Ως μέρος μιας σαρωτικής αξιολόγησης της ετοιμότητας του μπλοκ για πόλεμο και των συμπερασμάτων που δημοσιεύθηκαν την Τετάρτη, ο πρώην πρόεδρος της Φινλανδίας Σάουλι Νιινίστο εκτιμά ότι η ΕΕ χρειάζεται τη δική της υπηρεσία πληροφοριών για να βοηθήσει τις χώρες να αποκρούσουν απειλές, σαμποτέρ και ξένους πράκτορες που δρουν σε πρωτεύουσες σε ολόκληρη την ήπειρο μέσω μεγαλύτερης ανταλλαγής πληροφοριών.
Τον Μάρτιο, ο Νιινίστο – ο οποίος ήταν πρόεδρος της Φινλανδίας για περισσότερο από μια δεκαετία – έλαβε μια αποστολή από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να παραδώσει μια λεπτομερή έκθεση σχετικά με την ετοιμότητα του μπλοκ για πόλεμο και πολιτική άμυνα, μαζί με προτάσεις για βελτίωση, όπως αναφέρει το Politico.
Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν διεξάγει πόλεμο στην Ουκρανία στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ εδώ και χρόνια, και τα στελέχη του δραστηριοποιούνται σε ολόκληρο το μπλοκ εγείροντας ανησυχίες για την ικανότητα των εθνικών υπηρεσιών να προβλέπουν κακόβουλη δραστηριότητα και επιρροή.
Στο σχέδιο του, ο Νιινίστο λέει στην ΕΕ να αναπτύξει μια «πλήρη υπηρεσία πληροφοριών με συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ που μπορεί να εξυπηρετήσει τόσο τις στρατηγικές όσο και τις επιχειρησιακές ανάγκες», ενώ προσθέτει ότι απαιτείται «ένα δίκτυο κατά του σαμποτάζ» για την προστασία των υποδομών.
Απαιτείται περισσότερη δουλειά για να «βελτιωθεί το έργο της καταπολέμησης της κατασκοπείας στα θεσμικά όργανα της ΕΕ», είπε αφού παρουσίασε το σχέδιο μαζί με τη φον ντερ Λάιεν.
Πολλοί διπλωμάτες εκδιώχθηκαν από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εν μέσω κατηγοριών για κατασκοπεία και οι Βρυξέλλες έχουν καταστεί hot spot για δραστηριότητα πρακτόρων με εκατοντάδες ιδρύματα και πρεσβείες που βρίσκονται στην πόλη. Επιπλέον, ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει χάος σε ολόκληρη την ΕΕ – από μη επανδρωμένα αεροσκάφη που παρακολουθούν χώρους εκπαίδευσης του στρατού, έως αποτυχημένες απόπειρες δολοφονίας στελεχών και επιθέσεις σε υποθαλάσσιες υποδομές.
Οι δυτικοί σύμμαχοι μοιράζονται ήδη πληροφορίες —με το δίκτυο Five Eyes που συνδέει τις υπηρεσίες στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νέα Ζηλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο— και μια τέτοια υπηρεσία της ΕΕ θα πρέπει να επικεντρωθεί στην καλή χρήση των πληροφοριών που είναι ήδη λειτουργικές, είπε ο Νιινίστο .
«Πρέπει να εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλον», είπε.
Ωστόσο, υπάρχει μικρή πιθανότητα η ΕΕ να επιλέξει τους καλύτερους και λαμπρότερους από τους νεοσυλλέκτους της για καριέρα σε αποστολές υψηλού κινδύνου στο εξωτερικό σύντομα – κυρίως επειδή τα κράτη μέλη θα έδειχναν τις διαρροές της Κομισιόν ως έναν βασιμο λόγο για να μην το κάνουν.
«Όλοι γνωρίζουμε ότι η συλλογή πληροφοριών είναι πρωτίστως ευθύνη των κρατών μελών», είπε η φον ντερ Λάιεν. «Θα πρέπει να βασιστούμε στη βελτίωση της ροής πληροφοριών και της συλλογής πληροφοριών».
Υπάρχουν πολλοί άλλοι τομείς στους οποίους το μπλοκ θα πρέπει να ενισχύσει την ετοιμότητά του για μια πιθανή σύγκρουση, είπε, προτείνοντας επίσης έναν Νόμο Ετοιμότητας της ΕΕ που θα θέτει «αρχές, πρότυπα και στόχους» βάσει των οποίων οι χώρες θα πρέπει να συνεργάζονται. Για παράδειγμα, η ΕΕ δεν διαθέτει ένα εκατομμύριο ειδικούς στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, είπε ο Νιινίστο, και ενώ δεν υποστηρίζει τη στρατιωτική στράτευση, υποστηρίζει ότι οι πρωτεύουσες θα εισάγουν προγράμματα που φέρνουν τους πολίτες στην εθνική άμυνα.
Οι υπηρεσίες ασφαλείας πρέπει επίσης να «καταστήσουν όσο το δυνατόν πιο δύσκολο για εχθρικές ξένες υπηρεσίες πληροφοριών να λειτουργούν οπουδήποτε στην ΕΕ», είπε.
Τα ευρήματα του Νιινίστο θα τροφοδοτήσουν τη δεύτερη θητεία της φον ντερ Λάιεν, κατά την οποία η ΕΕ θα έχει τον πρώτο της επίτροπο Άμυνας, ο οποίος θα επιφορτιστεί με τη σύνταξη μιας Λευκής Βίβλου για την άμυνα που θα δημοσιευθεί μέχρι την άνοιξη.
