Πριν από περίπου μία εβδομάδα, το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν ήταν έτοιμο να αναλάβει την εξουσία στη Γαλλία για πρώτη φορά στην ιστορία της σύγχρονης δημοκρατίας.
Όπως αναφέρει το Politico, το βράδυ της Κυριακής η Λεπέν βρέθηκε μαζί με υποστηρικτές του Εθνικής Συσπείρωσης (RN) σε μια λαμπερή δεξίωση κοντά στο Floral Park του Παρισιού, στα ανατολικά της πρωτεύουσας. Η σαμπάνια έρεε, καθώς περίμεναν τα αποτελέσματα του β’ γύρου των βουλευτικών εκλογών.
Μετά, ο κόσμος της άρχισε να καταρρέει…
Τα αποτελέσματα ήταν η απόλυτη ανατροπή. Το RN τερμάτισε στην τρίτη θέση, τόσο πίσω από την Αριστερή Συμμαχία όσο και από τον συνασπισμό του αντιδημοφιλούς προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν.
Η Εθνική Συσπείρωση δεν θα έρθει στην εξουσία, ο ηγέτης του, Ζορντάν Μπαρντελά, δεν θα είναι πρωθυπουργός και το κόμμα μπορεί να μην είναι καν η αξιωματική αντιπολίτευση στο Κοινοβούλιο.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, την Τρίτη ανακοινώθηκε ότι η Λεπέν ελέγχεται από την εισαγγελία του Παρισιού για διαφθορά, μετά από καταγγελίες σχετικά με την προεκλογική της καμπάνια δύο χρόνια πριν.
Τι πήγε στραβά για το πρόσωπο της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς;
Τα λάθη του Μπαρντελά
Μιλώντας στον απόηχο της ήττας, ο 28χρονος Μπαρντελά πέρασε μια ολόκληρη μέρα ζητώντας συγγνώμη για την πρώτη μεγάλη ήττα της πολιτικής του καριέρας. «Πάντα κάνουμε λάθη, έκανα λάθη και αναλαμβάνω το μερίδιο της ευθύνης μου για τα αποτελέσματα», είπε στη γαλλική τηλεόραση τη Δευτέρα.
«Μυρίζοντας αίμα», κάποιοι από την παλιά φρουρά του κόμματος έχουν στραφεί εναντίον της νέας ηγεσίας υπό τον Μπαρντελά. Ο Μπρούνο Μπιλντ, στενός σύμμαχος της Λεπέν που ήρθε σε σύγκρουση με τον νεαρό πολιτικό, επέκρινε τη διαχείριση της καμπάνιας του RN. Το κόμμα «πρέπει να κάνει κάποια ενδοσκόπηση», είπε ο βουλευτής του RN. Περιέγραψε «δομικές αιτίες» που εμπόδισαν την εκστρατεία της ακροδεξιάς στον δεύτερο γύρο.
Ο Λουί Αλιό, δήμαρχος του Περπινιάν που έχασε από τον Μπαρντελά στην κούρσα ηγεσίας του 2022, επέκρινε τη διαδικασία επιλογής υποψηφίων του RN.
Το 2017, μετά την απογοητευτική απόδοση της Λεπέν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών και μια άστοχη συζήτηση εναντίον του Μακρόν, ο τότε δεύτερος στην εξουσία του RN, Φλοριάν Φιλιπό, παραγκωνίστηκε και τελικά οδηγήθηκε στο να αποχωρήσει από το κόμμα.
Και αυτή τη φορά, τα κεφάλια αρχίζουν να… πέφτουν.
Το απόγευμα της Δευτέρας, ο πρόσφατα εκλεγμένος ευρωβουλευτής Ζιλ Πενέλ παραιτήθηκε από τη θέση του γενικού διευθυντή της Εθνικής Συσπείρωσης. Ο Πενέλ ήταν υπεύθυνος για το σχέδιο του RN για τη νίκη, που ονομάστηκε «σχέδιο Ματινιόν». Υποτίθεται ότι ήταν τόσο δύσκολο να αποτύχει που έπρεπε μόνο να «πατήσει ένα κουμπί» για να το βάλει σε εφαρμογή.
Κεντρική θέση στο «σχέδιο Ματινιόν» ήταν η επιλογή των υποψηφίων που θα μπορούσαν να τραβήξουν αμέσως την προσοχή. Αλλά εκεί πήγαν όλα στραβά. Πολλοί από τους υποψηφίους αποδείχθηκαν ακατάλληλοι – είτε επειδή δεν ήταν επαγγελματίες είτε επειδή, σε ορισμένες περιπτώσεις, έκαναν ρατσιστικά ή ξενοφοβικά σχόλια.
Οι απόκληροι
Οι γαλλικές βουλευτικές εκλογές διεξάγονται σε 577 περιφέρειες, που σημαίνει ότι τα κόμματα συχνά επιλέγουν τοπικούς υποστηρικτές με μικρή εμπειρία για να τους εκπροσωπήσουν, ιδιαίτερα σε περιφέρειες όπου έχουν λίγες πιθανότητες να κερδίσουν.
Το γαλλικό ερευνητικό δημοσιογραφικό πρακτορείο Mediapart κατέγραψε 106 υποψηφίους του RN που είχαν προηγουμένως κάνει «δηλώσεις μίσους ή συνωμοσίας». Μάλιστα, ένας υποψήφιος είχε εμφανιστεί φορώντας ναζιστικά ρούχα και το κόμμα αναγκάστηκε να αποσύρει επίσημα την υποστήριξή του από τις εκστρατείες του.
Κλιπάκια με τοπικούς υποψηφίους γίνονταν viral, όπως αυτό μίας υποψήφιας που ισχυριζόταν ότι δεν μπορούσε να κατηγορηθεί για ρατσισμό, επειδή είχε «έναν Εβραίο για οφθαλμίατρο» και «έναν μουσουλμάνο για οδοντίατρο». Σε άλλα βίντεο, κάποιοι έδειχναν ανίκανοι να διατυπώσουν ένα επιχείρημα σε συζητήσεις που οργανώθηκαν από τοπικούς τηλεοπτικούς σταθμούς.
Αυτά τα βίντεο λειτούργησαν ως υπενθύμιση δύο ελαττωμάτων που για χρόνια αποτρέπουν τους ψηφοφόρους από το να παραδώσουν την εξουσία στη γαλλική ακροδεξιά: το μίσος και την ανικανότητα.
Οι ηγέτες στην Αριστερά και στο στρατόπεδο του Μακρόν προέτρεψαν τους υποψηφίους τους να ενώσουν τις δυνάμεις τους, σε μια προσπάθεια να κρατήσουν τη Λεπέν και τον Μπαρντελά μακριά από την εξουσία. Εκατοντάδες αριστεροί και κεντρώοι υποψήφιοι αποχώρησαν από τις εκλογές για να ενώσουν τις ψήφους κατά της Λεπέν πίσω από έναν μόνο υποψήφιο.
Αυτό αποδείχθηκε μοιραίο για τις πιθανότητες της ακροδεξιάς. Τώρα πρέπει να ανασυνταχθεί, εν όψει της εκστρατείας για την προεδρία το 2027.
«Ο Ζορντάν Μπαρντελά θα ανακοινώσει μια γενική αναδιοργάνωση του κόμματος», δήλωσε στη Le Monde ο ευρωβουλευτής του RN, Φιλίπ Ολιβιέ. «Θα είχε συμβεί, ό,τι κι αν γινόταν. Αλλά θα υπάρξουν περιφερειακές αλλαγές για να ληφθεί υπόψη αυτό που πήγε στραβά».
Ο θρίαμβος του RN δεν ακυρώθηκε, απλώς «αναβλήθηκε», δήλωσε η Λεπέν την Κυριακή ως αντίδραση στα αποτελέσματα. Απέδωσε την ήττα του κόμματος σε μια «αφύσικη συμμαχία» μεταξύ της αριστεράς και του στρατοπέδου του Μακρόν.