Από τη μεγάλη «βουτιά» στα μνημονιακά χρόνια περάσαμε στη συνεχή άνοδο των τιμών των ακινήτων από το 2017 έως και σήμερα.
Θυμίζουμε ότι στη διάρκεια της κρίσης η κτηματαγορά σημείωσε πρωτοφανή πτώση στις τιμές σε καιρό ειρήνης, που ξεπέρασε το 40%. Σημειωτέων ότι η πτώση των τιμών στις κατοικίες ήταν υπερβολική ακόμη και με βάση την αντίστοιχη υποχώρηση του ΑΕΠ της χώρας, καθώς στην κρίση χάθηκε περίπου το 1/4 του προϊόντος της ελληνικής οικονομίας.
Η σημαντική ανάκαμψη στις τιμές άρχισε να καταγράφεται από το τρίτο τρίμηνο του 2017 . Συγκεκριμένα αν κοιτάξει τα στοιχεία μεταξύ του τρίτου τριμήνου 2017 και τρίτου τριμήνου 2023 η αύξηση φαίνεται να φθάνει σωρευτικά έφθασε στο 36,5%.
Ωστόσο όμως οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα συνεχίζουν και σήμερα να «τρέχουν» με διψήφιο ρυθμό ετήσιας αύξησης, ενώ σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Διαμερισμάτων της GEOAXIS, μόνο το επίπεδο της αύξησης των αξιών για τα νεόδμητα διαμερίσματα προσδιορίζεται στο 8,51% σε σχέση με ένα χρόνο πριν και στο καθόλου ευκαταφρόνητο 24,7% σε σχέση με δύο χρόνια πριν. Την ίδια ωρα για τα διαμερίσματα παλαιότητας, η αύξηση είναι επίσης πολύ μεγάλη (7,81% σε σχέση με ένα χρόνο πριν και 22,68% σε σχέση με δύο χρόνια πριν).
Η σημαντική άνοδος των αξιών σύμφωνα με την εταιρεία εξηγείται από το γεγονός ότι λόγω μεγάλης μείωσης της προσφοράς (ελέω εξαιρετικής τουριστικής σεζόν και Airbnb) το φετινό δείγμα περιλαμβάνει ως επί το πλείστον πολύ νεότερα και ακριβότερα διαμερίσματα.
Μάλιστα η GEOAXIS σημειώνει ότι η ζήτηση από εγχώριους επενδυτές (θεσμικούς και μη) φαίνεται να διατηρείται και τα επόμενα χρόνια καθώς υπάρχουν διαθέσιμα κεφάλαια παρά τα υψηλά επιτόκια.
Ειδικότερα, η ασφάλεια που προσφέρει η χώρα σε συνδυασμό με το πρόγραμμα Golden Visa και το γεγονός ότι το εγχώριο real estate εξακολουθεί να είναι φτηνό σχετικά με την Ευρώπη και άλλα κράτη (π.χ. Ισραήλ) θα συνεχίσει να οδηγεί σημαντικά ξένα κεφάλαια στην αγορά οικιστικών ακινήτων. Τονίζει ακόμη ότι σε καμία περίπτωση η αγορά δεν βιώνει συνθήκες φούσκας καθώς το επίπεδο της προσφοράς (ιδιαίτερα νεόδμητων διαμερισμάτων) εξακολουθεί να είναι πολύ περιορισμένο, σε σχέση με την ζήτηση.
Η ξέφρενη άνοδος στις τιμές των κατοικιών αποτελεί φαινόμενο που προβληματίζει διεθνείς αναλυτές. Παράλληλα, η Κομισιόν έχει ήδη εκφράσει ανησυχίες για την υπερτίμηση των κατοικιών στην Ελλάδα, εκτιμώντας την στο 18,7% το 2023.
Όπως σημειώνει η Κομισιόν, βασικοί παράγοντες πίσω από την πρόσφατη άνοδο των τιμών ήταν η ανάκαμψη της εγχώριας και ιδιαίτερα ισχυρής εξωτερικής ζήτησης μετά την πανδημία εν μέσω υποτιμημένων τιμών κατοικιών και της ενεργειακής κρίσης. Οι ξένοι αγοραστές από την ΕΕ, καθώς και οι υπήκοοι τρίτων χωρών που ενθαρρύνονται εν μέρει από το πρόγραμμα Golden Visa, έχουν δείξει ανανεωμένο και έντονο ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά ακινήτων με σημαντικές εισροές Άμεσων Ξένων Επενδύσεων.
Όπως και να έχει το γεγονός αυτό έχει δυσκολέψει την πρόσβαση στη στέγαση για ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών και, φυσικά, επιχειρηματιών και δη μικρομεσαίων.
Από την άλλη, η μελλοντική πορεία της ελληνικής αγοράς ακινήτων εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι εξής: Η οικονομική ανάπτυξη, η νομισματική πολιτική και, φυσικά, οι γεωπολιτικές εξελίξεις, δεδομένων των πολεμικών συγκρούσεων που εξελίσσονται στην Ουκρανία και τη Γάζα.