Μετά τις ενημερώσεις που έκανε στους πολιτικούς αρχηγούς ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, σήμερα στις 10 θα συνεδριάσει στο ΥΠΕΞ, το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, σε μια στιγμή που τα μέτωπα που ανοίγουν γύρω από την Ελλάδα αυξάνονται και πληθύνονται.
Το βασικό ενδιαφέρον της Αθήνας αυτή τη στιγμή είναι επικεντρωμένο στις εξελίξεις στη Συρία, μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ και τις προσπάθειες σχηματισμού κυβέρνησης από τις ομάδες των ανταρτών που προήλασαν ως τη Δαμασκό μέσα σε δέκα μέρες. Και το ενδιαφέρον αυτό δεν περιορίζεται μόνο στο τι συμβαίνει στη Συρία, αλλά και στις επιδιώξεις της Τουρκίας, η οποία δεν έχει κρύψει την ικανοποίησή της για την απομάκρυνση του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Άλλωστε, ο έκπτωτος πρόεδρος της Συρίας είχε αποκρούσει συστηματικά τις «επιθέσεις φιλίας» της Άγκυρας, ακόμα και λίγο καιρό πριν υποχρεωθεί να μπει σε ένα αεροπλάνο και να διαφύγει στη Ρωσία, η οποία και του παρέσχε άσυλο. Πλέον, η Άγκυρα θεωρεί ότι με τον Άσαντ εκτός πλάνου μπορεί να έλθει σε συνεννόηση με το νέο καθεστώς – άλλωστε δεν έκρυψε ποτέ ότι παρείχε βοήθεια σε ομάδες ανταρτών – ώστε να προωθήσει τα συμφέροντά της στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Οι βασικοί στόχοι της Τουρκίας είναι λίγο-πολύ γνωστοί: κατ΄ αρχάς, επιδιώκει να δημιουργήσει μία ζώνη ασφαλείας πλάτους 30 χιλιομέτρων εντός της Συρίας και κατά μήκος των νοτίων συνόρων της (βορειοανατολικά σύνορα της Συρίας), όπου θα έχει απαλλαγεί τόσο από ομάδες ακραίων ισλαμιστών, όσο και από τους Κούρδους που αποτελούν και τον βασικό «βραχνά» για την Άγκυρα, ιδίως μετά τη συνεργασία τους με τις ΗΠΑ στη διάρκεια του πολέμου κατά του ISIS, έστω κι αν η συνεργασία αυτή διερράγη επί προηγούμενης προεδρίας Τραμπ.
Ωστόσο, και σύμφωνα με πληροφορίες αυτό είναι που προβληματίζει την Αθήνα, αλλά και επειδή «ο λύκος στην αντάρα χαίρεται», δεν αποκλείεται η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη τις προσβάσεις που έχει στις ομάδες που αποτελούν τους νικητές στη Συρία, να επιδιώξει ακόμα και με την υπηρεσιακή κυβέρνηση της χώρας να συνάψει συμφωνία για ΑΟΖ και θαλάσσιες ζώνες, στα πρότυπα του διαβόητου «τουρκολιβυκού συμφώνου», το οποίο, υπενθυμίζεται, είχε πιάσει εξ απήνης την Αθήνα, η οποία προσπάθησε κατόπιν εορτής να το ακυρώσει σε διεθνές επίπεδο.
Από εκεί και πέρα, ο προβληματισμός για τη Συρία πηγαίνει ακόμα πιο βαθιά, καθώς μεταξύ των ανταρτών που ανέτρεψαν τον Άσαντ υπάρχουν και ομάδες ακραίων ισλαμιστών – έστω κι αν στην παρούσα φάση επιχειρούν ένα rebranding – οι οποίοι δεν θεωρείται καθόλου βέβαιο ότι βλέπουν με καλό μάτι τις εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας για ειρήνευση στη χώρα και κυρίως για μια «συμπεριληπτική» κυβέρνηση. Με απλά λόγια, η Αθήνα προβληματίζεται σοβαρά για τον κίνδυνο η Συρία να μετατραπεί σε ένα νέο Ιράκ ή μια νέα Λιβύη, δηλαδή, σε έναν ακόμα παράγοντα αποσταθεροποίησης της Μέσης Ανατολής και της ανατολικής Μεσογείου.
Προς το παρόν, η Αθήνα παρακολουθεί τα τεκταινόμενα και αναμένει μια σχετική σταθεροποίηση της κατάστασης προτού προχωρήσει σε περαιτέρω σχεδιασμό για το ζήτημα της Συρίας. Από την άλλη, στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών, το βάρος πέφτει πλέον στη νέα συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας και Τουρκίας που θα πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο στην Άγκυρα, καθώς ο διάλογος στα «μέτωπα» των ΜΟΕ και της θετικής ατζέντας συνεχίζεται κανονικά. Ωστόσο, σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου τα πράγματα μένουν στάσιμα, καθώς η Τουρκία θέλει να βάλει στην ατζέντα τα πάντα, ενώ η Ελλάδα επιμένει στη μία και μοναδική διαφορά, την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
