Προεξάρχοντος του Οικουμενικού πατριάρχη Βαρθολομαίου και μέσα σε κλίμα συγκίνησης τελέστηκε στον Καθεδρικό Ναό των Τιράνων η εξόδιος ακολουθία για τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Αναστάσιο.
Ο ενταφιασμός του Αρχιεπισκόπου έγινε σε μία ειδική κρύπτη που είχε προετοιμάσει ο ίδιος κάτω από το ιερό βήμα του Ναού.
«Εκ μέρους της οικογένειάς μας, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την αγάπη που περιβάλατε τον θείο μας. Ξέρετε πόσο αγάπησε τον λαό που έζησε για περίπου 30 χρόνια. Τον λαό της Αλβανίας. Αγάπη, προσφορά, δικαιοσύνη, αλήθεια, ταπεινοφροσύνη, αγώνας, θάρρος, ελπίδα. Αυτά τον διέκριναν. Ας προσπαθήσουμε να ακολουθήσουμε το παράδειγμά του», είπε η ανιψιά του μακαριστού Αναστάσιου.
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, είπε στον επικήδειό του: «”Τολμούμε να ελπίζουμε”, στις τρεις αυτές λέξεις του συνοψίζεται, νομίζω, η ζωή και η δράση του ιεράρχη που αποχαιρετούμε σήμερα. Γιατί ακριβώς η τόλμη και η ελπίδα ήταν οι δύο πυξίδες που πάντα οδηγούσαν τον Αναστάσιο σε αυτήν την θαυμαστή διαδρομή του. Μια διαδρομή σταθερά δίπλα στον άνθρωπο και στα δικαιώματά του. Πότε ως ταπεινός ιεραπόστολος στην Αφρική των πεινασμένων παιδιών. Πότε ως αθόρυβος συμπαραστάτης των φοιτητών στην Ελλάδα της δικτατορίας. Και βέβαια ως μέγας αναστυλωτής και επίμονος πρωτεργάτης της Ορθοδοξίας στην Αλβανία. Σε αυτό το μεγαλείο μιας ξεχωριστής προσωπικότητας υποκλινόμαστε γιατί ο αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, ήταν ταυτόχρονα ένας διανοούμενος της πίστης, αλλά και ένας απλός υπηρέτης του πλησίον του. Με άλλα λόγια, ένα φωτεινό παράδειγμα σοφίας, αλλά και δράσης. Η εκδημία του δημιουργεί ένα δυσαναπλήρωτο κενό, όχι μόνο στον τόπο του και στην ομογένεια μας, όχι μόνο σε όλα τα μέρη όπου χτυπά η καρδιά του Ελληνισμού, για τον οποίο υπήρξε επί δεκαετίες ένας αληθινός φάρος, φάρος αγάπης και προσφοράς. Ευγένειες και απλότητας, πειθούς και αποτελεσματικότητας. Φάρος της Ορθοδοξίας. Και της ορθόδοξης χριστιανικής βιοτής, πίστης. Οι περισσότεροι εδώ γνωρίζουν, βέβαια, καλά τι πέτυχε ο Αναστάσιος από την πρώτη ώρα που έφτασε στην Αλβανία, το μακρινό 1991, σε μία ερημωμένη χώρα, ύστερα από το πέρασμα ενός αυταρχικού καθεστώτος. Κι όμως, αντλώντας δύναμη από τη βαθιά πίστη του, θεμελίωσε την Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία, ίδρυσε 400 και πλέον ενορίες, έχτισε και ανοικοδόμησε εκατοντάδες ναούς, χειροτονώντας 145 νέους κληρικούς, ενώ παράλληλα ίδρυσε δεκάδες εκπαιδευτικά, υγειονομικά και φιλανθρωπικά ιδρύματα, ένα μικρό, ίσως ένα μεγάλο θαύμα μέσα στα ερείπια. Ο αρχιεπίσκοπος υπήρξε πάντα μια γέφυρα φιλίας ανάμεσα στους δύο λαούς μας και ένας κρίκος επικοινωνίας ανάμεσα στα δύο κράτη μας, θα μπορούσε δίκαια να αποκληθεί και “ο διπλωμάτης της αγάπης” σε μια αποστολή την οποία ο ίδιος υπηρέτησε με μέτρο και επίγνωση και ταυτόχρονα με έναν ανυποχώρητο δυναμισμό. Είμαι από τους τυχερούς, που γνώρισα και συνεργάστηκα στενά επί χρόνια με τον ιεράρχη μας, και δεν θα κρύψω πως θεωρώ αυτήν την εμπειρία όχι μόνο κατάθεση πολιτική αλλά και έναν πλούτο προσωπικό, καθώς ήταν “άγιος και σοφός”, όπως τον είχε αποκαλέσει ο πατέρας μου. Ένα πρόσωπο που σε κατακτούσε με τις γνώσεις του και ένας χαρακτήρας που χωρίς να το ομολογεί, χωρίς καν να προσπαθεί ιδιαίτερα, σε καλούσε με το ύφος του να γίνεις καλύτερος. Εκεί, άλλωστε, συναντιόντουσαν και οι ρόλοι μας. Στη δυνατότητα, δηλαδή, να κατανοεί κανείς τα προβλήματα των πολλών, ιδίως των πιο αδύναμων, και παρά τις δυσκολίες να μάχεται για να βρουν τη λύση τους».
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι για τις Ελληνίδες και τους Έλληνες και τους Ορθόδοξους στην Αλβανία και απανταχού της Γης, ο Αναστάσιος υπήρξε πηγή υπερηφάνειας, υπήρξε ακούραστος και ταπεινός υπηρέτης, προσφέροντας ελπίδα και πνευματική καθοδήγηση στο ελληνορθόδοξο ποίμνιο απανταχού της Γης.
«Μέσα από τη θεολογική του σοφία αλλά και την ταπεινοφροσύνη του απέδειξε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία μπορεί να είναι μια ζωντανή κοινότητα αγάπης και κοινωνικής μέριμνας που ενώνει τους λαούς. Γι’ αυτό και όλοι μας τώρα νιώθουμε μία βαθιά θλίψη δίπλα στο δέος αλλά και τη βαριά κληρονομιά που αφήνει. Διότι ως ποιμένας έχτισε εκκλησίες, ενώ ως ταγός οικοδόμησε γέφυρες συνεργασίας μεταξύ λαών και θρησκειών. Έδειξε έτσι πως μπορεί να είσαι ταυτόχρονα και αυθεντικά Έλληνας, αλλά και αληθινά οικουμενικός. Είθε το παράδειγμά του να συνεχίσει να μας εμπνέει και το έργο του να βρει ισάξιους συνεχιστές. Τον αποχαιρετώ με το δικό του κάλεσμα με το οποίο και ξεκίνησα: “Τολμάμε να ελπίζουμε”», κατέληξε ο κ. Μητσοτάκης.
«Η Αλβανική κοινότητα, η Αλβανική εκκλησία έχει σήμερα πένθος. Ο Αναστάσιος ως διάδοχος των Αποστόλων ήταν στην υπηρεσία της Αλβανίας. Τριάντα χρόνια ευλόγησε, εργάστηκε, για να αναστηλώσει την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας. Μετά από 33 χρόνια τον αποχαιρετούμε ως Αναστάσιο της Αλβανίας», είπε ο αλβανός πρωθυπουργός, Έντι Ράμα.
«Καθήκον θλιβερόν. Ο μέγας στύλος της εν Αλβανίας εκκλησίας, έπεσε. Μεγάλη του αγάπη υπήρξε η ιεραποστολική αποστολή», είπε από την πλευρά του ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Στη νεκρώσιμη ακολουθία παρέστησαν Ορθόδοξοι Πατριάρχες, Αρχιεπίσκοποι, εκκλησιαστικές αντιπροσωπίες, εκπρόσωπος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, εκπρόσωποι του Βατικανού, καθώς και οι επικεφαλής των θρησκευτικών κοινοτήτων στην Αλβανία.
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έφτασε μαζί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, τον οποίο συνοδεύουν υπουργοί. Επίσης, προσήλθαν στον καθεδρικό ναό αντιπροσωπείες του ΠΑΣΟΚ με τον Πρόεδρο Νίκο Ανδρουλάκη και του ΣΥΡΙΖΑ με τον Σωκράτη Φάμελλο.
Τον ιεράρχη τίμησε με την παρουσία της η πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της Αλβανίας, καθώς και διπλωματικές αποστολές. Στον Ιερό Ναό προσήλθαν, μεταξύ άλλων, ο αλβανός πρόεδρος Μπαιράμ Μπέγκαι, ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα και ο αρχηγός τη αντιπολίτευσης, Σαλί Μπερίσα.
