Μετά τον εντοπισμό του πρώτου κρούσματος της γρίπης των πτηνών στον άνθρωπο και νέων μολύνσεων στα αιλουροειδή, η εξάπλωση του ιού H5N1 προκαλεί ανησυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες — οι ειδικοί αρνούνται ωστόσο να παραδοθούν στον πανικό.
Οι αμερικανικές υγειονομικές αρχές ανακοίνωσαν στις 18 Δεκεμβρίου ότι ένας ηλικιωμένος ασθενής που έπασχε από υποκείμενα νοσήματα νοσηλεύτηκε “σε κρίσιμη κατάσταση” στη Λουιζιάνα με γρίπη των πτηνών, για πρώτη φορά στη χώρα.
Σύμφωνα με τον προσδιορισμό της αλληλουχίας που δημοσιοποιήθηκε προχθές, Πέμπτη, ένα μικρό τμήμα του ιού H5N1 που βρέθηκε στον λαιμό του ασθενούς παρουσιάζει γενετικές τροποποιήσεις που μπορεί να το καθιστούν περισσότερο προσαρμοσμένο στο ανώτερο αναπνευστικό του ανθρώπου (στη μύτη ή στον λάρυγγα).
Οι μεταλλάξεις και το «καλό νέο»
Οι μεταλλάξεις αυτές “δημιουργήθηκαν πιθανόν κατά την αναπαραγωγή του ιού στον ασθενή“, ανέφεραν τα Αμερικανικά Κέντρα για τoν Έλεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών (CDC).
“Οι ιοί RNA είναι γνωστό ότι μεταλλάσσονται μέσα στους ξενιστές τους και αυτές οι μεταλλάξεις είναι βέβαια ανησυχητικές“, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Ρεμπέκα Κριστόφερσον, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα.
Όμως “το καλό νέο είναι ότι δεν φαίνεται να υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν ότι ο ιός έχει γίνει πιο μεταδοτικός, καθώς κανένα άλλο κρούσμα δεν συνδέεται με αυτό“, είπε.
Εδώ και αρκετούς μήνες, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αντιμέτωπες με επιζωοτία -το ισοδύναμο μιας επιδημίας στα ζώα- γρίπης των πτηνών.
Ο αυξανόμενος αριθμός των θηλαστικών που μολύνθηκαν από τον ιό ανησυχεί τους ειδικούς, που φοβούνται πως μια μεγάλη κυκλοφορία θα διευκολύνει τις μεταλλάξεις του ιού επιτρέποντάς του να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Στην περίπτωση του ασθενή της Λουιζιάνας, οι γενετικές μεταλλάξεις που παρατηρήθηκαν αποτελούν “ένα απαραίτητο στάδιο ώστε ένας ιός να γίνει πιο μεταδοτικός“, αλλά “δεν είναι το μοναδικό” που απαιτείται, δήλωσε η Άντζελα Ράσμουσεν, ιολόγος στο Πανεπιστήμιο Σασκάτσουαν στον Καναδά.
Παρόμοιες τροποποιήσεις έχουν παρατηρηθεί στο παρελθόν σε ασθενείς που είχαν μολυνθεί από τον ιό της γρίπης των πτηνών και αρρώστησαν βαριά, ωστόσο δεν οδήγησαν απαραίτητα σε αύξηση της μεταδοτικότητας του ιού, υπενθυμίζουν οι ειδικοί.
Για τον Τάις Κουίκεν, του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου Εράσμους, στην Ολλανδία, οι τελευταίες αυτές γενετικές μεταλλάξεις μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε λιγότερο σοβαρές μολύνσεις, με τον ιό να καθίσταται “πιο πιθανό” να “μολύνει το ανώτερο αναπνευστικό” και άρα να προκαλέσει καταρροή και πονόλαιμο, παρά το κατώτερο αναπνευστικό, και να οδηγήσει σε πνευμονίες.
Εκτός από τις γενετικές μεταλλάξεις, αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους ειδικούς είναι το επίπεδο κυκλοφορίας του ιού.
Εκτός από τον ασθενή στη Λουιζιάνα, 65 πιο ήπια κρούσματα της ασθένειας έχουν εντοπιστεί σε ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες από τις αρχές του 2024, και άλλα μπορεί να έχουν περάσει απαρατήρητα, σύμφωνα με τα CDC.
Η κυκλοφορία του ιού αυξάνει την πιθανότητα ανάμιξής του με εκείνο της εποχιακής γρίπης, με κίνδυνο να προκαλέσει την έναρξη μιας διαδικασίας παρόμοιας με εκείνες που οδήγησαν στις πανδημίες γρίπης του 1918 και του 2009, σύμφωνα με την Άντζελα Ράσμουσεν.
Επικίνδυνες οι ακατέργαστες τροφές για τα αιλουροειδή
Οι υγειονομικές αρχές παρακολουθούν επίσης με προσοχή την αύξηση των κρουσμάτων της γρίπης των πτηνών στα αιλουροειδή.
Στο Όρεγκον (βορειοδυτικές ΗΠΑ), μια γάτα πέθανε μετά την κατανάλωση ακατέργαστης τροφής για ζώα, της οποίας η μόλυνση από τον ιό H5N1 επιβεβαιώθηκε από τις αναλύσεις.
Είκοσι αιλουροειδή τα οποία είχαν μολυνθεί από τον ιό της γρίπης των πτηνών πέθαναν σε καταφύγιο της πολιτείας της Ουάσινγκτον (βορειοδυτικές ΗΠΑ), ανακοίνωσε στο Facebook μια τοπική ένωση προστασίας των ζώων.
Σύμφωνα με την Άντζελα Ράσμουσεν, μολυσμένες γάτες μπορεί να εκθέσουν τον ιδιοκτήτη τους σε “κίνδυνο” μόλυνσης στη διάρκεια κοντινών επαφών.
Η γρίπη των πτηνών A (H5N1) εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1996, όμως, από το 2020, ο αριθμός των εστιών στα πτηνά έχει αυξηθεί πολύ και ένας αυξανόμενος αριθμός θηλαστικών έχει επηρεαστεί.
