Η συζήτηση για τον περιορισμό της χρήσης των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης από ανήλικους είναι σημαντική και διεθνώς ανοιχτή, με πλήθος ερευνών και προειδοποιήσεις ειδικών για τους κινδύνους που ελλοχεύει η αλόγιστη έκθεση ανηλίκων σε διαδικτυακές πλατφόρμες.
Σε αυτή την κατεύθυνση, για παράδειγμα, η Αυστραλία δρομολόγησε μέτρα για την απαγόρευση των social media για παιδιά κάτω των 16 ετών. Ενώ την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό, στην οποία ανταλλάχθηκαν σκέψεις γύρω από τα μέτρα που θα ονομαστούν «Εθνική Στρατηγική Προστασίας Ανηλίκων από τον Εθισμό στο Διαδίκτυο», χωρίς βέβαια να μας κάνει σοφότερους…
Χωρίς υπερβολή θα μπορούσε κανείς να πει πως το ενδιαφέρον της κυβέρνησης είναι τουλάχιστον υποκριτικό. Η διάδοση της χρήσης και ο εθισμός στα Social Media από ολοένα και μικρότερες ηλικίες είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα. Το ότι το εντοπίζει η κυβέρνηση δεν σημαίνει ότι πρόκειται να λάβει ουσιαστικά μέτρα για τον περιορισμό του πόσο μάλλον για τη λύση του. Αυτό αποδεικνύεται από τα μέτρα που ανακοίνωσε και πρόκειται να παρουσιάσει αναλυτικά σε ειδική εκδήλωση στις 30 Δεκεμβρίου.
Η ανακοίνωση του kids wallet δεν είναι τίποτε άλλο από ένα ακόμη ατομικό μέτρο που υποχρεούται να λάβει κάθε οικογένεια. Στην ουσία πρόκειται για ακόμη μία απαγόρευση απέναντι στα παιδιά, με τους γονείς να κάνουν τους «αστυνόμους». Προφανώς οι γονείς έχουν ανησυχία και ενδιαφέρον για τα παιδιά τους αλλά η λύση δεν είναι να διαμορφώνουν σχέσεις αναξιοπιστίας αλλά σχέσεις αμοιβαίου σεβασμού και εμπιστοσύνης.
Άλλωστε, όπου έχουν προχωρήσει αντίστοιχα μέτρα, δεν καταγράφεται επίλυση ούτε καν αναστροφή σε τέτοια φαινόμενα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Νορβηγία όπου απαγορεύεται η χρήση των social media σε παιδιά κάτω των 13 ετών, αλλά τα μισά παιδιά ηλικίας 9 ετών τα χρησιμοποιούν. Και αυτό γιατί οι μεγάλες εταιρείες, ιδιοκτήτες των Μέσων Κοινωνικών Δικτύωσης, επί της ουσίας δεν αποδέχονται αυτά τα μέτρα, διότι οι νεότερες ηλικίες της νεολαίας αποτελούν, συν τοις άλλοις ένα πολύ προσοδοφόρο target group στις διάφορες διαφημιστικές εκστρατείες και στη γενικότερη επιδίωξη ιδεολογικής χειραγώγησης.
Η κυβέρνηση επιδίδεται σε μέτρα απαγόρευσης και ευχολόγια, παρόλο που γνωρίζει την πραγματική αιτία και αυτού του ζητήματος. Όμως ούτε θέλει ούτε μπορεί να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπισή του. Η χρήση των social media εκτοξεύθηκε στην περίοδο της καραντίνας, που η κυβέρνηση δεν πήρε κανένα ουσιαστικό μέτρο για τη στήριξη τόσο της οικογένειας όσο και των παιδιών. Η αλόγιστη χρήση ήρθε σαν αποτέλεσμα του εγκλεισμού, της μη λειτουργίας των σχολείων για μεγάλο χρονικό διάστημα, των ατελείωτων ωρών τηλεργασίας των γονιών και ταυτόχρονα της αποφυγής της επαφής με άτομα ευπαθών ομάδων, όπως είναι η γιαγιά και ο παππούς, που συνήθως παίζουν τον ρόλο της νταντάς, ακριβώς γιατί οι κυβερνήσεις αφήνουν στο έλεος τις οικογένειες και για αυτό το ζήτημα. Για αυτή την περίοδο, για τα ψυχολογικά και μαθησιακά κενά που έχει αφήσει στους νέους καμία έρευνα δεν έχει βγει στη δημοσιότητα και κανένα ουσιαστικό μέτρο δεν έχει ληφθεί.
Η πολιτική που εφαρμόζουν όλες οι κυβερνήσεις είναι αυτές που διαμορφώνουν ένα ασφυκτικό πλαίσιο στην καθημερινότητα των παιδιών και των οικογενειών τους. Ο ελεύθερος χρόνος είναι ελάχιστος ακόμη και σε παιδιά 12 και 13 ετών, αλλά και όπου αυτός υπάρχει δεν είναι δημιουργικός, επικρατεί η βαρεμάρα και η απόγνωση στους νέους για τα αδιέξοδα που βιώνουν. Αυτό είναι αποτέλεσμα του αποκλεισμού ολοένα και περισσότερων από μορφές συλλογικής καλλιτεχνικής, πολιτιστικής και αθλητικής έκφρασης και δημιουργίας, της απουσίας ενός σχολείου και Παιδείας που θα μορφώνει ολόπλευρα τους νέους ανθρώπους και θα είναι δημιουργικό. Η λαϊκή οικογένεια αναγκάζεται να κόψει από παντού τη στιγμή που όλα ακριβαίνουν, προτεραιότητα της είναι η εκπαίδευση των παιδιών, άρα δίνει υπέρογκα ποσά για φροντιστήρια και ιδιαίτερα κόβοντας από τις συλλογικές δραστηριότητες που μπορούν να δώσουν διέξοδο σε κάθε παιδί, γιατί ακόμη και αυτές εξαρτώνται από το αν ο κάθε γονιός έχει να διαθέσει χρήματα.
Ακόμη η ίδια η πιεστική καθημερινότητα των γονιών με τις ατελείωτες ώρες δουλειάς, την σωματική και ψυχική κούραση σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς δυσκολεύει ακόμη περισσότερο την αντιμετώπισή του ζητήματος. Η αύξηση των αποδοχών των εργαζομένων, της ουσιαστικής βελτίωσης των όρων εργασίας είναι μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν τις οικογένειες να απολαμβάνουν ποιοτικό χρόνο αξιοποιώντας τον για την παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων, αθλητικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων διαμορφώνοντας κριτήριο στα παιδιά τους.
Συνεπώς, η διάδοση της χρήσης και ο εθισμός στα Social Media από ολοένα και μικρότερες ηλικίες είναι αποτέλεσμα των αδιεξόδων που βιώνουν τα παιδιά, της εμπορευματοποίησης σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας και της σήψης των προτύπων και τρόπων ζωής που προωθούνται. Αυτά ακριβώς τα αδιέξοδα είναι που δεν αγγίζονται από την κυβέρνηση, γιατί η πολιτική της είναι αυτή που τα συντηρεί, τα διαιωνίζει και τα επιδεινώνει.
Το κριτήριο των μέτρων της κυβέρνησης δεν είναι η βελτίωση της ζωής των νέων ανθρώπων, η εξασφάλιση των προϋποθέσεων για την ικανοποίηση των παιδικών και εφηβικών αναγκών, αλλά το «κουκούλωμα» και για ακόμη μια φορά η επίκληση της ατομικής ευθύνης της οικογένειας.
Κριτήριο της τοποθέτησης του ΚΚΕ είναι η ικανοποίηση των αναγκών των ανηλίκων με τις ιδιαίτερες απαιτήσεις που αυτές έχουν ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Σκοπός είναι πως κάθε παιδί θα διαμορφώνεται σε έναν ολόπλευρα μορφωμένο άνθρωπο, ανακαλύπτοντας και εξελίσσοντας τις κλίσεις και τα ταλέντα του, δίνοντας του ολοκληρωμένα τα εφόδια για αυτό. Όταν στο επίκεντρο της κοινωνίας τεθούν οι πραγματικές ανάγκες του λαού και της νεολαίας και οι προϋποθέσεις για την κάλυψή τους, τότε θα διαμορφωθούν και οι όροι για ένα σχολείο που θα είναι δημιουργικό, που θα προάγει τη συλλογικότητα και όχι την απομόνωση, οι νέοι θα διαμορφώνουν ουσιαστικές σχέσεις με τους συνομηλίκους τους με βάση την πραγματική ζωή και όχι τα σαθρά πρότυπα που προβάλλονται από social media. Για αυτή την κοινωνία παλεύουν το ΚΚΕ και η ΚΝΕ και καλούν κάθε εργαζόμενο, κάθε νέο να μπει σε αυτό τον αγώνα.
Ο Θοδωρής Κωτσαντής είναι Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ
