Η πρόσφατη «ανακάλυψη» και τρίτης λίμνης στον εγκιβωτισμένο Κηφισό έφερε ξανά στην επικαιρότητα τη συζήτηση της αντιπλημμυρικής προστασίας του Λεκανοπεδίου της Αθήνας, ακόμη και απόψεις για την ανάδειξη της κοίτης του Κηφισού και του Ιλισού, στο πλαίσιο της γενικότερης ανάπλασης της Αθήνας.
Όσες επικοινωνιακές παρελάσεις με μηχανήματα, φορτηγά, «φιλαρμονικές» και κανάλια κατεβάσει στις κοίτες της «υπόγειας Αθήνας», στην «σκεπασμένη» κοίτη του Κηφισού, το αστικό κράτος με τους περιφερειάρχες και τους υπουργούς, η πραγματικότητα είναι πεισματάρα!
Δεν μπορούν να κρύψουν ότι η απουσία ολοκληρωμένου σχεδιασμού αντιπλημμυρικής προστασίας στην Αττική, συνολικά στη χώρα μας, αποδεικνύεται με τραγικό τρόπο τόσο πρόσφατα, όσο και όλα τα προηγούμενα χρόνια. Ότι είναι ιδιαίτερα σοβαρός ο κίνδυνος από πλημμυρικά φαινόμενα στην Αττική, λαμβάνοντας υπόψη και τις καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων χρόνων, ιδιαίτερα την τριετία 2021-2024. Ότι η καπιταλιστική ιδιοκτησία πάνω στη γη και η ανάγκη του κατασκευαστικού κεφαλαίου να εκτοξεύσει την κερδοφορία του, όλες τις τελευταίες δεκαετίες, ήταν που οδήγησαν στο σημερινό αστικό πολεοδομικό χάος. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περιοχές μέσα στον αστικό ιστό που πλημμυρίζουν έχουν κορεστεί πολεοδομικά.
Ο κίνδυνος όχι μόνο για πλημμυρικά φαινόμενα, αλλά και για την ασφάλεια του κεντρικού οδικού άξονα της χώρας, είναι τεράστιος και ο επιδιωκόμενος εφησυχασμός του λαού της Αττικής δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη ανησυχία.
Ο Κηφισός, στον οποίο παροχετεύεται το 70% των υδάτων της Αττικής και επηρεάζει τουλάχιστον 25 δήμους, δεν είχε συντηρηθεί και καθαριστεί για δεκαετίες και οι όποιες παρεμβάσεις καθαρισμού πραγματοποιούνται το τελευταίο διάστημα είναι αποσπασματικές και δεν εξασφαλίζουν την πραγματική προστασία. Ακόμα κι αν καθαριστεί πλήρως, ο κίνδυνος είναι πολύ μεγάλος αφού έχει περιοριστεί τεχνικά η κοίτη του. Οι μελέτες έχουν γίνει με υπολογισμούς που δεν εξασφαλίζουν την πραγματική αντιπλημμυρική προστασία για τα σύγχρονα δεδομένα, άλλα εξασφαλίζουν μεγαλύτερη κερδοφορία για τους κατασκευαστικούς ομίλους.
Άλλωστε, διαχρονικά, ο σχεδιασμός των όποιων αντιπλημμυρικών έργων, σύμφωνα με την πολιτική της ΕΕ που καθορίζεται με βάση το κριτήριο του κόστους-οφέλους για το κεφάλαιο και το κράτος του, οι ελλείψεις σε προσωπικό, μέσα και υποδομές πολιτικής προστασίας κλπ, αποτελούν μέρος της αντιλαϊκής πολιτικής της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και των περιφερειακών αρχών, που στηρίζονται από αυτά τα κόμματα. Μέρος της ίδιας πολιτικής είναι η απουσία μέτρων όπως ο τακτικός έλεγχος, ο καθαρισμός και η συντήρηση των δικτύων, ο έλεγχος στατικής επάρκειας υποδομών.
Τα αποτελέσματά της είναι η άναρχη δόμηση, η τσιμεντοποίηση, το μπάζωμα ρεμάτων, η απουσία ολοκληρωμένης μελέτης και σχεδιασμού αντιπλημμυρικής προστασίας με βάση όλη τη λεκάνη απορροής της Αττικής, που θα συνδέεται με το σύνολο των δραστηριοτήτων και την αλληλεπίδρασή τους στο υδατικό διαμέρισμα της Αττικής.
Ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης της Ελλάδας είναι ο πραγματικός ένοχος, η αιτία η οποία όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων συνολικά, αλλά επιδιώκει την αντιμετώπιση του σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων.
Το ΚΚΕ επανειλημμένα έχει αναδείξει τους κινδύνους και σήμερα. Επισημαίνει την κατεπείγουσα ανάγκη ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδάτων στο σύνολο της κάθε υδρολογικής λεκάνης, που θα αντιμετωπίζει και την αντιπλημμυρική προστασία και τα αναγκαία γι’ αυτήν έργα. Μία διαχείριση που υπονομεύουν όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις, αφού δεν εξασφαλίζουν τη δασοτεχνική διευθέτηση των χειμάρρων και ρεμάτων, από τις ορεινές-ψηλότερες περιοχές και προς τα κάτω, με στόχο την ανάσχεση των φερτών υλικών, τη μείωση της ταχύτητας των υδάτων, τη συμβολή στην ενίσχυση των υπόγειων υδαταποθηκών.
Το ΚΚΕ έχει, επίσης, αναδείξει ότι υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος από τα φαινόμενα διάβρωσης και τους κινδύνους για τη στατική επάρκεια των πλευρικών τοιχίων και του οδοστρώματος και ότι υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία από επικίνδυνους ρύπους στα ύδατα.
Γι’ αυτό και με την πρόσφατη ερώτησή του απαιτεί από την κυβέρνηση να εξασφαλιστεί η ασφάλεια του Κηφισού, με κριτήριο την αντιπλημμυρική προστασία, την αντισεισμική προστασία και συνολικά την ασφάλεια του οδικού άξονα. Να γίνει άμεσα ουσιαστική και ολοκληρωμένη συντήρηση και έλεγχος της στατικής επάρκειας και ασφάλειας του συνόλου των υποδομών, με ευθύνη του κράτους. Να πραγματοποιηθεί, με ευθύνη του κράτους, αντιπλημμυρικός σχεδιασμός και να υλοποιηθούν αναγκαία έργα για την προστασία του λαού και άμεσα να απομακρυνθούν σχολεία, λαϊκές κατοικίες και άλλες υποδομές από ρέματα και ζώνες υψηλού πλημμυρικού κινδύνου, με την εξασφάλιση της ασφαλούς μεταστέγασής τους, χωρίς οικονομική επιβάρυνση των λαϊκών στρωμάτων.
Το συμπέρασμα που βγαίνει απ’ όλα τα παραπάνω είναι ότι η πολιτική διαχείρισης του νερού προς όφελος του λαού προϋποθέτει ένα ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης, που θα έχει στο επίκεντρό του τις λαϊκές ανάγκες κι όχι το κέρδος. Προϋποθέτει την κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας και εργατικό έλεγχο. Η γη, τα δάση, οι υδάτινοι πόροι να είναι πραγματικά δημόσια αγαθά κι όχι εμπορεύματα ή πεδία κερδοφορίας. Απαιτεί εργατική εξουσία, σοσιαλισμό.
*Ο Αντώνης Ραλλάτος είναι Υπεύθυνος του Τμήματος Περιβάλλοντος της ΚΕ του ΚΚΕ και μέλος της ΚΕΟΕ
