Παρόλο που ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε δεσμευτεί να δώσει χάρη σε όσους συμμετείχαν στην εισβολή στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021, η γενναιοδωρία του να αφήσει ελεύθερους περίπου 1.500 ανθρώπους μπορεί να του γυρίσει… μπούμερανγκ.
Στους αποδέκτες της απίστευτης γενναιοδωρίας του Τραμπ περιλαμβάνονται ο Ενρίκε Τάριο, άλλοτε ηγέτης των ακροδεξιών «Proud Boys», ο οποίος καταδικάστηκε για εξέγερση και εξέτισε ποινή 22 ετών, ο Στιούαρτ Ρόουντς, ιδρυτής των «Oath Keepers», ο οποίος εξέτιε ποινή 18 ετών για τη συμμετοχή του και περίπου 600 άτομα που είχαν κατηγορηθεί για επίθεση ή αντίσταση σε αξιωματικούς επιβολής του νόμου, εκ των οποίων περισσότεροι από 170 κατηγορήθηκαν για χρήση θανατηφόρου ή επικίνδυνου όπλου ή για σοβαρό τραυματισμό αξιωματικού.
Πολλοί άνθρωποι καταδικάστηκαν για μη βίαια αδικήματα, αλλά η άποψη ότι η 6η Ιανουαρίου ήταν ειρηνική ή «ημέρα αγάπης», όπως την αποκάλεσε ο Τραμπ, είναι ένα φοβερό ψέμα. Aν κάτι έχει διδάξει η Ιστορία είναι πως πιθανότατα αυτή δεν θα είναι η τελευταία φορά που οι συγκεκριμένοι άνθρωποι θα απασχολήσουν τον δημόσιο διάλογο, αναφέρει το Politico.
Ο Τραμπ είχε υποσχεθεί να «ελευθερώσει» τους κατηγορούμενους της 6ης Ιανουαρίου την πρώτη ημέρα της επιστροφής του στην εξουσία και τήρησε αυτή την υπόσχεση. Ωστόσο, η υπόθεση αυτή δεν θα ξεχαστεί εύκολα και ο Τραμπ -και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα- μπορεί να μετανιώσουν για το πολιτικό κόστος αυτής της απόφασης.
Αρχικά, η ευρεία χάρη που απένειμε ο Τραμπ δεν είναι δημοφιλής και θα μπορούσε να αμαυρώσει την πρώτη εντύπωση για τις προθέσεις του, κατά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο. Μετά τις εκλογές, πολλές δημοσκοπήσεις ανέφεραν ότι περίπου τα 2/3 των Αμερικανών αντιτάχθηκαν στην υπόσχεση του Τραμπ να δώσει χάρη στους κατηγορούμενους της 6ης Ιανουαρίου, εκ των οποίων περίπου τα 2/3 ήταν αναποφάσιστοι.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί: Παρά τις καλύτερες προσπάθειες του Τραμπ και πολλών από τους πολιτικούς του συμμάχους, οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν έχουν ξεχάσει τι συνέβη εκείνη την ημέρα και οι περισσότεροι Αμερικανοί έχουν απορρίψει τη φανταστική εκδοχή των γεγονότων που προσπάθησε να παρουσιάσει ο Τραμπ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το ποσοστό αποδοχής του Τραμπ κατέρρευσε μετά τις 6 Ιανουαρίου, παρόλο που έκτοτε έχει ανακάμψει. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι έρευνες έδειξαν ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί ήθελαν να δικαστεί ο Τραμπ στην Ουάσινγκτον στο πλαίσιο της δίωξης του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τον ισχυρισμό ότι προσπάθησε να ανατρέψει το αποτέλεσμα των εκλογών του 2020, προκαλώντας την εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι περισσότεροι Αμερικανοί απαντούσαν επανειλημμένα στις δημοσκοπήσεις ότι πίστευαν ότι ο Τραμπ ήταν ένοχος για εγκληματική συμπεριφορά. Και αυτός είναι ο λόγος που περίπου η μισή χώρα δήλωνε ότι ο Τραμπ θα έπρεπε να είχε πάει φυλακή αν είχε καταδικαστεί για την υπόθεση της εκλογικής ανατροπής.
Στον απόηχο των εκλογών, πολλοί Ρεπουμπλικάνοι προσπάθησαν να υποστηρίξουν ότι τα αποτελέσματα ήταν κατά κάποιο τρόπο μια δικαίωση του Τραμπ και μια αποκήρυξη των προσπαθειών του Υπουργείου Δικαιοσύνης που καθυστερούσε πολύ να καταστήσει τον Τραμπ υπεύθυνο για την υποτιθέμενη ανάρμοστη συμπεριφορά του σε σχέση με τις εκλογές του 2020. Μία καλύτερη εξήγηση είναι ότι μια κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων -αντί να συμφωνήσουν τότε με τους ισχυρισμούς του Τραμπ- αποφάσισαν να τον ψηφίσουν επειδή δεν τους άρεσε η διακυβέρνηση Μπάιντεν-Χάρις. Αυτές οι θέσεις μπορεί να φαίνονται ακόμα και παράλογες, αλλά δεν είναι.
Η μαζική χάρη του Τραμπ έχει δημιουργήσει επίσης πολιτικό πρόβλημα σε πολλούς από τους Ρεπουμπλικάνους συναδέλφους του. «Άδειασε» για άλλη μια φορά τον αντιπρόεδρό του, ο οποίος είπε πριν από περίπου δύο εβδομάδες: «Αν διαπράξατε βία εκείνη την ημέρα, προφανώς δεν θα πρέπει να λάβετε χάρη». Πολλοί άλλοι Ρεπουμπλικάνοι συμφώνησαν με τον Τζ. Ντ. Βανς και καλούνται τώρα να δικαιολογήσουν τα προηγούμενα σχόλιά τους και να υπερασπιστούν τον Τραμπ, ο οποίος τους έκανε για άλλη μια φορά να φαίνονται εύπιστοι και αφελείς.
Αυτές είναι μόνο οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις, όπως σχολιάζει το Politico. Οι πολιτικές αντιδράσεις θα συνεχιστούν για μήνες και χρόνια. Αυτό γιατί οι κατηγορούμενοι της 6ης Ιανουαρίου δεν πρόκειται απλώς να… εξαφανιστούν από την κοινωνία.
Ο Τραμπ έστειλε για άλλη μια φορά ένα ανησυχητικό μήνυμα στους υποστηρικτές του: Αν εμπλακείτε σε πολιτική βία για χάρη μου, θα σας προστατεύσω. Αυτό θα ενθαρρύνει τον Τάριο, τον Ρόουντς και τους συνεργάτες τους και κανείς δεν μπορεί να ξέρει τι θα κάνουν με τον Τραμπ να φυλάει τα νώτα τους.
Ακόμη και αν παραβλέψουμε την προοπτική περαιτέρω πολιτικής βίας, μπορεί κανείς να περιμένει με σιγουριά ότι αρκετοί από τους καταδικασθέντες θα «υποτροπιάσουν» – ιδιαίτερα αυτοί που καταδικάστηκαν για βίαιη συμπεριφορά. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να δούμε και να διαβάσουμε ιστορίες τα επόμενα χρόνια που αφορούν κατηγορούμενους της 6ης Ιανουαρίου που έλαβαν χάρη από τον Τραμπ, οι οποίοι συνέχισαν να διαπράττουν περισσότερα -και ενδεχομένως πιο σοβαρά- εγκλήματα.
Δεν πρόκειται για αίολα επιχειρήματα. Αρκετοί από αυτούς που έλαβαν χάρη ή μετατροπές ποινών κατά τις τελευταίες μέρες της πρώτης θητείας του Τραμπ, κατηγορήθηκαν στη συνέχεια για τη διάπραξη περισσότερων εγκλημάτων.
Αυτό δεν είναι ασυνήθιστο. Σύμφωνα με την Επιτροπή περί Καταδίκης των ΗΠΑ, περίπου τα 2/3 των κατηγορουμένων που καταδικάστηκαν για βίαια εγκλήματα συλλαμβάνονται εκ νέου εντός οκτώ ετών από την αποφυλάκισή τους. Επίσης, υποτροπιάζουν πιο γρήγορα από τους μη βίαιους παραβάτες – με διάμεσο χρόνο επανασύλληψης περίπου 16 μήνες. Και, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι συλλαμβάνονται εκ νέου για βίαια αδικήματα σε υψηλότερα ποσοστά από τους κατηγορούμενους που καταδικάστηκαν για μη βίαια αδικήματα, με περίπου το 1/4 από αυτούς να ξανασυλλαμβάνεται για επίθεση.
Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι θα δούμε το ίδιο μοτίβο και με τους κατηγορούμενους της 6ης Ιανουαρίου. Οι περισσότεροι ήταν μη βίαιοι παραβάτες, οι οποίοι υποτροπιάζουν περίπου στο μισό ποσοστό των βίαιων παραβατών, και πολλοί ήταν μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι επίσης υποτροπιάζουν σε χαμηλότερα επίπεδα. Όμως, δεδομένου του μεγάλου αριθμού των ατόμων που καταδικάστηκαν για βίαια αδικήματα στην υπόθεση της 6ης Ιανουαρίου, η σκληρή στατιστική αλήθεια υποδηλώνει ότι ένας αρκετά μεγάλος αριθμός από αυτούς θα μπορούσε να συνεχίσει την εγκληματική του δράση τα επόμενα χρόνια.
Σε μία τέτοια περίπτωση, ο Τραμπ και οι Ρεπουμπλικάνοι που στηρίζουν αυτή την απόφαση δεν θα μπορέσουν να κρυφτούν.
Επί της ουσίας, ο Τραμπ έχει δημιουργήσει ένα βαθιά ανησυχητικό και πολιτικά διεφθαρμένο προηγούμενο. Έκανε κατάχρηση της εξουσίας χάρης (ξανά) και έχει ουσιαστικά υποστηρίξει την πολιτική βία που ασκείται στο όνομά του (ξανά).
Αξίζει επίσης να παρακολουθήσουμε στενά τις πολιτικές συνέπειες που ενέχει η εξουσία απονομής χάρης. Ο Τραμπ βρίσκεται στην αρχή της δεύτερης θητείας του, αλλά είναι η τελευταία του. Οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν μια ισχνή πλειοψηφία στη Βουλή και οι ενδιάμεσες εκλογές του 2026 θα είναι εδώ πριν το καταλάβουμε. Υπάρχουν πραγματικοί κίνδυνοι για το GOP τόσο τώρα όσο και στο μέλλον.
Ο Τραμπ αναμφίβολα θα ήθελε η μαζική χάρη του να είναι η τελευταία λέξη στην υπόθεση της 6ης Ιανουαρίου. Μπορεί να μην είναι τόσο τυχερός…
