Το πολίτευμα της Ελλάδας, με βάση το Σύνταγμα, είναι Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.
Αυτό σημαίνει ότι το πρόσωπο που διαθέτει την πιο μεγάλη εξουσία είναι ο πρωθυπουργός και όχι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Στην ουσία, ο Πρόεδρος λειτουργεί ως ρυθμιστής του πολιτεύματος και θεματοφύλακας της δημοκρατικής ομαλότητας, χωρίς να έχει λόγο στην ασκούμενη πολιτική. Το άλλο μοντέλο, αυτό της Προεδρικής Δημοκρατίας, το έχουν χώρες όπως η Γαλλία.
Μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1985 οι αρμοδιότητες του Προέδρου περιορίστηκαν ακόμα περισσότερο. Στην πραγματικότητα, ο Πρόεδρος δεν μπορεί να κάνει σχεδόν τίποτα χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης.
Βασικές αρμοδιότητες του Προέδρου
- Εκπροσωπεί διεθνώς το κράτος, κηρύσσει πόλεμο, συνομολογεί συνθήκες ειρήνης, συμμαχίας, οικονομικής συνεργασίας και συμμετοχής σε διεθνείς οργανισμούς ή ενώσεις και τις ανακοινώνει στη Βουλή όταν το συμφέρον και η ασφάλεια του κράτους το επιτρέπουν. Η αρμοδιότητα αυτή είναι τυπική και ασκείται ουσιαστικά από την κυβέρνηση.
- Διορίζει τον πρωθυπουργό, τους υπουργούς και τους υφυπουργούς, απαλλάσσει την Κυβέρνηση από τα καθήκοντά της αν αυτή παραιτηθεί ή απολέσει την εμπιστοσύνη της Βουλής, αναθέτει διερευνητική εντολή προκειμένου να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Κυβέρνησης που να απολαύει της εμπιστοσύνης της Βουλής.
- Συγκαλεί τη Βουλή σε σύνοδο τακτικά μία φορά το χρόνο και έκτακτα όταν αυτός το κρίνει εύλογο, κηρύσσει την έναρξη και τη λήξη κάθε βουλευτικής συνόδου αυτοπροσώπως ή δια του πρωθυπουργού, αναστέλλει τις εργασίες της βουλευτικής συνόδου, αρμοδιότητα που μπορεί να ασκήσει ο Πρόεδρος κατά διακριτική ευχέρεια μία φορά σε κάθε βουλευτική σύνοδο, διαλύει τη Βουλή και προκηρύσσει εκλογές στις περιπτώσεις που καθορίζει το σύνταγμα.
- Προκηρύσσει δημοψήφισμα για κρίσιμα εθνικά θέματα μετά από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου και απόφαση της Βουλής που λαμβάνεται με απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.
- Προκηρύσσει δημοψήφισμα για ψηφισμένο νομοσχέδιο που αφορά σε σοβαρό κοινωνικό θέμα, με διάταγμα που προσυπογράφεται από τον Πρόεδρο της Βουλής, εφόσον αυτό έχει προταθεί από 120 βουλευτές και έχει αποφασισθεί από 180 βουλευτές.
- Απευθύνει διαγγέλματα προς το λαό σε εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις, μετά από σύμφωνη γνώμη του πρωθυπουργού. Τα διαγγέλματα προσυπογράφονται από τον Πρωθυπουργό και δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
- Εκδίδει τους νόμους που ψηφίζει η Βουλή μέσα σε ένα μήνα από την ψήφισή τους.
- Δημοσιεύει τους νόμους που ψηφίζει η Βουλή. Δημοσίευση είναι η πράξη του Προέδρου της Δημοκρατίας με την οποία εντέλλεται τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (άρθρο 42 παρ. 1).
- Έχει το δικαίωμα της αναπομπής του ψηφισμένου νόμου στη Βουλή. Το δικαίωμα της αναπομπής μπορεί να ασκηθεί εντός ενός μηνός από την ψήφισή του νόμου και πρέπει να συνοδεύεται από έκθεση των λόγων της διαφωνίας του Προέδρου με το νομοσχέδιο.
- Εκδίδει κανονιστικά διατάγματα, σύμφωνα με όσα ορίζει το σύνταγμα.
- Εκδίδει πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου αποτελούν νομοθετικές ρυθμίσεις και εκδίδονται μετά από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου.
- Κηρύσσει τη χώρα σε κατάσταση πολιορκίας σε περίπτωση πολέμου, επιστράτευσης ή άμεσης απειλής της εθνικής ασφάλειας εφόσον η Βουλή απουσιάζει ή υφίσταται αντικειμενική αδυναμία έγκαιρης σύγκλησής της, μετά από πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου.
- Διορίζει το προσωπικό της Προεδρίας της Δημοκρατίας.
- Απονέμει τα προβλεπόμενα παράσημα σε ημεδαπούς και αλλοδαπούς σύμφωνα με τις διατάξεις των σχετικών νόμων.
- Είναι ο συμβολικός αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Χώρας και απονέμει τους βαθμούς σε όσους υπηρετούν σε αυτές όπως ορίζει ο νόμος.
- Ως διεθνής εκπρόσωπος του κράτους, χορηγεί τα διαπιστευτήρια γράμματα στους διπλωματικούς αντιπροσώπους της χώρας στα ξένα κράτη και δέχεται τα διαπιστευτήρια γράμματα των ξένων διπλωματικών αντιπροσώπων.
- Παρεμβαίνει στη δικαστική λειτουργία με την αρμοδιότητα της απονομής χάριτος.
Πηγή: Topontiki.gr
