Η πρόοδος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι εξελίξεις στο μεταναστευτικό, οι περιφερειακές εξελίξεις με φόντο τις συγκρούσεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, αλλά και οι προσπάθειες στο Κυπριακό, αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο της συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν, σήμερα στη Νέα Υόρκη.
Στην ατζέντα θα βρεθούν οι διμερείς σχέσεις, με τους κ. κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν να πραγματοποιούν μια ανασκόπηση της προόδου που έχει καταγραφεί έως σήμερα.
Οι δύο άνδρες θα συναντηθούν το απόγευμα της Τρίτης στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Πρόκειται για την έκτη συνάντηση, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 μηνών,
Στην επικείμενη συνάντηση αναφέρθηκε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης «Επιδιώκουμε το διάλογο. Έχουμε αποτελέσματα από το διάλογο σε πολύ σημαντικά ζητήματα. Ο διάλογος δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε σε όλα, ούτε η χώρα είναι αφελής», υπογράμμισε. Σε ερώτηση αν είμαστε πιο κοντά σε βαθύτερη στη συζήτηση την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, απάντησε πως αυτή είναι η μόνη μας διαφορά και για να συζητηθεί πρέπει να συμφωνήσουν και τα δύο μέρη στην ατζέντα. «Εμείς δεν πρόκειται να συμφωνήσουμε ποτέ σε κάτι άλλο πέρα από τη μία διαφορά που είναι ο καθορισμός ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας (…) Η Ελλάδα δεν έχει χάσει από όλη αυτή τη διαδικασία ούτε καν προτίθεται να συζητήσει ζητήματα κυριαρχίας και μόνο ισχυρότερη έχει βγει» τόνισε.
Αν υπάρχει ένα στοιχείο που ξεχωρίζει από τις διαρροές της ελληνικής πλευράς, σχετικά με τη σημερινή συνάντηση, αυτό δεν είναι άλλο από την έμφαση που δίδεται στο «σφιχτό» πρόγραμμα στο πλαίσιο – αλλά και στο περιθώριο – της Γ.Σ. του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Στην ουσία, το αυστηρό πρόγραμμα επιτρέπει στους δύο ηγέτες να πραγματοποιήσουν άλλη μια συνάντηση μέσα στο 2024, χωρίς, ταυτόχρονα, να χρειαστεί να εμβαθύνουν και πολύ στα «ανοιχτά» ζητήματα – όπως το θέμα του προσδιορισμού των θαλασσίων ζωνών, το οποίο φαίνεται ότι παραπέμπεται σε μελλοντική αξιολόγηση.
Σε αδρές γραμμές, η επιδίωξη της Αθήνας από τη συνάντηση αυτή είναι τριπλή:
- Πρώτον, να μπορέσουν οι δύο ηγέτες να κάνουν μια συνοπτική αλλά ουσιαστική ανασκόπηση της πορείας επαναπροσέγγισης Ελλάδας και Τουρκίας και των όσων έχουν επιτευχθεί ως τώρα.
- Δεύτερον, να γίνει ένα «πέρασμα» στην ατζέντα του διαλόγου Αθήνας και Άγκυρας που βρίσκεται σε εξέλιξη και ει δυνατόν να αμβλυνθούν τα όποια «αγκάθια» υπάρχουν.
- Τρίτον, ο πρωθυπουργός να θέσει εκ νέου στον Τούρκο πρόεδρο το ζήτημα της επανέναρξης του διαλόγου στο πλαίσιο του ΟΗΕ για το Κυπριακό, θέμα που βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της Ελλάδας μετά και τη συμφωνία ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου.
Από εκεί και πέρα, στόχος της ελληνικής αποστολής (μαζί με τον Κ. Μητσοτάκη στη συνάντηση θα βρίσκονται ο ΥΠΕΞ, Γιώργος Γεραπετρίτης, και η επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Άννα- Μαρία Μπούρα) είναι να αποφύγει πιθανά… απρόοπτα από την πλευρά Ερντογάν, έχοντας ως «ατού» την πρόσφατη στήριξη της Παλαιστίνης για πλήρη ένταξή της στον ΟΗΕ, δεδομένου ότι το Μεσανατολικό βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες της Άγκυρας.
To τελευταίο διάστημα, η ατμόσφαιρα στα ελληνοτουρκικά έχει αποκτήσει και πάλι ένταση, καθώς η Άγκυρα έχει επιστρέψει μερικώς στις εθνικιστικές και μαξιμαλιστικές της κορώνες, ενώ στο μέτωπο του μεταναστευτικού η πίεση αυξάνεται διαρκώς για την Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι ελληνικές πηγές, ενώ εξέφρασαν ικανοποίηση για τη στάση της Τουρκίας στο θέμα, εντούτοις επισήμαναν ότι «όσο οι διακινητές προσαρμόζουν τις μεθόδους τους, πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και να αυξήσουμε τα επίπεδα συνεργασίας με την Τουρκία».
Από την άλλη, το… καλάθι που η Αθήνα κρατά για τη συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν είναι εσκεμμένα μικρό, αλλά και… κατά το δυνατόν αισιόδοξο, καθώς οι πηγές της κυβέρνησης επισήμαναν ότι «σε μια πολύ ταραγμένη περίοδο και με μια Μέση Ανατολή που παράγει κρίσεις το γεγονός ότι μπορούμε να συνομιλούμε για όλα τα ζητήματα είναι θετική κατάκτηση. Έχει θετικές επιπτώσεις στη θετική ατζέντα, ακόμα και σε ζητήματα που διαφωνούμε να μην οδηγούμαστε σε κλιμάκωση στο πεδίο».
Πάντως, δεδομένου ότι η Τουρκία έχει προχωρήσει σε κινήσεις που δείχνουν ότι κάποια πράγματα δεν αλλάζουν (π.χ. η εισαγωγή του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας» στα σχολικά εγχειρίδια της γείτονος), το βασικό για την Αθήνα είναι η διατήρηση του – όσο γίνεται – καλού κλίματος και η ελπίδα ότι η ευρύτερη περιοχή δεν θα πάρει φωτιά, προφανώς συμπαρασύροντας κι άλλες χώρες στο χάος.
