Politico: Το επόμενο «πραξικόπημα» του Πούτιν – Τα φιλορωσικά ερείσματα στην πρώην Ανατολική Γερμανία

Οι περιφερειακές εκλογές σε τρία ανατολικά γερμανικά κρατίδια τον Σεπτέμβριο βρίσκονται στο επίκεντρο ανάλυσης του Politico σε σχέση με την επιρροή του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν μπορεί να σκέφτεται την αιφνιδιαστική εισβολή της Ουκρανίας στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας αυτόν τον μήνα, αλλά αυτό το Σαββατοκύριακο πιθανότατα θα γιορτάζει εδαφικά κέρδη πιο δυτικά – στη Γερμανία, γράφει το Politico.

Τα φιλικά προς τη Ρωσία κόμματα σε τρία ανατολικά γερμανικά κρατίδια —Βρανδεμβούργο, Σαξονία και Θουριγγία— πρόκειται να σημειώσουν σημαντικά κέρδη στις περιφερειακές εκλογές τον Σεπτέμβριο, δύο από τις οποίες έχουν οριστεί για την Κυριακή.

Η φιλορωσική Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) έχει μεγάλες πιθανότητες να τερματίσει πρώτη και στις τρεις πολιτείες, και η προσφάτως συσταθείσα αριστερή Συμμαχία Sahra Wagenknecht (BSW) φουντώνει, η Μόσχα πρόκειται να αποκαταστήσει ισχυρά ερείσματα σε μια ευρεία περιοχή της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, μια περιοχή που κυριάρχησε για δεκαετίες κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Εάν οι προβλέψεις επιβεβαιωθούν στην κάλπη, τα αποτελέσματα είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσουν βαθιά ανησυχία σε ολόκληρη τη Γερμανία. Μια εξτρεμιστική κατολίσθηση θα αποκάλυπτε τον βαθμό στον οποίο οι προσπάθειες του πολιτικού κατεστημένου της Γερμανίας να επιδιορθώσει το χάσμα Ανατολής-Δύσης της χώρας απέτυχαν και θα κλονίσει τον ήδη κλονισμένο τριμερή συνασπισμό του Βερολίνου στον πυρήνα του.

Mία σαρωτική νίκη θα σήμαινε επίσης μια προσωπική νίκη για τον Πούτιν: Η δράση του Ρώσου ηγέτη ως κατάσκοπος της KGB τη δεκαετία του 1980 στη Δρέσδη, είναι μια εμπειρία που του άφησε μια διαρκή γοητεία για όλα τα γερμανικά πράγματα. Ένας βιογράφος τον ονόμασε ακόμη και μια φορά «ο Γερμανός στο Κρεμλίνο».

Συνολικά, τα φιλικά προς τη Μόσχα κόμματα, τα οποία εκτείνονται στην ακροδεξιά και αριστερά του πολιτικού φάσματος, αναμένεται να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 50 τοις εκατό των ψήφων σε όλες τις περιφέρειες, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Σε μια πολιτεία, τη Θουριγγία, τα κόμματα προβλέπεται να πιάσουν έως και 65 τοις εκατό, με το AfD να τερματίζει πρώτο με περίπου 30 τοις εκατό.

Αν και δεν είναι όλα τα κόμματα τόσο απροκάλυπτα φιλορωσικά όσο το AfD, μοιράζονται δύο κοινές αφηγήσεις που προωθούνται από την ακροδεξιά: ότι το ΝΑΤΟ μοιράζεται την ευθύνη για τον πόλεμο στην Ουκρανία και ότι μια ειρηνική λύση θα ήταν δυνατή αν μόνο η Δύση έκανε σοβαρές διπλωματικές κινήσεις.

Τα κυρίαρχα κυβερνώντα κόμματα της Γερμανίας σε εθνικό επίπεδο — οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι Πράσινοι και οι Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP) — έχουν υποβιβαστεί στο καθεστώς επίσης υποψηφίου, με τις δημοσκοπήσεις να προβλέπουν σωρευτικό αποτέλεσμα περίπου 12 τοις εκατό στη Σαξονία και τη Θουριγγία και 27 τοις εκατό στο Βραδεμβούργο. Ακόμη και όταν περιλαμβάνεται η μεγαλύτερη κεντρώα δύναμη της Γερμανίας, οι συντηρητικοί Χριστιανοδημοκράτες (CDU), η συνδυασμένη δημοσκόπηση των κυρίαρχων κομμάτων δεν ξεπερνά το 50%.

Αυτή είναι μια εξαιρετική πτώση για τα κεντρώα κόμματα που έχουν διαμορφώσει την πολιτική ζωή της ανατολικής Γερμανίας από την επανένωση. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι δυνάμεις του κατεστημένου της Δυτικής Γερμανίας ουσιαστικά αποίκησαν την Ανατολή, στέλνοντας τους δικούς τους πολιτικούς βετεράνους για να διοικήσουν τη Σαξονία και άλλα κράτη. Ακόμη και σήμερα, περισσότερο από το 40 τοις εκατό της ανώτερης πολιτικής τάξης στα ανατολικά κρατίδια της Γερμανίας προέρχεται από τη Δύση.

Η ταχεία άνοδος του AfD και άλλων λαϊκιστικών κομμάτων στην Ανατολή υποδηλώνει ότι αυτή η προσέγγιση απέτυχε. Τόσο οι Πράσινοι όσο και το FDP, το μικρότερο από τα τρία κόμματα στον εθνικό συνασπισμό της Γερμανίας, αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να αποκλειστούν και από τα τρία κρατικά κοινοβούλια, σύμφωνα με την πρόσφατη δημοσκόπηση. Για να κερδίσουν έδρες, τα κόμματα πρέπει να συγκεντρώσουν τουλάχιστον πέντε τοις εκατό των ψήφων.

«Τα δημοκρατικά κόμματα — το SPD, το CDU, ακόμη και οι Πράσινοι — ποτέ δεν κατάφεραν να εδραιωθούν στην Ανατολή με τον ίδιο τρόπο που έκαναν στη Δύση και αυτό καθιστά πολύ πιο εύκολο φυσικά για ένα κόμμα όπως το AfD να γλιστρήσει. ένα πλεονέκτημα ενός πιο ασταθούς εκλογικού σώματος», δήλωσε ο Johannes Kieß, κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας.

Παρόλο που η επανένωση μεταμόρφωσε θεμελιωδώς την οικονομία της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, ανεβάζοντας το βιοτικό επίπεδο σε ένα ανεξιχνίαστο επίπεδο υπό τον κομμουνισμό, η δυσαρέσκεια για την de facto κατάληψη της χώρας από τη Δύση παραμένει αισθητή σε πολλές γωνιές. Από την επανένωση, η περιοχή έχει χάσει το 15 τοις εκατό του πληθυσμού της, καθώς πολλοί πρώην Ανατολικογερμανοί, ιδίως γυναίκες, μετακόμισαν δυτικά.

Η απογοήτευση για τέτοιες εξελίξεις ενισχύεται συχνά από εθνικούς πολιτικούς που αντιμετωπίζουν την περιοχή, η οποία σήμερα είναι μόλις το ένα πέμπτο της έκτασης της πρώην Δυτικής Γερμανίας από άποψη πληθυσμού, ως «την άλλη».

«Πρέπει να εξηγήσει κανείς τα πράγματα λίγο περισσότερο στην Ανατολή παρά στη Δύση, αλλά χαίρομαι που το κάνω και μου αρέσει να πηγαίνω εκεί», είπε ο ηγέτης του CDU Φρίντριχ Μερτς σε συνέντευξη που παραχώρησε τον Μάιο, αναφερόμενος στη σκληρή στάση του κόμματός του απέναντι στη Ρωσία.
Εκείνη την εποχή, ο Merz είπε ότι στόχευε για την πρώτη θέση και στις τρεις πολιτείες, αλλά αυτό είναι πλέον πιθανόν απρόσιτο. Ακόμη και στη Σαξονία, όπου το CDU φαίνεται να προηγείται με μικρή διαφορά, το AfD προηγείται σε ορισμένες πρόσφατες δημοσκοπήσεις.

Αν και το κόμμα του Μερτς παραμένει ανταγωνιστικό εκεί, μπορεί να το κατάφερε μόνο επειδή ο πρωθυπουργός του CDU, Michael Kretschmer, αντιτίθεται στη δαπάνη δισεκατομμυρίων για στρατιωτική βοήθεια για την Ουκρανία και έχει κάνει την υπεράσπιση των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Μόσχας και Κιέβου κεντρικό στοιχείο της εκστρατείας του.

Ο Kretschmer πραγματοποίησε επίσης επίσκεψη στη Μόσχα το 2021, προσκαλώντας τον Πούτιν να επισκεφθεί τη Δρέσδη, όπου βρισκόταν ο Ρώσος ηγέτης όταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου.

«Θα ήταν μεγάλη τιμή, εξοχότατε, να σας χαιρετήσω στη Σαξονία», είπε τότε ο Κρέτσμερ στον Πούτιν.

Δεκαετίες αντιδυτικής προπαγάνδας

Το ότι ακόμη και ένας κορυφαίος Γερμανός συντηρητικός από την Ανατολή ήταν πρόθυμος να υποκλιθεί στον Πούτιν υπογραμμίζει τον βαθμό στον οποίο οι ρωσικές αφηγήσεις έχουν επικρατήσει στην περιοχή. Ακόμα κι αν οι περισσότεροι Γερμανοί στην Ανατολή δεν έχουν αυταπάτες για τον Πούτιν, ο πληθυσμός δεν έχει ξεπεράσει ακόμη δεκαετίες αντιδυτικής προπαγάνδας. Για πολλούς, η Μόσχα δεν είναι χειρότερη από την Ουάσιγκτον, την οποία οι λαϊκιστές πολιτικοί κατηγορούν ότι εργάζεται στα παρασκήνια για να επιδιώξει τους δικούς της στόχους στην Ουκρανία.

«Οι ΗΠΑ είναι μια υπερδύναμη σε παρακμή που αγωνίζεται να διατηρήσει την παγκόσμια ηγεμονία της», δήλωσε τον περασμένο μήνα η Sahra Wagenknecht, η ηγέτιδα της ομώνυμης BSW.

Ως επί το πλείστον, οι αριστεροί πολιτικοί στην Ανατολή συγκεντρώνονται στο BSW και στο Αριστερό κόμμα, τον διάδοχο του πρώην κομμουνιστικού κόμματος της Ανατολικής Γερμανίας, και είναι λιγότερο υπέρ του Πούτιν παρά υπέρ της ειρήνης.

«Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική τάξη που να περιλαμβάνει τη Ρωσία», δήλωσε αυτόν τον μήνα ο Μπόντο Ράμελοου, ο σημερινός πρωθυπουργός της Θουριγγίας και μια από τις πιο επικριτικές φωνές προς τη Ρωσία στο κόμμα της Αριστεράς. «Όλες οι χώρες που συμμετέχουν θα πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα σύμφωνο μη επίθεσης και να δημιουργήσουν μια κοινότητα άμυνας».

Οι επικριτές απορρίπτουν τέτοιες εκκλήσεις από την αριστερά ως αφελείς. Το να πιέζει η Δύση να τερματίσει τις αποστολές όπλων ενώ λέγεται στην Ουκρανία να αναστείλει τον αγώνα της και να εκχωρήσει εδάφη παίζει τελικά στα χέρια της Μόσχας και νομιμοποιεί την εισβολή της στην Ουκρανία, λένε.

Η μεγαλύτερη απειλή, ωστόσο, παραμένει το AfD, το οποίο θα προκαλούσε έναν πολιτικό σεισμό που θα αντηχούσε πολύ πέρα ​​από τα σύνορα της Γερμανίας εάν το κόμμα κερδίσει και στα τρία κράτη, μια προοπτική που ορισμένοι λένε ότι είναι πιο πιθανή μετά την επίθεση με μαχαίρι της περασμένης εβδομάδας στο Σόλινγκεν που φέρεται να διέπραξε Σύρος. άνδρας με ύποπτους δεσμούς με το Ισλαμικό Κράτος.

Ακόμα κι αν οι περισσότεροι Γερμανοί στην Ανατολή δεν έχουν αυταπάτες για τον Πούτιν, ο πληθυσμός δεν έχει ξεπεράσει ακόμη δεκαετίες αντιδυτικής προπαγάνδας.
Οι σύνδεσμοι του AfD με τη Μόσχα είναι καλά τεκμηριωμένοι. Πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, οι γερμανικές αρχές αποκάλυψαν αυτό που ισχυρίζονται ότι ήταν μια επιχείρηση επιρροής της Ρωσίας στην οποία ενεπλάκη ένας από τους κύριους υποψηφίους του AfD. Ακόμα κι έτσι, το κόμμα τερμάτισε δεύτερο με 16 τοις εκατό και είχε ιδιαίτερα καλή απόδοση στην Ανατολή.

Πολλά ανώτερα στελέχη του AfD δεν κρύβουν τη συγγένειά τους με το αυταρχικό καθεστώς του Πούτιν.

Ο Björn Höcke, ο ηγέτης του AfD στη Θουριγγία, τον οποίο πολλοί θεωρούν ως πνευματικό νονό του κόμματος, έχει πει ότι αν γίνει ποτέ καγκελάριος της Γερμανίας, το πρώτο του ταξίδι θα ήταν στη Μόσχα.

Σε περίπτωση που συμβεί κάτι τέτοιο, κάτι που δεν είναι άλλο από μακρινό, είναι πιο πιθανό ο Πούτιν να τον επισκεφτεί πρώτος.

Προτού οι σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Βερολίνου επιδεινωθούν, ο Πούτιν ήταν συχνός επισκέπτης στη Γερμανία – συμπεριλαμβανομένης της πρώην πατρίδας του στην Ανατολή.

«Θα είμαι ειλικρινής, έρχομαι στη Δρέσδη με ένα ιδιαίτερο συναίσθημα», είπε σε ακροατήριο κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στην πόλη το 2009 για να λάβει το παράσημο του Αγίου Γεωργίου, ένα βραβείο για να τιμήσει εξέχουσες προσωπικότητες που «πολεμούν για τα καλά στον κόσμο».

«Αυτό είναι χωρίς αμφιβολία ένα από τα κέντρα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, μια πόλη πλούσια σε ιστορία με τη δική της ιδιαίτερη γοητεία», είπε ο Πούτιν.