«Ο κόσμος δεν χρειάζεται να φοβάται τη νέα συριακή κυβέρνηση» ήταν η πρώτη δήλωση του επικεφαλής της οργάνωσης Hayat Tahrir al Sham (HTS) Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι λίγο μετά τον διορισμό του πρωθυπουργού Μοχάμεντ αλ Μπασίρ.
Ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, τα είπε αυτά σε μέσο ενημέρωσης της Δύσης, στο βρετανικό Sky News, και υπογράμμισε ότι από τότε που ο συνασπισμός των ανταρτών του ανέτρεψε την κυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ, δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει «επιστροφή στο χάος».
Ερωτηθείς ποιο είναι το μήνυμά του προς τις ξένες χώρες, ο ηγέτης των ανταρτών είπε χαρακτηριστικά ότι «οι φόβοι είναι περιττοί». «Η Συρία θα ανοικοδομηθεί», πρόσθεσε.
«Ο φόβος προέκυπτε από το καθεστώς. Η χώρα κινείται προς την ανάπτυξη και την ανοικοδόμηση, κινείται προς τη σταθερότητα» συμπλήρωσε ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι.
Ο ηγέτης των Σύρων ανταρτών είπε επίσης ότι ο λαός είναι «εξαντλημένος από τον πόλεμο» και δεν είναι έτοιμος για άλλη μία σύρραξη.
«Οι φόβοι μας ανακύπτουν από τις ιρανικές πολιτοφυλακές, τη Χεζμπολάχ και το καθεστώς που διέπραξαν τις σφαγές που βλέπουμε σήμερα», υποστήριξε δε.
«Επομένως, η απομάκρυνσή τους είναι η λύση για τη Συρία. Η σημερινή κατάσταση δεν θα επιτρέψει την επιστροφή στο χάος» κατέληξε.
Ποιος είναι ο Αμπού Μοχάμαντ αλ Τζολανί
Γεννημένος το 1982 στη Σαουδική Αραβία, ο Σαράα μετακόμισε στη Δαμασκό το 1989 με την οικογένειά του. Οι πρώτες του εμπειρίες από τον τζιχαντισμό ήρθαν μετά την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ το 2003. Ενταγμένος στην Αλ Κάιντα μέσω της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ (ISI), ο Σαράα βρέθηκε στο επίκεντρο του τζιχαντιστικού κινήματος, αλλά οι διαφωνίες του με τις ακραίες τακτικές της οργάνωσης οδήγησαν στην αποστασιοποίησή του.
Το 2011, στάλθηκε από τον Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι στη Συρία για να δημιουργήσει την Αλ Νούσρα, μια οργάνωση που είχε στόχο την ανατροπή του Άσαντ. Ωστόσο, η αποκάλυψη των δεσμών της με το Ισλαμικό Κράτος προκάλεσαν αντιδράσεις και οδήγησε τον Τζολανί να ορκιστεί πίστη στην Αλ Κάιντα, διαφοροποιώντας την Αλ Νούσρα από την ακραία βία του Ισλαμικού Κράτους.
Η διαφοροποίηση από την Αλ Κάιντα και η στρατηγική αλλαγή
Το 2016 προχώρησε σε μία αποφασιστική κίνηση: αποσχίστηκε από την Αλ Κάιντα και μετονόμασε την οργάνωσή του σε Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS). Αυτή η κίνηση δεν ήταν μόνο συμβολική αλλά και στρατηγική.
Με στόχο να κερδίσει την υποστήριξη των τοπικών πληθυσμών και να αποστασιοποιηθεί από την εικόνα του εξτρεμιστή, εστίασε στη σταθερότητα και την αναδιοργάνωση των περιοχών που κατείχε. Η HTS έγινε κυρίαρχη δύναμη στο Ιντλίμπ, τη μεγαλύτερη επαρχία υπό τον έλεγχο των ανταρτών στη βορειοδυτική Συρία.
Η οργάνωση δημιούργησε την «Κυβέρνηση Σωτηρίας», ένα πολιτικό σκέλος που λειτουργεί ως διοικητικός μηχανισμός. Με πρωθυπουργό, υπουργεία και τοπικές διοικήσεις, η HTS προσπαθεί να παρουσιάσει μια εικόνα σταθερότητας και ικανότητας διακυβέρνησης. Παράλληλα, ο Τζολανί υιοθέτησε μια πιο μετριοπαθή ρητορική, επιδιώκοντας να προσεγγίσει διεθνείς παράγοντες.
Οι κατηγορίες των σκληροπυρηνικών ισλαμιστών και των ακτιβιστών
Παρά τις προσπάθειές του, ο Τζολανί και η HTS συνεχίζουν να προκαλούν έντονες αντιδράσεις. Πολλοί κατηγορούν την οργάνωση για αυταρχισμό και καταστολή της αντιπολίτευσης στο Ιντλίμπ. Οι διαμαρτυρίες από ακτιβιστές και κατοίκους της περιοχής είναι συχνές, με κατηγορίες για αυθαίρετες συλλήψεις και περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης. Επιπλέον, οι σκληροπυρηνικοί ισλαμιστές επικρίνουν τον Τζολανί για υπερβολικές παραχωρήσεις προς τη διεθνή κοινότητα.
Παρά τις αντιφάσεις, η στρατηγική του να εξισορροπήσει τη θεοκρατική ταυτότητα της HTS με τις απαιτήσεις για σταθερότητα έχει αποφέρει αποτελέσματα. Η πρόσφατη επιτυχία της HTS να ενοποιήσει τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης και να καταλάβει τη Δαμασκό δείχνει την αποτελεσματικότητα αυτής της προσέγγισης.
