Τα δικαστήρια πρέπει να κοιτάζουν κάθε υπόθεση χωριστά και όχι να βγάζουν μαζικές αποφάσεις
Μία από τις βασικές προεκλογικές δεσμεύσεις του Ντόναλντ Τραμπ στους ψηφοφόρους του είναι η μαζική απέλαση μεταναστών που δεν έχουν μόνιμη άδεια παραμονής στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι υπεύθυνοι του πολιτικού του γραφείου και της εκστρατείας του δεν έχουν δώσει σαφείς απαντήσεις ως προς τον αριθμό των μεταναστών που θα απελαθούν ή τον τρόπο και τον χρόνο.
Βέβαια, ο υποψήφιος αντιπρόεδρος Τζέιμς Ντέιβιντ Βανς «πέταξε» ένα νούμερο κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξής του για το ABC News: «Ας ξεκινήσουμε με ένα εκατομμύριο» είπε. «Εκεί απέτυχε η Κάμαλα Χάρις. Και μετά μπορούμε να συνεχίσουμε από εκεί».
Ας υποθέσουμε πως ο Τραμπ όντως εκλέγεται Πρόεδρος των ΗΠΑ και πρέπει να ικανοποιήσει όλους αυτούς τους ψηφοφόρους του που κράτησαν ψηλά τις πινακίδες «Μαζικές απελάσεις τώρα!». Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως υπάρχουν σημαντικές νομικές αλλά και πρακτικές προκλήσεις που ο Τραμπ και η ομάδα του δεν έχουν λάβει υπόψη ή δεν έχουν ασχοληθεί για να καταστεί εφικτή η απέλαση όλων αυτών των ανθρώπων.
Όσοι υποστηρίζουν τους μετανάστες προειδοποιούν ότι το ανθρώπινο κόστος των απελάσεων θα είναι βαρύ και πολύ σημαντικό, καθώς οι απελάσεις θα προκαλέσουν τη διάλυση οικογενειών και τη δημιουργία μιας εφιαλτικής πραγματικότητας, καθώς επιδρομές θα λαμβάνουν χώρα σε κοινότητες και χώρους εργασίας σε όλες τις ΗΠΑ.
Οι νομικές προκλήσεις
Τα τελευταία στοιχεία από το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας και την Pew Research δείχνουν ότι υπάρχουν περίπου 11 εκατομμύρια μετανάστες χωρίς έγγραφα που ζουν αυτήν τη στιγμή στις ΗΠΑ, αριθμός που έχει παραμείνει σχετικά σταθερός από το 2005. Οι περισσότεροι εξ αυτών, τα τέσσερα πέμπτα, διαμένουν στις ΗΠΑ περισσότερο από μια δεκαετία.
Οι μετανάστες που βρίσκονται στη χώρα χωρίς νομικό καθεστώς έχουν δικαίωμα σε δίκαιη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης μιας δικαστικής ακρόασης πριν από την απομάκρυνσή τους. Μια δραστική αύξηση των απελάσεων πιθανότατα θα συνεπαγόταν πολύ μεγάλη επιβάρυνση του δικαστικού συστήματος μετανάστευσης, το οποίο ήδη αντιμετωπίζει τρομερό πρόβλημα, καθώς οι υποθέσεις είναι πολλές και οι καθυστερήσεις των αποφάσεων ακόμα περισσότερες.
Οι περισσότεροι από τους μετανάστες που βρίσκονται ήδη στη χώρα εισέρχονται στο σύστημα απέλασης όχι επειδή τους έπιασαν οι πράκτορες της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE), αλλά μέσω των τοπικών αρχών επιβολής του νόμου. Ωστόσο πολλές από τις μεγαλύτερες πόλεις και κομητείες της χώρας έχουν περάσει νόμους που περιορίζουν τη συνεργασία της τοπικής αστυνομίας με της ICE.
Στην εκστρατεία του ο Τραμπ έχει δεσμευτεί να αναλάβει δράση εναντίον αυτών των πόλεων αλλά και ενάντια στο «συνονθύλευμα» – όπως το αποκαλεί – των τοπικών, πολιτειακών και ομοσπονδιακών νόμων της Αμερικής. Όλα αυτά περιπλέκουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση για τον Τραμπ.
Η Κάθλιν Μπους – Τζόζεφ, αναλύτρια πολιτικής στο Ινστιτούτο Πολιτικής Μετανάστευσης που εδρεύει στην Ουάσιγκτον (MPI), είπε ότι η συνεργασία μεταξύ της ICE και των τοπικών αξιωματούχων θα ήταν ένα «κρίσιμο» θέμα οποιουδήποτε προγράμματος μαζικής απέλασης. «Θα ήταν πολύ πιο εύκολο για την ICE να πάρει κάποιον από τη φυλακή, αν οι τοπικές αρχές επιβολής του νόμου συνεργάζονταν, παρά να πρέπει να τον ψάξει στα σύνορα ή στο σύστημά της» ανέφερε.
Ως παράδειγμα η Μπους – Τζόζεφ έδειξε μια δήλωση στις αρχές Αυγούστου από τα γραφεία του σερίφη των κομητειών Μπρόουαρντ και Παλμ Μπιτς της Φλόριντα, στην οποία αναφερόταν ότι δεν θα εξουσιοδοτήσουν τους βουλευτές τους να βοηθήσουν σε οποιοδήποτε σχέδιο μαζικής απέλασης.
«Υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι από τους οποίους πρέπει να περάσει ο Τραμπ για να ξεκινήσει τις απελάσεις και αυτοί δεν έχουν σκοπό να τον βοηθήσουν στα σχέδιά του» είπε. «Αυτό θα του το κάνει πιο δύσκολο».
Ο Τραμπ μπορεί να υπόσχεται ό,τι θέλει, όμως οποιοδήποτε πρόγραμμα μαζικής απέλασης είναι πιθανό να ακυρωθεί σχεδόν αμέσως από μια καταιγίδα νομικών προκλήσεων τις οποίες θα θέσουν όχι μόνο από το Δημοκρατικό Κόμμα αλλά και οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της μετανάστευσης. Επιπλέον τα δικαστήρια πρέπει να κοιτούν κάθε υπόθεση χωριστά – κατά περίπτωση – και όχι να βγάζουν μαζικές αποφάσεις, γεγονός που στέκεται ως επιπλέον εμπόδιο στα «μαζικά» σχέδια του Τραμπ.
Η αλήθεια των αριθμών
Εάν μια αμερικανική κυβέρνηση ήταν σε θέση να προχωρήσει νόμιμα και με οργανωμένο σχέδιο σε μαζικές απελάσεις, οι αρχές θα έπρεπε ακόμα να αντιμετωπίσουν τεράστιες υλικοτεχνικές προκλήσεις.
Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν οι προσπάθειες απέλασης επικεντρώθηκαν σε μετανάστες που συνελήφθησαν πρόσφατα στα σύνορα. Οι μετανάστες που απελαύνονται από την ενδοχώρα των ΗΠΑ, από περιοχές δηλαδή που δεν βρίσκονται κοντά στα σύνορα, είναι, στη συντριπτική τους πλειονότητα, άνθρωποι που έχουν ποινικό μητρώο ή θεωρούνται απειλές για την εθνική ασφάλεια.
Οι αμφιλεγόμενες επιδρομές σε εργοτάξια που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Τραμπ ανεστάλησαν το 2021. Οι απελάσεις των ανθρώπων που συνελήφθησαν στο εσωτερικό των ΗΠΑ – σε αντίθεση με εκείνες στα σύνορα – κυμαίνονταν κάτω από 100.000 εδώ και μια δεκαετία, αφού κορυφώθηκαν σε πάνω από 230.000 κατά τα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του Μπάρακ Ομπάμα.
«Για να γίνει η αύξηση που λέει ο Βανς στο ένα εκατομμύριο μέσα σε έναν χρόνο, θα χρειαζόμασταν μία τεράστια ενίσχυση των οικονομικών πόρων που έχουμε αυτή τη στιγμή. Ενίσχυση που δεν υπάρχει» δήλωσε στο BBC ο Άαρον Ράιχλιν – Μέλνικ, διευθυντής στρατηγικής στο Αμερικανικό Συμβούλιο Μετανάστευσης.
Πρώτον, οι ειδικοί αμφιβάλλουν ότι οι 20.000 πράκτορες και το προσωπικό υποστήριξης της ICE θα ήταν αρκετοί για να βρουν και να εντοπίσουν ακόμη και ένα κλάσμα των στοιχείων που διαφημίζει η εκστρατεία του Τραμπ. Ο Ράιχλιν – Μέλνικ πρόσθεσε ότι η διαδικασία απέλασης είναι μακρά και περίπλοκη και ξεκινά μόνο με τον εντοπισμό και τη σύλληψη ενός μετανάστη χωρίς έγγραφα – που και από μόνος του ο εντοπισμός είναι δύσκολος.
Ύστερα από αυτό, όσοι συνελήφθησαν θα πρέπει να στεγαστούν ή να τοποθετηθούν σε ένα πρόγραμμα «εναλλακτικής κράτησης» προτού οδηγηθούν ενώπιον του δικαστή μετανάστευσης, σε ένα σύστημα στο οποίο – ήδη – εκκρεμούν υποθέσεις πολλών ετών. Μόνο τότε απομακρύνονται οι κρατούμενοι από τις ΗΠΑ, μια διαδικασία που απαιτεί τη διπλωματική συνεργασία από τη χώρα υποδοχής. «Η ICE δεν έχει την ικανότητα να ερευνά και να επεξεργάζεται τα στοιχεία εκατομμυρίων ανθρώπων» είπε ο Ράιχλιν – Μέλνικ.
Στρατός και εθνοφρουρά
Ο Τραμπ σε δηλώσεις του έχει πει ότι θα εμπλέξει την εθνοφρουρά και άλλες στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ για να βοηθήσει στις απελάσεις. Ιστορικά, ο ρόλος του αμερικανικού στρατού σε θέματα μετανάστευσης περιορίστηκε στην υποστήριξη λειτουργιών στα σύνορα ΗΠΑ – Μεξικού. Εκτός από τη χρήση του στρατού και τη «χρήση της τοπικής επιβολής του νόμου», ο Τραμπ έχει δημοσιοποιήσει λίγες λεπτομέρειες για το πώς θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί ένα τέτοιο σχέδιο μαζικής απέλασης. Με λίγα λόγια, δεν έχει κανένα απολύτως σχέδιο.
Σε συνέντευξή του στο περιοδικό «Time» νωρίτερα φέτος ο πρώην Πρόεδρος είπε μόνο ότι «δεν θα απέκλειε» την κατασκευή νέων εγκαταστάσεων κράτησης μεταναστών και ότι θα πάρει μέτρα για να δώσει στην αστυνομία ασυλία από τη δίωξη «των φιλελεύθερων ομάδων και των προοδευτικών δυνάμεων».
Πρόσθεσε ότι θα μπορούσαν επίσης να υπάρξουν κίνητρα για τη συμμετοχή των κρατικών και τοπικών αστυνομικών υπηρεσιών και ότι όσοι δεν πάρουν μέρος «δεν θα συμμετάσχουν στα πλούτη» (το έθεσε ακριβώς έτσι). «Πρέπει να το κάνουμε αυτό», είπε. «Αυτό είναι ένα μη βιώσιμο πρόβλημα για τη χώρα μας».
Ο Έρικ Ρούαρκ, διευθυντής έρευνας στο NumbersUSA – μια οργάνωση που υποστηρίζει αυστηρότερους ελέγχους στη μετανάστευση – είπε ότι οποιοδήποτε πρόγραμμα απέλασης από το εσωτερικό θα ήταν αποτελεσματικό μόνο εάν συνδυαστεί με αυξημένη επιβολή μέτρων στα σύνορα. «Η προτεραιότητά μας είναι τα σύνορα. Εάν δεν αυξηθούν τα μέτρα στα σύνορα, όλα τα άλλα δεν θα σημειώσουν καμία πρόοδο» είπε. «Οι έλεγχοι κάνουν τους ανθρώπους χωρίς χαρτιά να εμφανίζονται».
Επιπλέον ο Ρούαρκ συμπλήρωσε ότι θα ήταν επίσης απαραίτητος ο έλεγχος και η τιμωρία των εταιρειών που προσλαμβάνουν μετανάστες χωρίς έγγραφα. «Έρχονται για δουλειές», είπε. «Και βρίσκουν αυτές τις θέσεις εργασίας επειδή η εσωτερική επιβολή του νόμου έχει ουσιαστικά αποσυναρμολογηθεί».
Το οικονομικό και πολιτικό κόστος
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο συνολικός «λογαριασμός» για ένα εκατομμύριο ή περισσότερες απελάσεις θα ανέλθει σε εκατοντάδες εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο προϋπολογισμός της ICE για μεταφορά και απέλαση το 2023 ήταν 420 εκατομμύρια δολάρια. Εκείνο το έτος η υπηρεσία απέλασε λίγο περισσότερους από 140.000 ανθρώπους. Χιλιάδες μετανάστες θα κρατούνταν εν αναμονή των δικαστικών ακροάσεων ή των απελάσεων και η εκστρατεία του Τραμπ έχει προτείνει την κατασκευή μεγάλων καταυλισμών για να στεγαστούν όλοι, εγχείρημα το οποίο προϋποθέτει επιπλέον χρήματα στέγασης, σίτισης, ιατρικών παροχών κ.λπ.
Ο αριθμός των πτήσεων απομάκρυνσης θα πρέπει επίσης να επεκταθεί δραματικά, απαιτώντας πιθανώς στρατιωτικά αεροσκάφη για να αυξήσουν την τρέχουσα χωρητικότητα. Μόνο μια μικρή επέκταση σε οποιονδήποτε από αυτούς τους τομείς θα μπορούσε να οδηγήσει σε ποσά εκατομμυρίων. «Ακόμη και μια μικρή αλλαγή μετριέται σε δεκάδες εκατομμύρια ή εκατοντάδες εκατομμύρια» είπε ο Ράιχλιν – Μέλνικ.
Αυτά τα κόστη θα είναι επιπλέον του κόστους άλλων προσπαθειών προστασίας των συνόρων που έχει υποσχεθεί ο Τραμπ, όπως είναι η συνέχιση των εργασιών για το περίφημο τείχος στα νότια των αμερικανικών συνόρων, για τον ναυτικό αποκλεισμό για να αποτραπεί η είσοδος φαιντανύλης στη χώρα και για μετακίνηση χιλιάδων στρατιωτών στα σύνορα.
Ο Άνταμ Άισακσον, ειδικός στη μετανάστευση και τα σύνορα από το Γραφείο της Ουάσιγκτον για τη Λατινική Αμερική, είπε ότι «εφιαλτικές εικόνες» μαζικών απελάσεων θα μπορούσαν επίσης να κοστίσουν πολιτικά σε μια πιθανή κυβέρνηση Τραμπ από πλευράς δημοσίων σχέσεων.
«Κάθε κοινότητα στις ΗΠΑ θα έβλεπε ανθρώπους που γνωρίζουν και αγαπούν να μπαίνουν σε λεωφορεία» είπε ο Άισακσον. «Θα γινόμασταν μάρτυρες μερικών εξαιρετικά οδυνηρών εικόνων στην τηλεόραση με παιδιά και οικογένειες που κλαίνε καθώς τις χωρίζουν», πρόσθεσε. «Όλα αυτά είναι τρομερά κακή δημοσιότητα. Είναι σαν να χωρίζεις μία οικογένεια ξανά και ξανά σε live μετάδοση…».