Σε πονοκέφαλο εξελίσσεται η πολιομυελίτιδα για το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Προλήψεως Ασθενειών (ECDC), μετά την ανίχνευση του μολυσματικού ιού στα λύματα έξι πόλεων, τριών διαφορετικών ευρωπαϊκών χωρών.
Το ECDC ζητάει από τις υγειονομικές υπηρεσίες όλων των κρατών μελών της ΕΕ να είναι σε επαγρύπνηση και να αναφέρουν άμεσα στις αρμόδιες αρχές τυχόν νέα θετικά δείγματα ή κρούσματα, καθώς υπάρχουν 2,4 εκατομμύρια παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί έναντι της νόσου από το 2012 έως και το 2021.
Αναλυτικά οι χώρες που έχουν εντοπιστεί θετικά δείγματα στα λύματα μεταξύ Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου 2024, είναι η Γερμανία, η Πολωνία και την Ισπανία.
Αναλυτικά στη Γερμανία, ίχνη του ιού βρέθηκαν στα λύματα στο Μονάχο, το Αμβούργο, την Κολωνία και τη Βόννη.
Στην Ισπανία εντοπίστηκαν στη Βαρκελώνη και στην Πολωνία τα θετικά δείγματα βρέθηκαν στην Βαρσοβία.
Τα ευρήματα αυτά, προκάλεσε έντονη ανησυχία στο ECDC γι΄αυτό και κάλεσε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να παραμείνουν σε επαγρύπνηση για την κατάσταση και να συνεχίσουν να εφαρμόζουν ισχυρή επιτήρηση και εμβολιασμό.
Οι ανιχνεύσεις σχετίζονται με ιούς πολιομυελίτιδας τύπου 2 (cVDPV2) που προέρχονται από εμβόλια από το στόμα, σε διάφορες πόλεις της ΕΕ, γεγονός που μπορεί να είναι ενδεικτικό της κυκλοφορίας των ιών. Μέχρι σήμερα, δεν έχουν αναφερθεί περιπτώσεις πολιομυελίτιδας στον άνθρωπο (οξεία χαλαρή παράλυση (AFP) λόγω του ιού της πολιομυελίτιδας). Το ECDC συνιστά στις αρχές δημόσιας υγείας στην ΕΕ να συνεχίσουν να διασφαλίζουν έγκαιρη και υψηλή εμβολιαστική κάλυψη στον γενικό πληθυσμό, διατηρώντας παράλληλα ευαίσθητα και αποτελεσματικά συστήματα επιτήρησης, συμπεριλαμβανομένης της AFP και της περιβαλλοντικής επιτήρησης.
«Η Ευρώπη είναι απαλλαγμένη από πολιομυελίτιδα από το 2002 και πρέπει να παραμείνει έτσι. Ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό είναι η αδιάκοπη εξασφάλιση υψηλών και αποτελεσματικών προγραμμάτων εμβολιασμού, τόσο για τα παιδιά, όταν οφείλονται, αλλά και μέσω προγραμμάτων catch-up, για ταξιδιώτες ή για άτομα που εισέρχονται στην ΕΕ από περιοχές υψηλού κινδύνου που ενδέχεται να να μην είναι πλήρως εμβολιασμένος», όπως δήλωσε η Sabrina Bacci, Επικεφαλής του Τμήματος για τις ασθένειες που προλαμβάνονται με εμβολιασμό και την ανοσοποίηση στο ECDC.
Τα εμβόλια
Τα αδρανοποιημένα εμβόλια κατά της πολιομυελίτιδας χρησιμοποιούνται σε όλες τις χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ ως μέρος του προγράμματος συνήθους ανοσοποίησης. Ενώ υπάρχουν προγράμματα εμβολιασμού, όσο υπάρχουν ακόμη μη εμβολιασμένες ή υποεμβολιασμένες πληθυσμιακές ομάδες στις ευρωπαϊκές χώρες και η πολιομυελίτιδα δεν έχει εξαλειφθεί παγκοσμίως, ο κίνδυνος επανεισαγωγής του ιού στην Ευρώπη παραμένει.
«Το ECDC εκτίμησε προηγουμένως ότι έως και 2,4 εκατομμύρια παιδιά στην ΕΕ μπορεί να μην έχουν εμβολιαστεί κατά της πολιομυελίτιδας εγκαίρως μεταξύ 2012 και 2021. Αυτοί οι αριθμοί πρέπει φυσικά να εξεταστούν με προσοχή, αλλά το θέμα είναι ότι απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες για να διασφαλιστεί πλήρης και έγκαιρη προστασία των πολιτών της ΕΕ», δήλωσε ο Δρ Bacci. «Θα πρέπει να εφαρμόζονται στοχευμένες, αποτελεσματικές και επικίνδυνες επικοινωνίες, μαζί με παρεμβάσεις για την εξασφάλιση αποτελεσματικών προγραμμάτων. Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης είναι πρωταρχικής σημασίας από αυτή την άποψη».
Ενώ ο αντίκτυπος και η σημασία των ευρημάτων δειγμάτων λυμάτων στη δημόσια υγεία δεν έχουν ακόμη καθοριστεί, οι ενέργειες προτεραιότητας παραμένουν οι ίδιες: αποτελεσματική επιτήρηση και υψηλή εμβολιαστική κάλυψη σε όλες τις κοινότητες. Η Ευρώπη εξακολουθεί να έχει υψηλή ικανότητα να επιτύχει και τους δύο αυτούς στόχους.
Το ECDC παρακολουθεί στενά την κατάσταση στην ΕΕ/ΕΟΧ και παγκοσμίως και παρέχει τακτικές ενημερώσεις για την κατάσταση της πολιομυελίτιδας σε μηνιαία βάση μέσω των αναφορών του για απειλές μεταδοτικών ασθενειών. Το ECDC διατηρεί επίσης έναν πίνακα ελέγχου που δείχνει τις χώρες που εξακολουθούν να είναι ενδημικές για πολιομυελίτιδα και οι οποίες έχουν συνεχή κρούσματα cVDPV και βρίσκεται σε στενή επαφή με τις αρχές των χωρών της ΕΕ/ΕΟΧ και το Περιφερειακό Γραφείο του ΠΟΥ για την Ευρώπη για να εξασφαλίσει αποτελεσματικό συντονισμό και εφαρμογή της Παγκόσμιας πολιομυελίτιδας Πρωτοβουλία εκρίζωσης.
Τι είναι η πολιομυελίτιδα
Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας υγείας (ΕΟΔΥ) η πολιομυελίτιδα είναι μια ιογενής νόσος που πλήττει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα. Μεταδίδεται πολύ εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο, μέσω των σταγονιδίων της αναπνοής αλλά και από την επαφή και από μολυσμένες επιφάνειες. Εμφανίζεται χωρίς ή με ήπια συμπτώματα (πυρετό, πονοκέφαλο, εμετό, διάρροια), η χειρότερη επιπλοκή της είναι η παράλυση. Έως και 15% των ασθενών που παραλύουν, πεθαίνουν.
Η πολιομυελίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε ηλικία, αλλά κυρίως πλήττει βρέφη και μικρά παιδιά. Πριν παρασκευαστεί το εμβόλιο, εθεωρείτο βέβαιο ότι όλα τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 5 ετών θα νοσήσουν.
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για την πολιομυελίτιδα και η παράλυση που προκαλείται από τη νόσο είναι μόνιμη και μη αναστρέψιμη. Ωστόσο, η πολιομυελίτιδα μπορεί να προληφθεί 100% με τον εμβολιασμό.
Σήμερα η πολιομυελίτιδα ενδημεί στο Πακιστάν, το Αφγανιστάν, ενώ σποραδικά κρούσματα εμφανίζονται σε πληθυσμούς με ελλιπή ανοσία σε διάφορες χώρες.
