Τις τελευταίες ημέρες έχει δημιουργηθεί μεγάλη αναστάτωση γύρω από το ζήτημα της φορολόγησης των φιλοδωρημάτων, καθώς η υφιστάμενη νομοθεσία παραμένει ασαφής και δεν παρέχει σαφείς κατευθύνσεις.
Για να ξεκαθαριστεί η κατάσταση, οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς απηύθυναν ερώτηση στον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη, ζητώντας του να αποκαλύψει αν σκοπεύει να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση. Αυτή η ρύθμιση θα εξασφαλίσει ότι τα προαιρετικά φιλοδωρήματα που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι στον τομέα του επισιτισμού δεν θα θεωρούνται μισθός, ώστε να μπορούν να εισπράττονται στο σύνολό τους από τους δικαιούχους, ανεξαρτήτως του τρόπου πληρωμής.
Το ζήτημα αυτό έχει ανακύψει εξαιτίας της αυξανόμενης τάσης πληρωμών μέσω πιστωτικών καρτών, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι πελάτες να επιλέγουν να καταβάλλουν το φιλοδώρημα ηλεκτρονικά. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την εγκύκλιο Α.1088/2023 της ΑΑΔΕ, τα φιλοδωρήματα που πληρώνονται με κάρτα εντός ενός μήνα θεωρούνται μισθός και υπόκεινται σε κανονικούς φόρους και ασφαλιστικές κρατήσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, για παράδειγμα, αν σε έναν λογαριασμό ύψους 100 ευρώ ο πελάτης προσθέσει φιλοδώρημα 10 ευρώ, μετά την παρακράτηση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών, το ποσό που τελικά θα λάβει ο εργαζόμενος να είναι μόλις 4 ευρώ.
Αυτή η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, καθώς είναι γνωστό ότι πολλοί εργοδότες δεν καταβάλλουν καν τον κατώτερο μισθό στους εργαζομένους στο σέρβις, επικαλούμενοι ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να βασίζονται στα “έξτρα φιλοδωρήματα” για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους. Συνεπώς, τα φιλοδωρήματα γίνονται ζωτικής σημασίας για την επιβίωση αυτών των εργαζομένων.
Φορολογική αντιμετώπιση των φιλοδωρημάτων
Η φορολογική αντιμετώπιση των φιλοδωρημάτων είναι κρίσιμη για την οικονομική κατάσταση των εργαζομένων στον τομέα του επισιτισμού. Υπάρχουν τρεις βασικές κατηγορίες φιλοδωρημάτων:
- Φιλοδώρημα ως ποσοστό του λογαριασμού: Αυτή η κατηγορία αφορά τα φιλοδωρήματα που υπολογίζονται ως ποσοστό της αξίας των λογαριασμών. Για παράδειγμα, αν το ποσοστό είναι 10%, αυτά τα ποσά θεωρούνται έσοδα της επιχείρησης και φορολογούνται κανονικά, ενώ υπόκεινται και σε ασφαλιστικές κρατήσεις, γεγονός που μειώνει το τελικό ποσό που λαμβάνει ο εργαζόμενος.
- Φιλοδώρημα σε μετρητά: Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει τα φιλοδωρήματα που δίνονται σε μετρητά από τους πελάτες. Τα ποσά αυτά μοιράζονται μεταξύ των εργαζομένων και δεν υπόκεινται σε φορολογία, καθώς οι εργαζόμενοι δεν είναι υποχρεωμένοι να δηλώνουν αυτά τα ποσά στη φορολογική τους δήλωση.
- Φιλοδώρημα μέσω κάρτας: Όταν ο πελάτης δίνει φιλοδώρημα μέσω κάρτας, η επιχείρηση υποχρεούται να καταχωρίσει και το ποσό του λογαριασμού και το ποσό του φιλοδωρήματος στα έσοδά της. Σύμφωνα με απόφαση της ΑΑΔΕ, αν το φιλοδώρημα αποδίδεται μέσω κάρτας, υπάρχει η δυνατότητα να καταχωριστεί αυτόνομο ποσό φιλοδωρήματος, και η επιχείρηση υποχρεούται να το αποδώσει στους εργαζόμενους. Αυτό δημιουργεί την ανάγκη για αυστηρότερη εποπτεία και διαφάνεια στις συναλλαγές.
Απόφαση του Άρειου Πάγου
Ο Άρειος Πάγος έχει αποφανθεί ότι «τα φιλοδωρήματα που καταβάλλονται προαιρετικά στους εργαζομένους από τους πελάτες του εργοδότη, σε αντάλλαγμα για την παρεχόμενη εξυπηρέτηση, αποτελούν μέρος του μισθού μόνο όταν υπάρχει ρητή ή σιωπηρή συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου». Αυτή η απόφαση αναδεικνύει τη σημασία των συμφωνιών που μπορεί να υπάρχουν μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων σχετικά με την καταβολή των φιλοδωρημάτων και υπογραμμίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη διαφάνεια και προστασία των εργαζομένων στον τομέα του επισιτισμού.
Συνολικά, η φορολόγηση των φιλοδωρημάτων παραμένει ένα κρίσιμο ζήτημα που απαιτεί άμεσες νομοθετικές παρεμβάσεις. Με τις νέες τάσεις στην αγορά, όπως η καταβολή τους μέσω πιστωτικών καρτών, είναι επιτακτική ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι δεν θα επιβαρύνονται αδικαιολόγητα και θα μπορούν να απολαμβάνουν πλήρως τα φιλοδωρήματα που τους προσφέρονται.
