγω της ασυνήθιστης σχέσης του Τραμπ με την αλήθεια -ακόμη και για έναν πολιτικό- δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αντιτίθεται σε αυτήν τόσο έντονα και τόσο δυναμικά».
Η ομάδα Επαλήθευσης γεγονότων της Washington Post κατέγραψε ότι μέχρι το τέλος της προεδρίας του ο Τραμπ, είχε προβεί σε 30.573 ψευδείς ή παραπλανητικούς ισχυρισμούς – κατά μέσο όρο περίπου 21 ψευδείς, λανθασμένους ή παραπλανητικούς ισχυρισμούς την ημέρα.
Στον αντίποδα η Κάμαλα Χάρις προσπαθεί να αποφεύγει τις «δύσκολες» ερωτήσεις και δημοσιογράφους που ενδεχομένως να την «στριμώξουν» και έχει επιλέξει μια πιο ήπια προσεγγιστική τακτική, βάζοντας ενίοτε τους επικοινωνιακούς συμβούλους της να προσπαθούν να προεπιλέξουν τις ερωτήσεις.
Την περασμένη εβδομάδα πραγματοποίησε μη προγραμματισμένες επισκέψεις σε ΜΜΕ και συναντήθηκε με φίλα διακείμενους δημοσιογράφους, μεταξύ των οποίων ο Χάουαρντ Στέρν του ραδιοφωνικού ομίλου Sirius XM, με έδρα το Μανχάταν, τον παρουσιαστή του βραδινού τοκ σόου «Late Night With Stephen Colbert» του CBS, και των συντελεστών του δημοφιλούς podcast «Call Her Daddy».
Εν τω μεταξύ στέλεχος από το επικοινωνιακό επιτελείο του Τράμπ, το οποίο δέχθηκε να μιλήσει στην Washington Post, υπό τον όρο της ανωνυμίας, για να περιγράψει τον τρόπο σκέψης της εκστρατείας, υποστήριξε ότι ο Τραμπ αντιμετωπίζεται πιο σκληρά από άλλους. «Κάθε υποψήφιος είναι αντίθετος με τον έλεγχο των γεγονότων σε κάποιο βαθμό, αλλά αν είσαι ο Τραμπ, ξέρεις ότι πάντα θα σε κυνηγήσουν πιο σκληρά».
Σύμβουλος επικοινωνίας από το «στρατόπεδο» της Χάρις επιχειρηματολόγησε με αφορμή την αμφισβήτηση αμεροληψίας από τους «αντιπάλους» στο debate του ABC λέγοντας ότι «πρέπει να πει κάποιος ψέματα για να ελεγχθεί και μόνον ένα άτομο σε εκείνο το πλατό έλεγε το ένα ψέμα μετά το άλλο».
Εν τω μεταξύ τα ψέματα του Τραμπ αποτελούν «βούτυρο στο ψωμί» τηλεοπτικών εκπομπών που «δεν χαρίζουν κάστανα» και με σατιρικά σκετς μοιράζουν γέλιο (και κάνουν τηλεθέαση). Στην εκπομπή «Saturday night live» ο ηθοποιός Μπόουεν Γιάνγκ, υποδυόμενος τον υποψήφιο αντιπρόεδρο Ντι Τζέι Βανς, έλεγε «είναι εντυπωσιακό να λες ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είναι απειλή για τη δημοκρατία, όταν παρέδωσε ειρηνικά την εξουσία – είπαμε να μην ελέγξουμε τα γεγονότα – και πολύ πρόθυμα – μην το ελέγξετε αυτό – μπήκε στο αεροπλάνο του χωρίς επεισόδια – μην το ελέγξετε – αμέσως μετά τη διάσωση του Obamacare – μην το ελέγξετε αυτό», ενώ το κοινό στο παλτό γελούσε.
Πάντως η «πολεμική» του Τράμπ φαίνεται να έχει αντίκτυπο στα αμερικανικά ΜΜΕ.
