Ανοδική είναι η τάση που καταγράφεται στις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία, με τον αριθμό των φορολογούμενων που χρωστούν ποσά άνω των 10.000 ευρώ να αυξάνεται δραματικά, πως προκύπτει από τα στοιχεία της έκθεσης του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής. Συγκεκριμένα, οι οφειλέτες που χρωστούν πάνω από 10.000 ευρώ αυξήθηκαν κατά 9.612 άτομα, ενώ το συνολικό χρέος αυτών ανέρχεται σε 83 δισ. ευρώ, καλύπτοντας το 77% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου.
Η έκθεση καταγράφει την εξέλιξη των «κόκκινων» οφειλών στα τέλη Οκτωβρίου 2024, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 108,45 δισ. ευρώ, από 106 δισ. ευρώ τον ίδιο μήνα πέρυσι. Από αυτά, το 24,3% του συνολικού χρέους (26,3 δισ. ευρώ) θεωρείται ανεπίδεκτο είσπραξης, αναδεικνύοντας τη δυσκολία στην είσπραξη ορισμένων χρεών.
Το 64% των νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών που δημιουργήθηκαν το 2024, ύψους 6,7 δισ. ευρώ, προέρχεται από δύο κατηγορίες φόρων: τον ΦΠΑ (2,5 δισ. ευρώ) και τον φόρο εισοδήματος (1,7 δισ. ευρώ). Παράλληλα, οι φόροι στην περιουσία αποτελούν το 7,3% του νέου ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, φτάνοντας τα 448,6 εκατ. ευρώ, ενώ το 14,2% των νέων οφειλών προέρχεται από μη φορολογικές υποχρεώσεις.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο αριθμός των οφειλετών μειώθηκε κατά 86.699 άτομα σε σχέση με πέρυσι, με την πτώση να αφορά κυρίως φορολογούμενους που χρωστούν ποσά κάτω των 500 ευρώ. Αντίθετα, αυξήθηκαν οι οφειλέτες με μεγαλύτερα χρέη, με τη μεγαλύτερη αύξηση να καταγράφεται στην κατηγορία των οφειλών μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ, όπου οι οφειλέτες αυξήθηκαν κατά 17.816 άτομα.
Το 90,5% των οφειλετών χρωστούν έως 10.000 ευρώ, ωστόσο το υπόλοιπο των χρεών αυτών αντιστοιχεί μόλις στο 3,6% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου. Αντίθετα, οι οφειλέτες που χρωστούν πάνω από 1 εκατ. ευρώ συγκεντρώνουν το 76,5% του συνολικού χρέους, αν και αποτελούν μόνο το 0,2% των οφειλετών.
Επιπλέον, το 61,5% των ληξιπρόθεσμων οφειλών που αφορούν 66,7 δισ. ευρώ προέρχεται από νομικά πρόσωπα, ενώ οι φυσικά πρόσωπα χρωστούν το υπόλοιπο 38,5% (41,8 δισ. ευρώ). Στις χαμηλές κατηγορίες οφειλών, το μεγαλύτερο ποσοστό των χρεών προέρχεται από φυσικά πρόσωπα. Αντιθέτως, όσο αυξάνεται το ύψος των οφειλών, οι νομικές οντότητες αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ποσοστό του συνολικού χρέους. Στην κατηγορία των οφειλών άνω του 1 εκατ. ευρώ, τα νομικά πρόσωπα συμμετέχουν με το 69,4%, φτάνοντας τα 57,5 δισ. ευρώ.
Το 17,4% των συνολικών ρυθμισμένων οφειλών εντοπίζεται στην κατηγορία από 500 έως 10.000 ευρώ, με τα ποσοστά ρύθμισης να διαφέρουν ανάλογα με την κατηγορία και την οφειλόμενη ποσότητα. Για τα φυσικά πρόσωπα, το υψηλότερο ποσοστό ρυθμισμένων οφειλών εντοπίζεται στην κατηγορία των 500-10.000 ευρώ, ενώ για τα νομικά πρόσωπα, η μεγαλύτερη ρύθμιση γίνεται στις οφειλές από 10.000 έως 100.000 ευρώ. Παράλληλα, τα ποσοστά ρύθμισης μειώνονται δραστικά για οφειλές κάτω των 500 ευρώ και άνω των 20.000 ευρώ για φυσικά πρόσωπα, και άνω των 150.000 ευρώ για νομικά πρόσωπα.
Σύμφωνα με τα δεδομένα, το 59,8% των ληξιπρόθεσμων οφειλών, που αντιστοιχεί σε 49,1 δισ. ευρώ, αφορά σε φορολογικές οφειλές. Το υπόλοιπο προέρχεται από πρόστιμα και μη φορολογικές οφειλές, οι οποίες παρουσιάζουν χαμηλότερο ποσοστό είσπραξης. Συγκεκριμένα, τα πρόστιμα αποτελούν το 29,6% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου χρέους και τα μη φορολογικά χρέη το 10,6%. Ωστόσο, το 90% των εισπράξεων προέρχεται από το 32,4% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου χρέους, ενισχύοντας την ανησυχία για την αποτελεσματικότητα των μέτρων είσπραξης.
Τα στοιχεία της ΑΑΔΕ καταδεικνύουν την ανάγκη για ενίσχυση των προσπαθειών είσπραξης, ιδίως για τις κατηγορίες οφειλών που χαρακτηρίζονται ως ανεπίδεκτες είσπραξης ή για εκείνες που αφορούν σε αφερέγγυους οφειλέτες, προκειμένου να βελτιωθεί η οικονομική κατάσταση του κράτους και να μειωθεί το υψηλό ποσοστό των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
