Η Βραζιλία απαίτησε χθες Σάββατο εξηγήσεις από την Ουάσιγκτον για την «ταπεινωτική μεταχείριση» παράτυπων μεταναστών, υπηκόων Βραζιλίας, κατά την απέλασή τους από τις ΗΠΑ, το πρώτο συμβάν που ανεβάζει την ένταση ανάμεσα στις κυβερνήσεις των προέδρων των δύο χωρών, του κεντροαριστερού Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα και του Ρεπουμπλικάνου Ντόναλντ Τραμπ.
Την ώρα που ο Λευκός Οίκος προβάλλει με επικούς τόνους μετά την ορκωμοσία του νέου προέδρου Τραμπ την αντιμεταναστευτική επίθεση που εξαπολύθηκε -όπως υποσχόταν προεκλογικά-, η βραζιλιάνικη κυβέρνηση θα προχωρήσει στην υποβολή «αιτήματος να δοθούν εξηγήσεις από την αμερικανική κυβέρνηση για την ταπεινωτική μεταχείριση των επιβατών πτήσης» από τις ΗΠΑ που αφίχθη προχθές Παρασκευή στη Μανάους (βόρεια), ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών της λατινοαμερικάνικης χώρας.
Κατά την κυβέρνηση, στο αεροσκάφος επέβαιναν 88 υπήκοοι Βραζιλίας.
«Μέσα στο αεροσκάφος, δεν μας έδιναν ούτε νερό, ήμασταν με δεμένα χέρια και πόδια, δεν μας επέτρεψαν καν να πάμε στις τουαλέτες», υπογράμμισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Έντγκαρ ντα Σίλβα Μόουρα, πληροφορικός, 31 ετών, που έφθασε με την πτήση αυτή έπειτα από επτά μήνες κράτησης στις ΗΠΑ.
«Έκανε πάρα πολλή ζέστη, ορισμένοι λιποθύμησαν», πρόσθεσε.
Ο Λουίς Αντόνιου Χοντρίγκες Σάντους, εργάτης, 21 ετών, μίλησε για «εφιάλτη» κάποιων από τους απελαθέντες, ανθρώπων με «αναπνευστικά προβλήματα» οι οποίοι πέρασαν «τέσσερις ώρες χωρίς κλιματισμό» εξαιτίας τεχνικών προβλημάτων. «Τα πράγματα άλλαξαν ήδη (με τον Ντόναλντ Τραμπ): οι μετανάστες αντιμετωπίζονται σαν εγκληματίες», πέταξε.
Σύμφωνα με τη βραζιλιάνα υπουργό αρμόδια για τα ανθρώπινα δικαιώματα Μακαέ Εβαρίστου, στο αεροπλάνο επέβαιναν «αυτιστικά παιδιά», και κόσμος «με αναπηρία», που πέρασαν πολύ δύσκολες καταστάσεις.
Το υπουργείο Δικαιοσύνης απαίτησε οι αρχές των ΗΠΑ να «αφαιρέσουν αμέσως τις χειροπέδες» όταν το αεροσκάφος με τους ανθρώπους που απελάθηκαν προσεδαφίστηκε στη Μανάους, καταγγέλλοντας την «κατάφωρη παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων» Βραζιλιάνων, σύμφωνα με ανακοίνωσή του.
Οι βραζιλιάνικες αρχές θύμισαν ακόμη ότι «η αξιοπρέπεια του ανθρώπινου όντος» είναι «πυλώνας του δημοκρατικού κράτους δικαίου» και ανήκει σε σύνολο «αδιαπραγμάτευτων αξιών».
Βραζιλιάνικη κυβερνητική πηγή τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι η απέλαση αυτή δεν είχε «άμεση σχέση» με την αντιμεταναστευτική επιχείρηση που άρχισε στην πράξη αμέσως μετά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ την 20ή Ιανουαρίου.
«Η πτήση αυτή εγγράφεται (…) σε διμερή συμφωνία ανάμεσα στη Βραζιλία και τις ΗΠΑ που υπογράφτηκε το 2017 και παραμένει σε ισχύ», διευκρίνισε η πηγή.
Το αεροσκάφος κατευθυνόταν στην Μπέλου Οριζόντσι (νοτιοανατολικά), όμως εξαιτίας τεχνικής βλάβης προσγειώθηκε στη Μανάους.
Οι πολίτες που έφθασαν «με δεμένα τα άκρα» είδαν να τους αφαιρούνται «αμέσως» τα δεσμά, πρόσθεσε η αστυνομία, που εγγυήθηκε «την βραζιλιάνικη εθνική κυριαρχία στην εθνική επικράτεια».
Ο πρόεδρος Λούλα διέταξε χθες τη μεταφορά των απελαθέντων από την βραζιλιάνικη πολιτική αεροπορία στον τελικό προορισμό τους, την Μπέλου Οριζόντσι. Έφθασαν περί τις 21:00 (τοπική ώρα· 02:00 σήμερα ώρα Ελλάδας).
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του, ο Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε το «μεγαλύτερο πρόγραμμα απελάσεων στην αμερικανική ιστορία». Ο Λευκός Οίκος καυχήθηκε αυτή την εβδομάδα για τη σύλληψη εκατοντάδων «εγκληματιών παράνομων μεταναστών» και πρόσθεσε πως απελάθηκαν κυρίως με στρατιωτικά αεροσκάφη, όχι πολιτικά όπως γινόταν μέχρι τώρα.
Προχθές, 265 μετανάστες που απελάθηκαν από τις ΗΠΑ έφθασαν στη Γουατεμάλα με τρεις πτήσεις, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
Ο Λευκός Οίκος έκανε επίσης λόγο για τέσσερα αεροσκάφη που μετέφεραν απελαθέντες μετανάστες στο Μεξικό, κάτι που δεν επιβεβαίωσε η μεξικανική κυβέρνηση, εκφράζοντας πάντως διάθεση συνεργασίας με την Ουάσιγκτον.
Βραζιλιάνικη κυβερνητική πηγή ανέφερε πως οι άνθρωποι που απελάθηκαν έφθασαν στη Μανάους «με τα έγγραφά τους», κάτι που αφήνει να εννοηθεί ότι ήταν «σύμφωνοι» να επαναπατριστούν. Μπορούν να παραμείνουν «ελεύθεροι» στη Βραζιλία μετά τις φυλακίσεις τους στις ΗΠΑ έπειτα από «τελεσίδικες αποφάσεις απελάσεων, χωρίς δυνατότητες εφέσεων», σύμφωνα με την ίδια.
