Μέμα Κλαουδάτου
Η εποχή των μνημονίων
Εκδόσεις: Ευώνυμος
Σελ.: 556
Το βιβλίο της Μέμας Κλαουδάτου (δρ Οικονομικών Επιστημών, συντ. δημόσιος υπάλληλος του υπ. Εθνικής Οικονομίας) είναι μια ενδελεχής παρουσίαση των όσων συνέβησαν στην εποχή των μνημονίων.
Η Μ.Κ. αποδελτίωσε και αξιολόγησε πάνω από 10.000 σελίδες των αποφάσεων της τρόικα, η οποία αποτελούνταν από στελέχη τόσο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Τα κείμενα των δύο ομάδων που συγκροτούσαν την τρόικα είχαν πολλά κοινά στοιχεία αλλά και διαφορές. Συντάσσονταν σε ένα σχεδόν επαναλαμβανόμενο τυπικό από τη μια και την άλλη ομάδα. Η συγγραφέας επέλεξε να παρουσιάσει σε χωριστά κεφάλαια τις αποφάσεις και ανακοινώσεις των δύο ομάδων.
Η Κλαουδάτου, σημειωτέον, αποτέλεσε την επικεφαλής μιας ομάδας εξειδικευμένων στελεχών, που συγκροτήθηκε στο υπουργείο Οικονομίας για να παρακολουθεί τις εξελίξεις στην υλοποίηση των αποφάσεων της τρόικα, τις εφαρμογές ή και τις αντιρρήσεις των ελληνικών αρχών. Την εικόνα αυτή προσπάθησε να την κάνει κατανοητή και ουσιαστική, μέσα από το υλικό των χιλιάδων σελίδων, προσιτή στους τωρινούς αλλά και στους μελλοντικούς αναγνώστες στο βιβλίο των 550 σελίδων.
Παράλληλα συμπλήρωσε την όλη εικόνα της περιόδου των μνημονίων με ένα σχετικά λεπτομερές χρονολόγιο των πολιτικών γεγονότων που εκτυλίσσονταν στη χώρα μας την περίοδο εκείνη.
Με αυτό τον διπλό τρόπο ο αναγνώστης μπορεί να ξεπεράσει τη σιωπή που ακολούθησε το τέλος των μνημονίων. Όλοι θέλουμε να ξεχάσουμε μια δύσκολη για τη χώρα μας περίοδο.
Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου δίνεται η ευκαιρία να αξιολογήσουμε τι απέμεινε ή τι άντεξε από ένα σχεδόν ολοκληρωτικό επανασχεδιασμό του κρατικού τομέα της χώρας. Να σημειωθεί ότι μνημόνια, παρά τις αντίθετες πολιτικές διακηρύξεις, υλοποίησαν οι κύριες πολιτικές δυνάμεις της χώρας, ενώ στελέχη του πολιτικού, του τραπεζικού και του εν γένει δημόσιου τομέα δοκιμάστηκαν την περίοδο αυτή.
Η συγγραφέας προσπαθεί – και το καταφέρνει – να έχει μια αντικειμενική παρουσίαση των γεγονότων, αλλά επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι:
– Η ελληνική κρίση ήταν ασύγκριτα η μεγαλύτερη από τις αντίστοιχες κρίσεις των άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
– Το πολιτικό σύστημα της χώρας ήταν το πιο απροετοίμαστο και διασπασμένο, σε σύγκριση με αυτό των άλλων χωρών στην αντιμετώπιση της κρίσης.
– Παρόμοια ήταν και η κατάσταση και η στάση του συνδικαλιστικού κινήματος, ιδιαίτερα του κρατικού τομέα.
– Το ΔΝΤ, που προσκλήθηκε λόγω της εμπειρίας του, ήταν επίσης απροετοίμαστο για την αντιμετώπιση της κρίσης μιας χώρας – μέλους της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ.
Η Ε.Ε. ήταν επίσης απροετοίμαστη, δεν διέθετε κατάλληλους θεσμούς αντιμετώπισης κρίσεων.
Παρ’ όλα αυτά:
Η Ελλάδα, όπως πιο νωρίς και οι άλλες χώρες (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Κύπρος), κατάφερε να εξέλθει από την κρίση. Οι θεσμοί της Δημοκρατίας άντεξαν, δημιουργήθηκαν νέοι θεσμοί, το κρατικό σύστημα βελτιώθηκε. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλα έγιναν άτρωτα και οι κίνδυνοι εξαλείφθηκαν.
Η Ε.Ε. επίσης βγήκε πιο ενισχυμένη και έμπειρη, απέκτησε χρήσιμα εργαλεία για την αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων, οι οποίες ποτέ δεν λείπουν από τον δύσκολο κόσμο μας.
Εν κατακλείδι, το βιβλίο δίνει τη δυνατότητα στον κάθε πολίτη να εγκύψει σε μια δύσκολη περίοδο που πρέπει να έχουμε πάντα στον νου μας.
Το βιβλίο με τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει μπορεί να αποτελεί πηγή στοιχείων κατανόησης μιας κρίσιμης εθνικής και ευρωπαϊκής περιόδου, για σπουδαστές και ερευνητές στη χώρα μας.
