Τα ακίνητα αποτελούν έναν από τους ισχυρότερους τομείς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, πιθανότατα τον δεύτερο ισχυρότερο μετά τον τουρισμό. Η αύξηση των τιμών και η αθρόα προσέλευση ξένων επενδυτών έχουν συμβάλει σημαντικά στην αύξηση του ΑΕΠ και αποτελούν αναμφίβολα δείκτη ευημερίας της οικονομίας.
Οι τιμές, κατά μέσο όρο, από το 2017 έως σήμερα, έχουν αυξηθεί κατά σχεδόν 70%. Το ερώτημα που τίθεται για τους περισσότερους είναι για πόσο θα διατηρηθεί αυτή η δυναμική, την ώρα που στην Ευρώπη η καμπύλη των τιμών έχει αρχίσει να γέρνει.
Η απάντηση, βέβαια, είναι σχετικά εύκολη και αυθόρμητη. Στην Ελλάδα, οι τιμές, ενώ είχαν σαφή πορεία ανόδου από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, ανακόπηκαν βίαια μετά το πρώτο μνημόνιο και κυριολεκτικά κατέρρευσαν μετά το τρίτο μνημόνιο. Κατά συνέπεια, οι τιμές στην Ελλάδα βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με άλλες χώρες, και ως εκ τούτου, οι περισσότεροι πιστεύουν ότι τουλάχιστον φέτος και το 2025 η τάση θα παραμείνει ανοδική.
Αντίθετα, στην Ευρώπη η τάση στην αγορά ακινήτων αλλάζει, με τις τιμές να παρουσιάζουν εμφανή σημάδια αποκλιμάκωσης, μετά από ένα συνεχές ράλι που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Σύμφωνα με την Eurostat, παρατηρείται αλλαγή των δεδομένων για την αγορά ακινήτων στην Ευρώπη, η οποία φαίνεται να επηρεάζει σε μεταγενέστερο χρόνο και την Ελλάδα. Οι αναλυτές αναφέρουν ότι αρχίζει να κλείνει ο ανοδικός κύκλος που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Πιο συγκεκριμένα, το πρώτο τρίμηνο του 2024, οι τιμές των κατοικιών, όπως μετρήθηκαν με τον Δείκτη Τιμών Κατοικιών, μειώθηκαν κατά 0,4% στη ζώνη του ευρώ και αυξήθηκαν κατά 1,3% στην ΕΕ, σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η μείωση παρατηρήθηκε για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο. Το τέταρτο τρίμηνο του 2023, οι τιμές των κατοικιών μειώθηκαν κατά 1,2% στη ζώνη του ευρώ και αυξήθηκαν κατά 0,2% στην ΕΕ. Επιπλέον, το τέταρτο τρίμηνο του 2023, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022, οι τιμές των κατοικιών μειώθηκαν κατά 0,1% στη ζώνη του ευρώ και αυξήθηκαν κατά 0,4% στην ΕΕ το πρώτο τρίμηνο του 2024.
Η εικόνα μεταξύ των κρατών-μελών είναι μικτή αναφορικά με την πορεία των τιμών. Συγκεκριμένα, επτά χώρες εμφάνισαν ετήσια μείωση των τιμών των κατοικιών το πρώτο τρίμηνο του 2024, ενώ δεκαεννέα εμφάνισαν ετήσια αύξηση.
Οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών παρατηρήθηκαν:
- Στο Λουξεμβούργο: 10,9%
- Στη Γερμανία: 5,7%
- Στη Γαλλία: 4,8%
Αντίθετα, οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν:
- Στην Πολωνία: 18%
- Στη Βουλγαρία: 16%
- Στη Λιθουανία: 9,9%
Σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, οι τιμές μειώθηκαν σε οκτώ κράτη-μέλη και αυξήθηκαν σε δεκαοκτώ κράτη-μέλη.
Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν:
- Στη Δανία: 2,5%
- Στη Γαλλία: 2,1%
- Στη Σλοβακία: 1,7%
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν:
- Στη Βουλγαρία: 7,1%
- Στην Ουγγαρία: 5,1%
- Στην Πολωνία: 4,3%
Οι τιμές και τα ενοίκια κατοικιών στην ΕΕ ακολούθησαν παρόμοια πορεία μεταξύ του 2010 και του δεύτερου τριμήνου του 2011, αλλά πλέον εξελίσσονται διαφορετικά. Ενώ τα ενοίκια αυξάνονταν σταθερά μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2023, οι τιμές των κατοικιών ακολούθησαν διαφορετικό μοτίβο, με περιόδους μειώσεων και ραγδαίων αυξήσεων.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Eurostat, μετά από μια απότομη πτώση μεταξύ του δεύτερου τριμήνου του 2011 και του πρώτου τριμήνου του 2013, οι τιμές των κατοικιών παρέμειναν σταθερές μεταξύ 2013 και 2014. Ακολούθησε ταχεία άνοδος στις αρχές του 2015, και οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν ταχύτερα από τα ενοίκια μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2022. Από το τέταρτο τρίμηνο του 2022, οι τιμές των κατοικιών μειώθηκαν για δύο συνεχόμενα τρίμηνα, πριν αυξηθούν ξανά το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο του 2023. Ακολούθησε μια ελαφρά μείωση το τέταρτο τρίμηνο του 2023, πριν από μια νέα άνοδο το πρώτο τρίμηνο του 2024.
Μεταξύ του 2010 και του πρώτου τριμήνου του 2024, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 49% και τα ενοίκια κατά 24% στην ΕΕ. Συγκρίνοντας το πρώτο τρίμηνο του 2024 με το 2010, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν περισσότερο από τα ενοίκια σε 20 χώρες της ΕΕ.
Οι τιμές των κατοικιών υπερδιπλασιάστηκαν στην Εσθονία (223%), στην Ουγγαρία (207%), στη Λιθουανία (170%), στη Λετονία (140%), στην Τσεχία (125%), στην Αυστρία (108%) και στο Λουξεμβούργο (101%).
Μείωση παρατηρήθηκε στην Ιταλία (8%) και στην Κύπρο (1,2%).
Η πορεία των τιμών των ενοικίων
Τα ενοίκια αυξήθηκαν σε 26 χώρες της ΕΕ, με τις υψηλότερες αυξήσεις να καταγράφονται στην Εσθονία (201%), στη Λιθουανία (174%) και στην Ιρλανδία (104%).
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η μόνη μείωση στις τιμές των ενοικίων από το 2010 έως σήμερα σημειώθηκε στην Ελλάδα, με ποσοστό 19%.
Διαβάστε επίσης
Η Ελλάδα στο σταυροδρόμι της πιστοληπτικής αξιολόγησης – Γιατί η Μoody’s παραμένει επιφυλακτική
