Στο θέατρο Αθηνών, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, συμπεριλαμβανομένων πρωινών παραστάσεων για σχολεία, ο Δήμος Αβδελιώδης μας υπενθυμίζει, ακόμα μια φορά, τους θεμελιωτές του νέου Ελληνισμού.
Αυτή τη φορά δραματοποιεί δύο εμβληματικά έργα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, το «Όνειρο στο Κύμα» και το «Έρως Ήρως».
Με την συνδρομή του εξαίρετου Θεμιστοκλή Καρποδίνη, μας διδάσκει και τις διαστάσεις της γλώσσας μας, ως φορέα νοημάτων πέραν της επιφανειακής σημειολογίας της.
Ενώ ο Βίτγκενσταϊν διεπίστωνε πως «τα όρια της γλώσσας μας είναι τα όρια του κόσμου μας», ο Αβδελιώδης διαπιστώνει -και μας διδάσκει- πως η Ελληνική γλώσσα επεκτείνει τα όρια του κόσμου μας, ως υποκρύπτουσα ηχητική και μουσική δυναμική και απειρία νοηματικών δυνατοτήτων. Αυτό ενισχύεται με τη διάσταση των έργων του Παπαδιαμάντη, όλων των έργων του Παπαδιαμάντη, ο οποίος, εκκινώντας από το ορατό και απτό της εδώ ζωής, μας οδηγεί προς ανώτερα υπαρξιακά επίπεδα. Με άλλα λόγια, ο Παπαδιαμάντης θεωρεί και παρουσιάζει το ορατό στοιχείο της πραγματικότητος, ως αποτύπωση πλατωνικών αρχετυπικών Ιδεών. Τέτοιες αλληγορίες εκφράζουν εδώ η θάλασσα και η βάρκα -στοιχεία του βαθύτερου είναι των Ελλήνων- όπως και οι λοιπές εικόνες που αριστοτεχνικώς σχεδιάζει με λέξεις.
Προς τέτοια αρχέτυπα μας οδηγούν αυτά τα δύο ερωτικά έργα του Παπαδιαμάντη, με τον έρωτα στη βαθύτερη σημασία του. Μας παρουσιάζουν, με ένταση και γλαφυρότητα, την εσωτερική διαπάλη του ανθρώπου, διαπάλη μεταξύ ενός καθαρώς «γήινου» σαρκικού πειρασμού και της εγγενούς επιθυμίας ανάτασής του προς ανώτερες αξίες. Τελικώς ο πειρασμός εξοβελίζεται, με τη συνδρομή της «μητρός», δηλαδή της προέλευσής του. Πειρασμός και κάθαρση, τραγωδία και ανάταση, με επίκλησης της μητρός Αλήθειας, δηλαδή της μη λήθης, της εντός του ανθρώπου εγκρυπτόμενης Γνώσης.
Η διδασκαλία της γλώσσας και του τρόπου εκφοράς της, όπως και η όλη μυσταγωγία στην οποίαν μας εισαγάγει ο Αβδελιώδης, στηρίζονται και στον μεγάλων υποκριτικών δυνατοτήτων ηθοποιό Θεμιστοκλή Καρποδίνη, που μας θυμίζει και τη ρήση του Δημήτρη Μυράτ πως «ηθοποιός σημαίνει φωνή». Αυτήν τη φωνή και αυτόν τον τρόπο εκφοράς του λόγου, δύσκολα τα συναντά κανείς. Διακινδυνεύουμε την πρόβλεψη πως όπως ο Αβδελιώδης γράφει ιστορία στο νεοελληνικό θέατρο, αναπροσανατολίζοντάς το προς αναζήτηση του καθ’ ημάς ουσιώδους, έτσι και ο Καρποδίνης θα λαμπρύνει την ιστορία της υποκριτικής τέχνης.
Πριν και μετά τις παραστάσεις, ο Δήμος Αβδελιώδης μιλά για το έργο του και για τη γλώσσα, κάτι που καθιστά την όλη μυσταγωγία πλήρη και κοινωνίσιμη. Είναι μια παράσταση που δεν πρέπει να χάσει κανείς!
